Read this on Tuoitrenews.vnLybia: Quân nổi đậy đã vào thủ đô TripoliTrận chiến cuối cùng ở Libya?Muammar Gaddafi sắp lưu vong?Lực lượng của đại tá Gaddafi bắn tên lửa Scud

Phóng to

Tổng thống Barack Obama muốn Hội đồng chuyển đổi quốc gia Libya tiếp tục duy trì vai trò lãnh đạo - Ảnh: Reuters

“Cách chắc chắn nhất để cuộc đổ máu kết thúc thật đơn giản: Muammar Gaddafi và chế độ của ông phải nhận ra rằng quyền lực của họ đã chấm dứt - Reuters dẫn lời ông Obama nói trong một tuyên bố - Gaddafi cần hiểu thật ra ông ấy không còn kiểm soát Libya. Ông ấy cần trao lại quyền lực mãi mãi”.

Ông Obama cũng nói Mỹ sẽ tham gia hỗ trợ Libya tránh một thảm họa nhân đạo và cam kết trong bài phát biểu tối 21-8 rằng sẽ quan tâm tới tình hình nước này sau khi Gaddafi ra đi. Ông kêu gọi Hội đồng chuyển đổi quốc gia Libya (TNC) đảm bảo việc ông Gaddafi ra đi diễn ra êm thắm, tránh gây thêm thương vong, bảo vệ các định chế còn lại của nhà nước và cam kết theo đuổi dân chủ.

“Trong thời khắc lịch sử này, TNC phải tiếp tục cho thấy khả năng lãnh đạo cần thiết để đưa đất nước qua một thời kỳ chuyển giao bằng cách tôn trọng những quyền lợi của người dân Libya”, ông Obama nói.

“Mỹ sẽ tiếp tục hợp tác với TNC. Chúng tôi khẳng định những quyền cơ bản của người dân Libya phải được tôn trọng. Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với các đồng minh và đối tác trong cộng đồng quốc tế để bảo vệ người dân, và ủng hộ quá trình chuyển đổi một cách hòa bình sang nền dân chủ”, tổng thống Mỹ nói.

Tính đến rạng sáng 22-8 (giờ Việt Nam), lực lượng nổi dậy ở Tripoli nói họ đã kiểm soát gần như toàn bộ thủ đô, trừ khu căn cứ địa Bab Al-Aziziyah của nhà Gaddafi, theo kênh truyền hình al-Jazeera. Tòa án hình sự quốc tế ở Hà Lan cũng xác nhận hai con trai của ông Gaddafi đã bị bắt giữ.

Các cường quốc phương Tây đang ráo riết lên kế hoạch cho một Libya hậu Gaddafi mấy ngày qua, sau khi quân nổi dậy giành được những chiến thắng quyết định trên chiến trường. Đại diện NATO và quan chức các nước Mỹ, Anh, Jordan và UAE đã gặp nhau tại Dubai tuần trước để thảo luận về một kế hoạch hậu chiến.

Hiện giờ nhân vật cấp cao nhất của quân nổi dậy là Mustafa Abdel Jalil, chủ tịch TNC, đang có mặt ở Benghazi. TNC còn bao gồm các cựu bộ trưởng của chính quyền Gaddafi và nhiều thành viên chống đối lâu năm đại diện cho các nhóm Ả Rập dân tộc chủ nghĩa, Hồi giáo cực đoan và ôn hòa, xã hội chủ nghĩa và các doanh nhân.

Là một cựu bộ trưởng tư pháp, Abdel Jalil được mô tả là một “nhà kỹ trị có đầu óc phóng khoáng”, theo một công hàm ngoại giao của Mỹ tiết lộ trên WikiLeaks. Những thành viên quan trọng khác của TNC là Mahmoud Jibril và Ali Tarhouni, những nhân vật có liên hệ chặt chẽ với phương Tây.

Các nhà phân tích lo ngại nếu như những người có chủ trương cứng rắn chiếm ưu thế trong TNC, Libya có thể rơi vào vết xe đổ của Iraq, nơi tình trạng bạo lực và đổ máu kéo dài triền miền sau khi Mỹ xâm chiếm và lật đổ chế độ Saddam Hussein vào năm 2003.

“Không thể nói rằng những ai đã làm việc với Gaddafi thì không thể làm việc với chính quyền mới. Như vậy là không thực tế” - Ashour Shamis, một nhà hoạt động Libya đối lập đang sống ở Anh, nói với Reuters.