Trái phiếu BĐS chịu ảnh hưởng chung

Cũng chỉ ra các nguyên nhân như trên song GS.TS Võ Xuân Vinh, viện trưởng Viện nghiên cứu kinh doanh, Trường đại học Kinh tế TP.HCM, bổ sung trong lúc tin tức không mấy tươi sáng về thị trường trái phiếu liên tục xuất hiện, nhà đầu tư cũng tìm cách đáo hạn, rút tiền ra trước, điều này khiến những doanh nghiệp phát hành trái phiếu nhưng làm ăn chân chính bị liên lụy.

Ngoài ra, với việc thị trường đang bị "soi", nhiều doanh nghiệp BĐS rơi vào thế đói vốn. Chưa kể, đến thời gian đáo hạn trái phiếu, doanh nghiệp BĐS còn phải có nghĩa vụ trả tiền gốc và lãi cho khách hàng theo hợp đồng, nếu không sẽ vi phạm pháp luật.

Cần thêm vốn cho nhà ở xã hội và người mua nhà

Dự án căn hộ được xây dựng tại TP Thủ Đức - Ảnh: N.HIỂN

Là doanh nghiệp đã và đang phát triển các dự án nhà ở xã hội, ông Trần Nhật Quang, giám đốc đầu tư Kim Oanh Group, chia sẻ với Tuổi Trẻ việc Thủ tướng chỉ đạo ưu tiên cho vay đối với các dự án nhà ở xã hội là tín hiệu tích cực và thực tế việc cho vay đối với các dự án nhà ở xã hội đang còn những tồn tại cần cải thiện.

Hiện tại gói 30.000 tỉ đồng năm 2015 mà nhiều chủ đầu tư và khách hàng mua nhà ở xã hội được vay với lãi suất chỉ bằng 1/2 lãi suất cho vay thương mại đã giải ngân xong, nguồn vốn ưu đãi dành cho nhà ở xã hội gần như không còn nữa. "Chúng tôi phải đi tìm những khoản vay với lãi suất thông thường làm mức đầu tư của dự án tăng lên, tạo thành gánh nặng chi phí cho người mua nhà", ông Quang chia sẻ.

Theo ông Quang, điều bất cập hiện nay là doanh nghiệp đang tính toán lãi suất vay vượt 10%, tuy nhiên khi nộp hồ sơ giải trình chi phí lên cơ quan nhà nước có thẩm quyền ở một địa phương thì chỉ được chấp thuận lãi suất dưới 4%. Lãi suất thấp như thế này chỉ có thể được cung cấp bởi Ngân hàng Chính sách xã hội hoặc quỹ phát triển nhà ở.

Tuy vậy, khi doanh nghiệp tiếp xúc Ngân hàng Chính sách thì được trả lời là chưa thấy có chủ trương. "Vì vậy, mặc dù chúng tôi đang điều chỉnh lãi vay theo mức hướng dẫn của cơ quan nhà nước để được duyệt hồ sơ, nhưng sẽ rất gay go nếu không được tiếp cận nguồn vốn rẻ", ông Quang nói.

Điều khó khăn tiếp theo là nếu khách hàng đủ điều kiện về thu nhập để mua nhà ở xã hội thì không đủ điều kiện để vay thương mại dù có tài sản đảm bảo chính là căn nhà đang mua.

Bên cạnh đó, nếu vay theo chính sách thì tỉ lệ được duyệt rất thấp, đơn cử như theo số liệu từ Quỹ phát triển nhà ở TP.HCM, trong 20 năm chỉ giải ngân trên 5.000 hồ sơ. "Doanh nghiệp hoàn thiện dự án nhà ở xã hội mà không đủ khách hàng được duyệt mua thì sinh ra cảnh oái oăm nhà thừa khách thiếu", ông Quang bình luận.

Chính vì vậy, trong các gói hỗ trợ tài chính sắp tới, các ngân hàng được lựa chọn cần nới lỏng các tiêu chí xét duyệt, linh hoạt trong khuôn khổ Ngân hàng Nhà nước cho phép, giảm bớt thủ tục khi xét duyệt cho vay...

Với nhà ở xã hội, phía ngân hàng cũng nên có tư duy phục vụ cộng đồng một phần nào đó. Với người mua nhà, ngân hàng có thể làm việc với công đoàn hay bộ phận nhân sự một công ty thay vì xét duyệt riêng lẻ từng cá nhân. Giải được bài toán này, nguồn cung sẽ được giải quyết và nhiều người thu nhập thấp sẽ hiện thực hóa giấc mơ nhà ở của mình.

Ông TRẦN NHẬT QUANG

Nhu cầu vốn ngân hàng: 3 năm dồn lại một

Khách hàng giao dịch tại một ngân hàng ở TP.HCM - Ảnh: NGỌC PHƯỢNG

Mới 6 tháng đầu năm nhưng tín dụng ngân hàng (NH) đã tăng 9,35% so với cuối năm 2021, trong khi hạn mức mà NH Nhà nước cấp cho năm nay dự kiến là 14%.

Trên thực tế nhiều NH đã dùng hết hạn mức tín dụng, kể cả những NH lớn. Có NH đã hết hạn mức từ tháng 4, từ đó đến nay chỉ cho vay mới trên cơ sở thu nợ cũ.

Tổng giám đốc một NH cổ phần cho hay NH cạn room tín dụng là do nhu cầu vốn sau dịch COVID-19 tăng cao. "Có thể nói nhu cầu vốn năm 2022 là "ba năm dồn làm một", chưa kể giá nguyên vật liệu tăng cao kéo theo nhu cầu vốn nhiều hơn", vị này nói.

Trong khi đó, phó tổng giám đốc một NH cổ phần khác thừa nhận năm 2021 và những tháng đầu năm, nhiều NH mua trái phiếu của doanh nghiệp sau đó phân phối lại cho người mua. Tuy nhiên sau sự cố Tân Hoàng Minh, nhiều NH phải mua lại trái phiếu trước hạn khiến tín dụng những tháng đầu năm tăng nhanh.

Chưa kể những năm gần đây hạn mức tín dụng của NH luôn cạn từ cuối năm. NH xử lý bằng cách hẹn khách hàng chuyển sang tháng 1 năm sau mới giải ngân. Như vậy nhu cầu vốn tăng cao cũng một phần từ các năm trước chuyển qua năm nay.

Trao đổi với báo chí gần đây, Phó thống đốc NH Nhà nước Đào Minh Tú thừa nhận nếu không có hậu quả dịch COVID-19 để lại, mức tăng trưởng tín dụng 14% là phù hợp. Nhưng sau dịch, cơ hội mở ra, nhu cầu vốn của nền kinh tế cao. Nhu cầu vốn đó bao gồm cả phần vốn đang được cơ cấu lại cho doanh nghiệp thông qua chính sách giãn, hoãn nợ lên đến mấy trăm ngàn tỉ đồng.

"Nếu không có dịch, số vốn đó đang được quay vòng, trả nợ cho NH và đã được tái tạo trong một vòng quay tín dụng mới. Do đó, nhu cầu vay vốn mới bổ sung tạo áp lực cho tăng trưởng tín dụng, dẫn đến một số NH phản ánh gần hết hạn mức tăng tín dụng", ông Tú nói.

Một lãnh đạo NH khác nói những năm gần đây NH Nhà nước thường cấp một hạn mức tín dụng vừa phải vào đầu năm sau đó nới thêm. Ngay từ đầu năm nay NH Nhà nước đã cấp hạn mức chung 14%, các NH cũng kỳ vọng rằng sau đó NH Nhà nước sẽ nới room, do vậy đã sử dụng hết hạn mức năm nay. Do hàng loạt yếu tố nên mấy tháng qua dù các NH thương mại cạn room nhưng NH Nhà nước vẫn chưa cấp thêm. Lý do mà NH Nhà nước nêu ra là nếu để các NH thương mại tăng trưởng tín dụng theo nhu cầu, áp lực với lạm phát là rất lớn.

ÁNH HỒNG

Trung Quốc ưu tiên cho vay để "xây cho xong"

Một dự án đang được xây dựng tại thành phố Hải Yến (tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc) vào tháng 2-2022 - Ảnh: Bloomberg

Ngày 18-7, Cơ quan Quản lý hoạt động ngân hàng của Trung Quốc hướng dẫn các bên cho vay cung cấp tín dụng cho các nhà phát triển bất động sản (BĐS) đủ điều kiện, giúp những công ty này hoàn thành dự án chưa xây xong. Đây là lần đầu tiên chính quyền Trung Quốc "mở van" thanh khoản kể từ khi siết các khoản vay dành cho ngành này từ tháng 8-2021.

Những căn hộ, biệt thự và nhà ở chưa hoàn thiện đang nằm rải rác trên 218 dự án nhà ở trên khắp Trung Quốc. Theo dữ liệu do báo South China Morning Post thu thập, 3/4 các chủ đầu tư mắc nợ nhiều nhất Trung Quốc đã bỏ lỡ thời hạn hoàn thành và bàn giao BĐS nhà ở của họ, khiến hàng nghìn người mua rơi vào tình cảnh khốn đốn. Nhà kinh tế hàng đầu Tommy Wu của Oxford Economics nói các nhà phát triển BĐS hiện "không có đủ tiền, và tác động lan tỏa đến cuộc sống của người dân bình thường và các ngân hàng có thể đang tăng lên".

Tháng 12 năm ngoái, ông Vương Mông Huy, người đứng đầu Bộ Nhà ở và phát triển đô thị - nông thôn khi đó, nói với Tân Hoa xã rằng nhiệm vụ chính của thị trường BĐS trong năm 2022 là "đảm bảo giao nhà, đảm bảo sinh kế của người dân và đảm bảo ổn định". Đây là lần đầu tiên mục tiêu "giao nhà" được một quan chức hàng đầu của Trung Quốc nhấn mạnh.

NGUYÊN HẠNH