Bức bình phong và quái thú chắn trước mặt lăng Ngô Quyền - Ảnh: V.V.Tuân

Ông Dương Hữu Số được nhân dân trong xã tín nhiệm làm cụ từ trông coi đền thờ và lăng vua Ngô Quyền ba năm nay cho biết việc trùng tu, tôn tạo lăng Ngô Quyền có nhiều vấn đề gây bức xúc trong nhân dân. Ông nói: “Tôi ở gần lăng vua Ngô Quyền, từ nhỏ đã ra đây thường xuyên nên biết rất rõ là từ xa xưa, lăng vua Ngô Quyền không hề có bức bình phong nào chắn trước mặt như vậy. Theo quan niệm của dân làng chúng tôi, dãy đồi xa xa phía trước mặt lăng vua vốn được coi là bức bình phong tự nhiên cho lăng rất đẹp rồi. Nên không cần thiết phải làm thêm bình phong nữa”.

Bức bình phong phản cảm

Theo quan sát của chúng tôi, bức bình phong được dựng ngay trước cửa lăng vua Ngô Quyền, làm bằng chất liệu ximăng, trên bức bình phong có hình một con vật quay đuôi vào lăng vua trông rất phản cảm.

Ông Tạ Tiến Doãn (45 tuổi) ngày nào cũng qua lăng vua Ngô Quyền quét dọn cho biết: “Tôi ở đây từ nhỏ, được nghe các cụ kể lại trước kia lăng không hề có bức bình phong nào chắn trước mặt như vậy. Lại thêm hình một con thú mà hổ không ra hổ, chó không ra chó, mèo không ra mèo quay đuôi vào lăng vua như vậy. Đây là sự bất kính của thế hệ con cháu đối với vua Ngô Quyền”. “Con vật trên bức bình phong đó là quái thú chứ không phải con hổ như người ta vẫn giải thích” - cụ từ Dương Hữu Số bức xúc.

Ông Số kể khi quyết định trùng tu lăng vua Ngô Quyền, ban quản lý làng cổ Đường Lâm đã mời GS Trần Lâm Biền về tổ chức họp với nhân dân hai lần. “Nhưng họ chỉ mời những người đã già cả và ngại lên tiếng vì sợ va chạm với họ, nên đông đảo ý kiến của nhân dân không được nói ở những hội nghị đó. Chứ nhân dân chúng tôi không đồng tình với kế hoạch trùng tu lăng vua Ngô Quyền như vậy” - ông Số nói.

Ngoài việc xây bình phong trước lăng vua Ngô Quyền, việc trùng tu lăng cũng có nhiều bất cập gây bức xúc trong nhân dân. Tường bao của lăng đã được làm rộng hơn, nhưng hoàn toàn bằng gạch và ximăng, còn những phiến đá xanh làm tường bao trước đây bị đập bỏ. Hai con rồng bên cạnh lăng vua cũng được sơn lại màu lòe loẹt hơn. “Nhà cho cụ từ được xây ở vị trí che chắn trước mặt hậu cung vua. Đây là điều tôi phản đối. Nên khi nào còn làm cụ từ trông coi lăng vua, tôi quyết không ở nhà đó” - ông Số nói.

Những cây sở quanh lăng vua Ngô Quyền, được tổng bí thư Lê Duẩn trồng, cũng đã bị đơn vị thi công tự ý chặt bỏ. Việc làm đường chảy nước thải ngay phía sau lăng vua cũng bị người dân ở đây lên tiếng phản đối, vì đây là chốn linh thiêng, không thể để đường nước thải chảy qua.

Hổ nhưng không phải hổ

Ông Phạm Hồng Sơn - trưởng ban quản lý di tích làng cổ Đường Lâm - cho biết: “Việc xây bình phong và thú trấn yểm trước lăng vua chúng tôi đã làm theo sự tư vấn khoa học của GS Trần Lâm Biền. Trong bản thiết kế trùng tu lăng vua Ngô Quyền từ đầu đã có bức bình phong và hình con hổ đó. Bản thiết kế đã được Sở VH-TT&DL TP Hà Nội và Bộ VH-TT&DL phê duyệt nên chúng tôi mới làm”. Ông Sơn nói bản vẽ thiết kế việc trùng tu lăng Ngô Quyền được ban quản lý làng cổ Đường Lâm thuê văn phòng tư vấn và chuyển giao công nghệ xây dựng của Đại học Kiến trúc Hà Nội thực hiện.

Nói về hình con thú, ông Sơn cho hay con thú đó là con hổ đã được sửa lại nhiều lần, tuy nhiên qua nhiều lần chỉnh sửa vẫn chưa giống con hổ nên ban quản lý di tích chưa nghiệm thu và sẽ đề nghị đơn vị thi công sửa lại cho giống.

Được biết, đơn vị thi công trùng tu lăng vua Ngô Quyền là Công ty xây dựng Phương Anh. Nhưng cố vấn về khoa học lịch sử, văn hóa là GS Trần Lâm Biền. Tổng số vốn đầu tư trùng tu lăng là 29 tỉ đồng, trong đó gia tộc họ Ngô đóng góp 30%.

Trả lời về vấn đề này, GS Trần Lâm Biền nói rằng đúng là ông có tư vấn cho ban quản lý di tích và nhân dân Đường Lâm làm một bức bình phong và con hổ để trấn yểm trước lăng vua, ngăn các loại quỷ dữ, ám khí xâm nhập lăng vua. Nhưng khi thi công không ai hỏi ý kiến ông nên dẫn đến tình trạng làm ẩu, làm sai như hiện nay. “Tôi có tư vấn cho ban quản lý và đơn vị thi công ở đó làm một bức bình phong trước lăng vua. Nhưng vị trí đặt bình phong và con hổ ở chỗ nào thì không ai hỏi tôi để tôi tư vấn tiếp nên người ta làm sai ý của tôi. Nếu họ hỏi, tôi sẽ tư vấn giúp họ chỗ đặt bình phong hợp lý và lấy mẫu ở đâu chứ không phải là bức bình phong và con thú xấu xí như hiện nay” - ông Biền nói.