Hugo Chavez: người mang hy vọng hay kẻ chuyên quyền?Tổng thống Venezuela Hugo Chavez đã qua đời

Phóng to

Cố tổng thống Hugo Chavez (phải) và Phó tổng thống Nicolas Maduro - Ảnh: mercopress.com

Ông cũng lên tiếng chỉ trích những kẻ thù đã tìm cách phá hoại nền dân chủ Venezuela và kêu gọi sự đoàn kết trên cả nước. “Đừng để sự yếu đuối xảy ra, đừng để bạo lực xảy ra, hãy chấm dứt thù hận. Trong trái tim chúng ta lúc này chỉ nên có một tình cảm: tình yêu. Tình yêu, hòa bình và tinh thần đoàn kết”, AP dẫn lời ông Madurod.

Khắp thủ đô Caracas, nhiều nhà hàng và cửa hiệu đóng cửa. Người dân bày tỏ sự đau buồn sâu sắc trước cái chết của nhà lãnh đạo xã hội chủ nghĩa đã lãnh đạo Venezuela 14 năm qua.

“Tôi thấy đau buồn đến mức không thể nói nên lời”, Yamilina Barrios, một thư ký 39 tuổi làm việc tại Bộ công nghiệp, nói với khuôn mặt đẫm nước mắt. “Ông ấy là người tuyệt vời nhất mà đất nước này từng có. Tôi hi vọng mọi chuyện sẽ yên ả và chúng ta sẽ tiếp tục những gì ông ấy đã để lại, tiếp tục đoàn kết và phát triển”.

Trong sự kiện bạo lực duy nhất được ghi nhận tới thời điểm này, một nhóm đeo mặt nạ, đội mũ bảo hiểm đi xe máy đã tấn công khoảng 40 sinh viên tiến hành biểu tình hơn một tuần qua gần trụ sở tòa án tối cao đòi chính phủ cung cấp thêm thông tin về tình hình ông Chavez.

Phó tổng thống Maduro kêu gọi phe đối lập tôn trọng “nỗi đau của người dân”. “Những ai chưa từng ủng hộ Hugo Chavez, xin hãy tôn trọng nỗi đau của người dân. Đây là thời khắc suy nghĩ về gia đình, đất nước”, ông nói.

Bệnh ung thư đã khiến ông Chavez không thể tuyên thệ nhậm chức sau khi ông thắng cử vào ngày 7-10-2012. Theo hiến pháp, Chủ tịch quốc hội Diosdado Cabello sẽ là người nắm tạm quyền. Nhưng ông Caballo không xuất hiện trên bục khi ông Maduro tuyên bố về việc ông Chavez qua đời.

Hiến pháp Venezuela cũng quy định tuyển cử phải được tiến hành trong 30 ngày sau khi ghế tổng thống bị bỏ trống. Trước đó, ông Chavez đã bày tỏ sự ủng hộ ông Maduro làm người thừa kế của mình.

Người mà ông Chavez đánh bại hồi tháng 10, thống đốc trẻ tuổi của bang Miranda, Henrique Capriles, dự kiến sẽ lại ra tranh cử.

Trên truyền hình, Bộ trưởng quốc phòng, đô đốc Diego Molero, tuyên bố quân đội sẽ trung thành với hiến pháp. Ông kêu gọi “sự đoàn kết, chia sẻ và hiểu nhau” giữa những người Venezuela.

Trước đó, ông Maduro đã tuyên bố chính quyền trục xuất hai nhà ngoại giao Mỹ khỏi Venezuela vì làm gián điệp và khẳng định ông “không hề nghi ngờ” rằng bệnh ung thư của ông Chavez, được chẩn đoán lần đầu tháng 6-2011, là do “những kẻ thù lịch sử của đất nước chúng ta”. Ông so sánh cái chết của ông Chavez với nhà lãnh đạo Palestine Yasser Arafat. Chính quyền Venezuela đã nhiều lần cáo buộc Mỹ tìm cách ám sát hoặt lật đổ ông Chavez. Mỹ không có đại sứ nào ở Venezuela kể từ tháng 7-2010.

Ông Maduro dần nắm vai trò lớn hơn kể từ khi ông Chavez biến mất vào đầu tháng 12-2012 để sang điều trị bệnh ung thư tại Cuba.

Ông Chavez ra đi để lại một di sản phức tạp. “Trên khắp Mỹ Latin, ảnh hưởng của ông ấy là rất lớn”, Larry Birns, giám đốc Hội đồng các vấn đề tây bán cầu, bình luận trên Fox News. “Ông ấy có tầm nhìn và tầm nhìn đó là một phiên bản chủ nghĩa xã hội thế kỷ 21”.

Từ khắp Nam Mỹ, những lời chia buồn và ca ngợi ông Chavez đổ về Venezuela, không chỉ từ những đồng minh cánh tả của ông, mà cả những nhân vật trung dung như Tổng thống Brazil Dilma Rousseff, người ca ngợi ông Chavez là “một người Mỹ Latin vĩ đại” và “người bạn của nhân dân Brazil.

Từ Mỹ, Tổng thống Barack Obama tỏ ra thận trọng hơn, cam kết nước Mỹ sẽ ủng hộ “nhân dân Venezuela” và nói cái chết của ông Chavez mở ra “một thời kỳ nhiều thách thức”. “Khi Venezuela bắt đầu một chương mới trong lịch sử nước này, Mỹ duy trì cam kết với những chính sách thúc đẩy các nguyên tắc dân chủ, pháp quyền và tôn trọng nhân quyền”, hãng tin AFP dẫn lời ông Obama nói trong một tuyên bố bằng văn bản.