Phóng to

Thống đốc Nguyễn Văn Bình - Ảnh: VIỆT DŨNG

Kết thúc phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng yêu cầu phải giải quyết cho được ngân hàng yếu kém và nợ xấu mà Quốc hội đánh giá là nghiêm trọng. Phải phấn đấu giảm nợ xấu đến năm 2015 xuống còn 3%, tập trung giải quyết những tiêu cực trong lĩnh vực tài chính, tiền tệ, vấn đề lợi ích nhóm, thâu tóm ngân hàng.

Đừng nghĩ là dân không biết gì

Đại biểu (ĐB) Nguyễn Văn Tuyết (Bà Rịa - Vũng Tàu) hỏi vì sao cơ chế quản lý thị trường vàng, kinh doanh vàng miếng chưa đem lại hiệu quả và chưa đạt được mục tiêu là đưa giá vàng trong nước sát với giá vàng thế giới? Tại sao Ngân hàng Nhà nước (NHNN) không tập trung vào quản lý chất lượng vàng mà lại quản lý thương hiệu để tạo ra sự độc quyền, có biểu hiện lợi ích nhóm trong vấn đề này hay không? Trách nhiệm và giải pháp của thống đốc thế nào?

Thống đốc Nguyễn Văn Bình nhìn nhận thực tế giá vàng trong nước còn cao hơn giá vàng thế giới, nhưng nó không làm ảnh hưởng đến kinh tế vĩ mô. Vàng không phải là mặt hàng thiết yếu, vàng miếng là mặt hàng Nhà nước không cấm kinh doanh nhưng là mặt hàng kinh doanh có điều kiện và Nhà nước không khuyến khích kinh doanh vàng miếng.

“Nếu thấy rằng chênh lệch giá như thế mà phải bình ổn thì rõ ràng không có lý do để bình ổn, kể cả về mặt tác động đối với kinh tế vĩ mô cũng như bản chất của vàng miếng” - ông Bình nói. Theo ông Bình, sắp tới theo nghị định 24, toàn bộ mạng lưới buôn bán vàng miếng sẽ được cấp giấy phép và có tiêu chí về chất lượng do NHNN quy định. Những bước đi hiện nay là tiến tới một thị trường vàng được chuẩn hóa về chất lượng vàng miếng, chuẩn hóa trong giao dịch vàng miếng và chuẩn hóa về hệ thống bán lẻ của vàng miếng.

"Khi Chính phủ đã kiên quyết đóng sàn vàng và đóng các tài khoản kinh doanh vàng ở nước ngoài, nhiều ý kiến phản đối. Nhưng đến nay sau 3-4 năm chúng ta triển khai việc đó, tôi cũng xin báo cáo với Quốc hội là nhiều chủ các sàn vàng trước đây đã đến gặp tôi và nói rằng ngày đó em căm anh lắm, nhưng đến bây giờ thấy rằng nếu còn tiếp tục thực tiễn đó thì đến nay có lẽ em cũng giống bầu Kiên thôi, cũng lỗ hàng trăm tỉ" Thống đốc Nguyễn Văn Bình

Tuy nhiên, những giải trình của ông Bình vẫn không làm thỏa mãn các ĐB. Bấm nút chất vấn lần thứ hai, ĐB Nguyễn Văn Tuyết nói: “Lý giải của thống đốc về giá vàng trong nước và giá vàng thế giới, tôi thấy chưa thuyết phục”. Ông Tuyết cho rằng thống đốc trả lời khôn là tốt, nhưng “thống đốc đừng nghĩ là dân không biết gì”. Đại biểu Trần Du Lịch (TP.HCM) nói rằng đồng tình chống vàng hóa, nhưng bức xúc cách thực hiện, “xin thưa, qua trình bày của thống đốc dường như muốn tiêu diệt thị trường vàng, chứ không phải bình ổn thị trường vàng”.

Quà đi quà lại vẫn không vay được vốn

Sốt ruột với phần trả lời của thống đốc NHNN, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nhắc: “Xin lỗi đồng chí Bình, mất 30-40 phút rồi mà mới trả lời một đại biểu. Cách trả lời này dài quá”. Chủ tịch Quốc hội nhắc rằng ĐB Đàng Thị Mỹ Hương (Ninh Thuận) hỏi là giải pháp gì để tăng trưởng tín dụng, bây giờ lãi suất có giảm rồi, nợ xấu cũng cơ cấu một bước rồi. Huy động vốn tăng trên 12%, cho vay ra có 2,5%, có nghĩa là chưa tăng trưởng được tín dụng, người cần vay tiền chưa vay được. Vấn đề các ĐB đặt ra là nhiều doanh nghiệp muốn tiếp cận nguồn vốn nhưng lại chưa tiếp cận được, chính là chỗ này... “Xin đồng chí trả lời chỗ này cho đúng câu hỏi của ĐB”.

Ông Bình cho biết đã gặp gỡ rất nhiều doanh nghiệp để tháo gỡ khó khăn. “Ngân hàng với doanh nghiệp như hình với bóng, chẳng thể nói anh nào có trước, anh nào có sau, anh nào không cần anh nào. Phải có doanh nghiệp thì mới có ngân hàng, doanh nghiệp muốn phát triển được thì phải dựa vào ngân hàng, đó là quan hệ khăng khít, nên bất kể vấn đề gì tốt đối với doanh nghiệp thì ngân hàng cũng được nhờ” - ông Bình nói.

Theo ông Bình: “Thường thường doanh nghiệp mang quà đến cho ngân hàng dịp lễ tết. Đó cũng là nét văn hóa (tôi nói quà chứ không nói tham nhũng). Nhưng trong thời gian tăng trưởng tín dụng nóng, ngân hàng lại mang quà cho doanh nghiệp, đến nay vẫn vậy. Nếu doanh nghiệp tốt thì ngân hàng mang quà đến thường xuyên lắm vì có doanh nghiệp mới có ngân hàng”.

Chủ tịch Quốc hội tiếp tục nhắc: “Anh Bình ơi, quà đi quà lại nhưng bây giờ doanh nghiệp vẫn kêu là chưa tiếp cận được vốn ngân hàng. Những doanh nghiệp không làm ăn được, doanh nghiệp làm ăn không hiệu quả, doanh nghiệp phải trả nợ thì đã đành. Nhưng doanh nghiệp đang làm ăn được, người ta muốn vay chút nữa để tiếp tục ổn định, phát triển thì người ta vẫn bảo không tiếp cận được vốn. Cái khó là ở chỗ ấy...”.

Ông Bình mạnh miệng tuyên bố nếu có doanh nghiệp nào “chỉ cần đáp ứng được yêu cầu, thậm chí hơi yếu một tí, các đồng chí chỉ đến đây, tôi sẽ chỉ đạo toàn hệ thống là cấp tín dụng mới ngay, thậm chí lãi suất hợp lý”. Tuy nhiên, ngay sau khẳng định này, ông Bình lại “xin báo cáo thật với ĐB Quốc hội, tôi gọi nhiều ngân hàng đến và họ nói rằng: Anh ơi, em cũng đốt đuốc đi tìm doanh nghiệp. Bây giờ anh bảo em cho vay ra không thu hồi được, sau này anh có chịu trách nhiệm không? Anh có dám ký bảo lãnh vào đây không? Tôi cũng xin chịu”.

Chưa hài lòng với phần trả lời của ông Bình, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu cần làm rõ có hay không doanh nghiệp làm ăn được, cần vay vốn nhưng không vay được. “Ý kiến của thống đốc tôi sợ không đúng đâu, cần bám sát thực tế để xem lại tình hình này” - Chủ tịch Quốc hội nói.

Có lợi ích nhóm chi phối

ĐB Đỗ Ngọc Niễn (Bình Thuận) nhắc thống đốc từng nói “tôi không hứa gì về việc xử lý nợ xấu” rồi chất vấn: “Thống đốc không hứa là vì e ngại điều gì hay là những giải pháp đặt ra tính khả thi không cao?”. Ông Bình đáp: “Tôi có thể chủ động được trong lĩnh vực mình phụ trách, phối hợp với các bộ. Những kết quả liên quan đến ngành mình, biện pháp do mình đưa ra có thể khẳng định được, còn những biện pháp chung mà phải phối hợp thì phải phụ thuộc vào ý chí chung. Ở đây hàm ý là một mình NHNN không thể làm được việc này, cần có sự thống nhất của cả hệ thống để giải quyết vấn đề nợ xấu”.

ĐB Đỗ Ngọc Niễn tiếp: “Có hay không có tình trạng nợ xấu của ngân hàng do có sự tiêu cực của cán bộ ngân hàng trong đánh giá giá trị thực tế của tài sản thế chấp? Dư luận đồn đoán rằng trong hệ thống ngân hàng có lợi ích nhóm, vậy có hay không?”. Thống đốc cho hay qua các đợt thanh tra của NHNN, một số tổ chức tín dụng bị một nhóm cổ đông thao túng bằng các công ty sân sau. Họ có các bất động sản được định giá giá trị rất cao và chính họ phê duyệt cho ngân hàng cho vay khoản đó, nên có việc đánh giá tài sản cao hơn so với giá trị thật.

“Chúng ta cũng khẳng định rằng có lợi ích nhóm trong một số lĩnh vực nhất định, cả một ngân hàng mà phụ thuộc vào một vài ông, mấy ông này quyết định hết hoạt động của ngân hàng để phục vụ lợi ích của mình thì đó là lợi ích nhóm. Về biện pháp xử lý, nếu ở mức độ nghiêm trọng thì phải tái cấu trúc ngân hàng, có biểu hiện hình sự thì chuyển sang hình sự” - thống đốc nhấn mạnh.

Thống đốc chưa dũng cảm nhận trách nhiệm Câu chuyện nợ xấu, ĐB đặt câu hỏi rất cụ thể nhưng thống đốc lại trả lời loanh quanh, không đi thẳng vào vấn đề mà ĐB và người dân quan tâm. Càng thất vọng hơn khi thống đốc đá quả bóng trách nhiệm nợ xấu cho Bộ Xây dựng, đổ lỗi tại sản phẩm xây dựng chưa phù hợp với túi tiền của người tiêu dùng. Kết lại, thống đốc nói việc xử lý nợ xấu cần huy động cả hệ thống chính trị. Tôi nhớ không lầm đây là lần thứ ba thống đốc nhắc lại ý này. Sao người đứng đầu ngành ngân hàng không dũng cảm nhận trách nhiệm và đưa ra hướng xử lý. Về vấn đề nóng khác là câu chuyện giá vàng, tôi đồng tình với ý kiến của các ĐB khi nhận xét thống đốc trả lời không logic, hứa hẹn hùng hồn nhưng khi không làm được thì lại lấy lý do là “không cần can thiệp bình ổn giá”.

Thống đốc có thực hiện nghị quyết của Quốc hội không? * Ông Trần Du Lịch (TP.HCM): Tôi hi vọng sau kỳ họp này sẽ lạc quan hơn, làm sao chúng ta lấy lại niềm tin thị trường, nhưng qua trình bày của thống đốc thì lạc quan của tôi giảm đi. Về đánh giá nợ xấu, qua phần trả lời của thống đốc, dường như vấn đề không nghiêm trọng. Vậy tại sao lại cần cả hệ thống chính trị, rồi lập công ty mua bán nợ? Tất cả các biện pháp siết tín dụng làm cho doanh nghiệp điêu đứng, nền kinh tế thiếu máu. Phải chăng NHNN nói giảm lãi suất nhưng thực tế điều hành là không muốn? - Thống đốc Nguyễn Văn Bình: Nợ xấu là vấn đề đã thấy từ trước nay rồi, sự nguy hại trong thời gian tiếp theo là rất lớn. Nợ xấu hiện tại về con số có thể chưa phải là cái gì ghê gớm, nhưng cái diễn biến về nợ xấu mới là vấn đề nguy hiểm, vì nợ xấu có thể tăng lên hằng ngày, hằng giờ nếu không kịp dừng nó lại... * ĐB Nguyễn Văn Tuyết (Bà Rịa - Vũng Tàu): Trong nghị quyết 21 năm 2011 của Quốc hội có nêu: phấn đấu không để giá vàng trong nước chênh lệch giá vàng thế giới. Thống đốc có thực hiện nghị quyết của Quốc hội hay không? - Thống đốc Nguyễn Văn Bình: Chính vì thực hiện nghị quyết của Quốc hội, NHNN đã cho phép nhập khoảng 15 tấn vàng vào quý 4-2011 để đảm bảo giá vàng trong nước và giá vàng thế giới bám sát nhau. Trong giai đoạn đó chúng tôi đã thảo luận và xây dựng gần xong nghị định 24 (đã ban hành, có hiệu lực từ ngày 25-5) và từ đó chúng tôi cũng kiên quyết không cho phép nhập bất kỳ một ký vàng nào nữa vì môi trường pháp lý của chúng ta đã thay đổi. Việc chúng ta cần phải làm, như trình bày ở trên, không còn ý nghĩa thực tiễn nữa.

Nội dung nóng nhất của phần trả lời chất vấn còn lại của Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng sáng 13-11 là vấn đề an toàn của đập thủy điện Sông Tranh 2.

Trong phần chất vấn này, ông Dũng tỏ ra lúng túng khi đối thoại với Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng và đại biểu Ngô Văn Minh (Quảng Nam).

Phóng to
"Với số liệu hiện có, nếu đến mực nước tràn thì hoàn toàn an toàn. Bà con yên tâm ở đó, không phải đi" Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng	"Chính trong câu trả lời của bộ trưởng đã thấy không yên tâm rồi. Yên tâm sao được khi còn nhiều ý kiến khác nhau" Đại biểu Ngô Văn Minh (Quảng Nam) Ảnh: VIỆT DŨNG

Chủ tịch Quốc hội: “Tôi chưa yên tâm”

* Đại biểu Ngô Văn Minh (câu hỏi chiều 12-11): Trong kỳ họp trước, bộ trưởng khẳng định đập thủy điện Sông Tranh 2 là yên tâm, an toàn, nhưng tại sao Chính phủ không cho tích nước? Đề nghị bộ trưởng cho biết quan điểm của mình về vấn đề này để kết thúc câu chuyện về Sông Tranh 2. Cuối cùng, nếu vỡ đập thì xin bộ trưởng cho biết ai là người chịu trách nhiệm đầu tiên về việc này?

- Ông Trịnh Đình Dũng: Thủy điện Sông Tranh 2 tuân thủ các quy trình kiểm tra chất lượng từ khâu khảo sát thiết kế, có tư vấn độc lập của Nhật Bản kiểm tra và khẳng định là an toàn. Vì người dân còn rất lo lắng nên hội đồng nghiệm thu nhà nước đã chủ động đề nghị với Thủ tướng là chưa cho tích nước. Nếu kết luận vẫn an toàn thì sau đó phải làm công tác tuyên truyền để bà con yên tâm mới cho tích nước. Khi nào xảy ra sự cố thì các cơ quan có liên quan chịu trách nhiệm theo quy định của pháp luật.

* Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng: Ý của đại biểu Minh muốn hỏi là bộ trưởng cần tuyên bố dứt khoát cho dân yên tâm, hoặc dừng công trình, hoặc dân đi, hoặc dân cứ ở lại đấy?

- Ông Trịnh Đình Dũng: Hiện nay nếu đến mực nước tràn là cốt 161m thì đập có thể chịu được động đất với gia tốc nền đến 350 kg/cm²...

* Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng: Bây giờ dân Quảng Nam, dân Bắc Trà My người ta không quan tâm tới con số ấy đâu. Người ta chỉ quan tâm chuyện nên ở lại hay đi nơi khác.

- Ông Trịnh Đình Dũng: Với số liệu như vậy, nếu nước đến mực tràn thì hoàn toàn an toàn. Bà con yên tâm ở đó, không phải đi.

* Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng: Như vậy là bộ trưởng tuyên bố?

- Ông Trịnh Đình Dũng: Bây giờ nước có đến mức độ 161m cao trình thì gần như tuyệt đối an toàn, còn an toàn là chắc chắn. Chỉ còn những yếu tố đặc biệt nếu động đất cao hơn 5,5 độ Richter thì chúng ta phải nghiên cứu tiếp và đang nghiên cứu.

* Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng: Vậy là cũng chưa biết nên đi hay nên ở?

- Ông Trịnh Đình Dũng: Bà con ở lại là yên tâm và đập thủy điện Sông Tranh hiện nay đang tích nước ở mức độ 140m nhưng nếu lên ở mức 160m thì vẫn tuyệt đối an toàn. Bà con yên tâm ở lại.

* Đại biểu Ngô Văn Minh: Bộ trưởng có nghe thấy gì không? Khi bộ trưởng nói “yên tâm” thì Quốc hội có bình luận và ồ lên. Chính trong câu trả lời của bộ trưởng đã thấy không yên tâm rồi. Yên tâm sao được khi các nhà khoa học vẫn còn ý kiến khác nhau. Như hôm qua tôi nói là bây giờ nó rung, lắc suốt ngày như thế là nó sẽ vỡ kết cấu bờ vai đập nối vào thành núi, nó sẽ bẻ ngang thân đập và trôi chảy. Nếu để tình trạng như thế thì dân làm sao yên tâm được? Bộ trưởng nói khi xảy ra sự cố thì cơ quan liên quan sẽ chịu trách nhiệm. Tôi hỏi là nếu chẳng may sự cố vỡ đập xảy ra thì ai là người chịu trách nhiệm đầu tiên? Tôi cũng kính mong Thủ tướng trả lời câu hỏi này.

* Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng: Đại biểu Minh cũng thấy chưa yên tâm, tôi cũng chưa thấy yên tâm... Chắc cuối kỳ chất vấn Thủ tướng sẽ có ý kiến thêm về vấn đề này.

“Tôi chờ câu trả lời của Thủ tướng”

Đó là ý kiến của đại biểu Ngô Văn Minh nói với báo chí sau khi chất vấn Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng về đập thủy điện Sông Tranh 2. Theo đại biểu Ngô Văn Minh, ông chờ đợi câu trả lời dứt khoát của Thủ tướng về vấn đề này vào hôm nay (14-11). Ông Minh nói:

“Tôi cho rằng cần tiếp tục có các cuộc hội thảo để đưa ra kết luận cuối cùng, chỉ một kết luận mà thôi. Tôi hoàn toàn không muốn có chuyện vỡ đập, nhưng nếu nó xảy ra thì ai phải là người chịu trách nhiệm đầu tiên, phải cá thể hóa trách nhiệm chứ không thể trả lời như bộ trưởng là “các cơ quan có liên quan sẽ chịu trách nhiệm”. Không nói chung chung như vậy được.

Nếu có thời gian tôi cũng sẽ chất vấn Thủ tướng về đập thủy điện Sông Tranh 2, đề nghị Thủ tướng làm rõ cho cử tri biết là tới đây có giải pháp cụ thể nào”.

________________

Trong một giờ chất vấn cuối buổi chiều 13-11, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến nhận được trên 20 câu hỏi từ các đại biểu Quốc hội. Đó là các vấn đề như quá tải bệnh viện, giá thuốc cao, thực hiện viện phí mới, y đức xuống cấp...

Ngay từ đầu phần chất vấn bộ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cho rằng “lĩnh vực y tế xảy ra lắm chuyện”, triển khai viện phí mới trục trặc, gây nhiều bức xúc; mất vệ sinh an toàn thực phẩm đang nổi lên như một vấn đề lớn được nhiều người quan tâm...

Tìm giải pháp cho việc đấu thầu giá thuốc

Trả lời đại biểu Phạm Xuân Thường (Thái Bình) và đại biểu Trương Văn Vở (Đồng Nai) về việc giá thuốc trúng thầu vào bệnh viện, bà Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết quy định đấu thầu thuốc năm 2007 có kẽ hở, không phân biệt nguồn gốc thuốc, không hướng dẫn lập hồ sơ mời thầu, sử dụng quy chế đấu thầu thuốc không khác đấu thầu trang thiết bị, trong khi thuốc chữa bệnh là đặc thù... Theo bà Tiến, Bộ Y tế, Bộ Tài chính đã ban hành hướng dẫn đấu thầu thuốc vào bệnh viện, hướng dẫn lập hồ sơ mời thầu, ban hành thông tư hướng dẫn quản lý giá thuốc... “Những quy định vừa rồi khiến doanh nghiệp muốn lấy lời cao, chênh lệch giá thuốc lớn sẽ rất khó” - bà Tiến nhấn mạnh.

Tuy nhiên, bà Tiến cũng thừa nhận những giải pháp trên “chưa phải căn cơ tận gốc”.

Hai vấn đề “hổng”

Một câu hỏi nữa với Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến là việc quản lý tiền chất PSE vốn được sử dụng sản xuất thuốc cảm cúm. Theo đó, cơ cấu bệnh tật không thay đổi mà số lượng cho nhập khẩu lại tăng mạnh, dẫn đến hiện tượng dùng thuốc cảm cúm tách chiết làm ma túy đá, gây hậu họa khó lường. Bà Tiến cho biết đây là vấn đề phức tạp nên đã đề nghị Thanh tra Chính phủ thành lập đoàn thanh tra, tháng 11-2011 Thanh tra Chính phủ có kết luận Bộ Y tế làm đúng chức năng, quản lý tiền chất chặt chẽ, chưa phát hiện vi phạm.

Tuy nhiên, bà Tiến thừa nhận có hai vấn đề Bộ Y tế đang “hổng” là quản lý thuốc y học cổ truyền và xác định bằng cấp, khả năng phiên dịch cho thầy thuốc ngoại. Theo bà Tiến, từ sản xuất, nuôi trồng, lưu thông phân phối và nhập khẩu thuốc y học cổ truyền đều chưa quản được. Giải pháp của ngành y tế là nâng cấp Vụ Y dược học cổ truyền thành cục, đồng thời giao các sở y tế trực tiếp xác minh vấn đề bằng cấp và khả năng của phiên dịch cho thầy thuốc ngoại.

Cuối buổi chiều 13-11, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến tiếp tục nhận được hàng loạt chất vấn, trong đó có vấn đề “y đức xuống cấp thấy rõ, nhưng trả lời bằng văn bản, bộ trưởng toàn cho là do khách quan” (đại biểu Trương Minh Hoàng, Cà Mau). Bộ trưởng Tiến sẽ trả lời những câu hỏi này vào sáng nay (14-11).

Phóng to Huỳnh Tuấn Dương Nguyễn Thị Kim Tiến * Đại biểu Huỳnh Tuấn Dương (Hải Dương): Tình trạng thuốc đông y bị chiết rút hoạt chất, tinh chất và sao tẩm bằng hóa chất độc hại tràn ngập thị trường, cùng với lương y Trung Quốc khám bệnh không được quản lý chặt chẽ, gây nhiều tiêu cực và hậu quả nghiêm trọng, lâu dài. Bộ trưởng có giải pháp gì để khắc phục tình trạng trên? - Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Bộ Y tế tổ chức khảo sát, chọn những thuốc nhìn bên ngoài đã thấy nghi ngờ là mốc hoặc có đổi màu. Trong số 125 thuốc y học cổ truyền được chọn thì 60% không đạt tiêu chuẩn chất lượng theo Dược điển VN, đương nhiên không đạt chất lượng là kém chất lượng. Về việc xác định khả năng phiên dịch và khả năng nói tiếng Việt của các bác sĩ nước ngoài, đúng là việc này Bộ Y tế chưa làm được và sắp tới có làm cũng rất khó.