Vụ rửa tiền này lên tới 6 tỉ USD gồm tiền buôn ma túy, thu nhập từ hoạt động mại dâm trẻ em, ăn cắp thẻ tín dụng và các tội ác khác trên toàn thế giới.

Phóng to

Chưởng lý Mỹ Bharara trình bày với báo chí về cuộc truy quét toàn cầu nhắm vào Liberty Reserve - Ảnh: Reuters

Tâm điểm của vụ việc là Liberty Reserve, một công ty chuyên chuyển ngoại hối và thực hiện dịch vụ thanh toán có trụ sở tại Costa Rica. Nhà chức trách nói công ty này cho phép khách hàng chuyển tiền nặc danh từ một tài khoản sang một tài khoản qua đường Internet mà không hề đặt câu hỏi về nhân thân người chuyển và nguồn gốc số tiền.

55 triệu giao dịch bất hợp pháp

Hãng tin AP dẫn lời các quan chức Mỹ nói hoạt động của công ty này có quy mô khó tin: trong vòng khoảng bảy năm, Liberty Reserve đã xử lý 55 triệu giao dịch bất hợp pháp trên toàn thế giới cho 1 triệu người, bao gồm 200.000 người ở Mỹ. Mạng lưới này “đã trở thành ngân hàng được lựa chọn của thế giới ngầm”, chưởng lý Mỹ Preet Bharara nói trong văn bản truy tố bị can, bao gồm người sáng lập Liberty Reserve Arthur Budovsky, một người Mỹ đã bỏ quốc tịch sau khi chuyển sang sống ở Costa Rica.

Liberty Reserve cho phép người dùng sử dụng tên giả, như “Russian Hacker” (tin tặc Nga) hay “Hacker Account” (Tài khoản tin tặc).

Một mật vụ ngầm của Mỹ đã đăng ký tài khoản tại công ty này với tên “Joe Bogus” và địa chỉ lố bịch “123 Fake Main Street” (123 phố Main giả) tại “Completely Made Up City, New York” (Thành phố tưởng tượng, New York) và ghi ở phần mục đích chuyển tiền là “để mua cocaine”.

“Điều quan trọng nhất của mạng lưới này là tính nặc danh”, Bharara nói. Nó hoàn toàn trái ngược với chính sách “biết rõ khách hàng”. Mạng lưới tính phí 1% cho mỗi giao dịch thông qua các nhân vật trung gian, những người chuyển tiền thật vào tài khoản, rồi sau đó lại chuyển tài khoản thành tiền mặt.

Trong cáo trạng, các công tố viên gọi mạng lưới này là “một trong những phương tiện chủ đạo được bọn tội phạm mạng trên toàn thế giới sử dụng để phân phối, lưu trữ và rửa tiền cho các hoạt động bất hợp pháp… bao gồm lừa đảo thẻ tín dụng, đánh cắp nhân thân, lừa đảo đầu tư, tấn công mạng, mại dâm trẻ em và buôn lậu ma túy”.

Rửa tiền quy mô lớn nhất Mỹ

Bharara nói đó có thể “là vụ rửa tiền quy mô quốc tế lớn nhất mà nước Mỹ từng phát hiện”. Budovsky và một bị cáo khác, Azzeddine el Amine, bị bắt ngày 24-5 ở phi trường Madrid khi đang tìm cách trở về Costa Rica, theo lời một quan chức tư pháp Tây Ban Nha giấu tên. Cả hai đang bị tạm giam trong khi chờ một phiên điều trần trước tòa về việc bị dẫn độ sang Mỹ.

Hai người khác, bao gồm đồng sáng lập Liberty Reserve Vladimir Kats, bị bắt tuần trước ở thành phố New York. Trong ba bị cáo còn lại, một đang bị tạm giam ở Costa Rica và hai người vẫn chưa bị bắt. Một tin nhắn để lại trên trang chủ của Liberty Reserve ngày 28-5 nói tên miền này “đã bị Nhóm phòng chống tội phạm tài chính toàn cầu của nhà nước Hoa Kỳ tịch thu”.

Budovsky và Kats từng bị truy tố ở Mỹ vì kinh doanh chuyển tiền không giấy phép. Sau đó, hai người này chuyển việc làm ăn sang Costa Rica, theo hồ sơ của tòa. Liberty Reserve có thể có vai trò quan trọng trong việc rửa tiền cho những vụ trộm tài khoản trên mạng gần đây khiến hai ngân hàng ở Trung Đông mất 45 triệu USD, theo tài liệu của nhà chức trách Mỹ.

Trong cuộc điều tra Liberty Reserve, 14 trụ sở của công ty này ở Panama, Thụy Sĩ, Mỹ, Thụy Điển và Costa Rica đã bị lục soát. Tại Costa Rica, các điều tra viên thu giữ năm xe hơi sang trọng, bao gồm ba chiếc Rolls-Royce. Bharara nói nhà chức trách cũng thu giữ máy chủ của Liberty ở Costa Rica và Thụy Sĩ.

Tại Costa Rica, mọi dịch vụ kinh doanh trực tuyến đều hợp pháp và không có luật lệ nào quản lý, nên nước này thu hút rất nhiều doanh nghiệp Internet, cả hợp pháp lẫn bất hợp pháp.