ASEAN tiếp tục bàn về giải quyết tranh chấp

Phóng to

Ông Phạm Quang Vinh, trợ lý bộ trưởng Bộ Ngoại giao, trưởng đoàn quan chức cao cấp tại ASEAN của Việt Nam, trả lời phỏng vấn báo chí sáng 18-7 - Ảnh: Khổng Loan

“Tôi có thể khẳng định là có tiến bộ. Nếu đề cập về không khí và tinh thần thảo luận, tôi cho là thú vị - Ngoại trưởng Indonesia, tiến sĩ Marty Natalegawa, nói - Một mặt, chúng ta thấy rõ là các căng thẳng liên quan tới các vấn đề trên biển Đông đang ngày càng leo thang, thì mặt khác những nỗ lực và quyết tâm nhằm tìm kiếm những giải pháp để giải quyết vấn đề cũng gia tăng với tốc độ nhanh như vậy”. Ông cho rằng các bên hiện không còn “chấp nhận cho có” nữa giống như thời gian gần 10 năm qua. Trong bối cảnh khu vực đang ngày càng trở nên thiếu ổn định và bị chia rẽ - như ông nhận định - ông hi vọng lần này các bên sẽ tạo ra một DOC “thật”.

Với tư cách đại diện nước nắm quyền chủ tịch ASEAN, tiến sĩ Marty khẳng định: “Là quốc gia không tuyên bố chủ quyền trên biển Đông, chúng tôi rất mong muốn sử dụng được sức mạnh của các bên để tập trung vào giải quyết vấn đề đang gây rất nhiều quan tâm trong khu vực theo hướng tích cực, thay vì đơn giản là buộc tội bên nào có lỗi. ASEAN cũng như Trung Quốc đang rất quyết tâm tạo ra những tiến bộ theo một cách nào đó trong các hội nghị lần này”.

Ông thừa nhận so với năm 2010, khi tình hình liên quan tới biển Đông rất căng thẳng và dường như không có lối thoát, thì nay tình hình vẫn căng thẳng như vậy, nhưng “có khả năng tìm thấy lối thoát”. Indonesia đang cố gắng thay đổi suy nghĩ của các bên, đưa các quốc gia lại gần nhau chứ không phải chia rẽ họ, ông nhấn mạnh.

Tổng thư ký ASEAN, tiến sĩ Surin Pitsuwan cũng nêu rõ: “ASEAN và cộng đồng quốc tế đang vô cùng quan ngại về khả năng xung đột có thể xảy ra trên tuyến đường hàng hải ở khu vực, vì nền kinh tế của tất cả các thành viên khu vực đều phụ thuộc vào việc có đảm bảo được tự do hàng hải và sự ổn định về lưu thông trên biển hay không. Tôi chắc chắn là chúng ta có khả năng tạo ra một diễn đàn để các bên liên quan cùng bàn bạc về vấn đề này. ASEAN cần phải làm cho cộng đồng thế giới tin rằng khối ASEAN, đặc biệt là ASEAN và đối tác Trung Quốc, có thể giải quyết được những khác biệt liên quan tới vấn đề này, và chứng minh cho thế giới thấy là chúng tôi đang thật sự quan tâm, có thể giải quyết và sẽ giải quyết được trong hòa bình các diễn tiến mới nảy sinh, dựa trên các chuẩn mực đã thống nhất”.

Bên lề hội nghị ngày 18-7, ông Phạm Quang Vinh, trợ lý bộ trưởng Bộ Ngoại giao, trưởng đoàn quan chức cao cấp tại ASEAN của Việt Nam, cho biết ASEAN và các đối tác sẽ tiếp tục bàn bạc để hoàn thiện cơ chế giải quyết tranh chấp, xây dựng một cấu trúc khu vực nhằm đảm bảo hòa bình, ổn định và an ninh ở ASEAN, lấy ASEAN làm trung tâm. Ông cũng khẳng định lần này các nước ASEAN đã nhất trí với nhau phải tiếp tục thúc đẩy hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải ở khu vực theo hướng giải quyết các tranh chấp thông qua biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế và Công ước LHQ về luật biển. Ngoài ra, dự kiến hội nghị lần này sẽ chuẩn bị để cuối năm trình hội nghị cấp cao Đông Á một tuyên bố về nguyên tắc điều chỉnh các mối quan hệ cùng có lợi.

Ông cũng cho biết các bên sẽ tiếp tục các nỗ lực đã đạt được, trong đó có kế hoạch tổng thể để tăng cường kết nối trong ASEAN trên tất cả các lĩnh vực và kết nối ASEAN với Đông Á nói chung.

Đại sứ Vũ Đăng Dũng, trưởng phái đoàn đại diện thường trực Việt Nam tại ASEAN, xác nhận trong khuôn khổ hội nghị lần này trưởng đoàn Việt Nam, Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Gia Khiêm sẽ có cuộc gặp song phương với trưởng đoàn của Trung Quốc là Bộ trưởng Ngoại giao Dương Khiết Trì vào ngày 21-7.