Ông Trần Nhật Nam (chuyên gia tài chính):

Không nên mở thẻ tín dụng vì cả nể hay khuyến mãi

Thẻ tín dụng là thẻ cho phép chủ thẻ thực hiện giao dịch thẻ trong phạm vi hạn mức tín dụng đã được cấp theo thỏa thuận. Sử dụng thẻ này là hình thức vay tín chấp mà không cần tài sản đảm bảo.

Do vậy khách hàng khi sử dụng phải luôn lưu ý tìm hiểu kỹ về lãi suất áp dụng, đặc biệt khi thanh toán không đúng hạn. Vay tín chấp bao giờ lãi cũng cao hơn có thế chấp.

Các ngân hàng ít khi tư vấn rõ cho khách hàng những vấn đề này, nhưng là người sử dụng thẻ thì nên tìm hiểu kỹ để tránh một ngày hốt hoảng về dư nợ gốc và lãi quá hạn.

Dùng thẻ tín dụng khá tiện lợi. Các ngân hàng sẽ miễn lãi cho khách hàng từ 45 đến 55 ngày. Trong điều kiện khách thanh toán toàn bộ dư nợ đúng hạn thì sẽ được hưởng số lãi này. Do vậy, việc thanh toán đúng hạn rất quan trọng.

Ngược lại nếu không quản lý và có phương án trả nợ, dùng thẻ tín dụng sẽ khiến không ít người rơi vào bẫy tài chính, lãi mẹ đẻ lãi con. Các cá nhân sử dụng thẻ cũng lưu ý trong trường hợp chây ì trả nợ thì sẽ bị đánh điểm tín dụng xuống thấp, hạn chế tiếp cận các khoản vay.

Cũng cần nói thêm thực tế mấy năm qua có câu chuyện ngân hàng đua nhau chạy KPI mở thẻ tín dụng. Chi phí quảng cáo, khuyến mãi cho mở thẻ có thể tới 2-3 triệu đồng/chiếc; nhiều nơi đua nhau tặng xe đạp, vali, quà cáp khác...

Song song với quá trình này, nhân viên ngân hàng thì chịu áp lực chạy đủ doanh số bằng mọi cách, nhiều khách hàng không có nhu cầu nhưng vì cả nể do được nhờ hoặc muốn nhận quà nên vẫn mở. Với thẻ tín dụng, lưu ý nếu có nhu cầu thực sự mới mở.

Vụ nợ thẻ tín dụng từ 8,5 triệu thành 8,8 tỉ:

Cần phải mời công an vào cuộc

Trao đổi với Tuổi Trẻ liên quan vụ dư nợ từ 8,5 triệu đồng thành 8,8 tỉ đồng sau 11 năm tại Eximbank, ông Phạm Anh Tuấn, vụ trưởng Vụ thanh toán (Ngân hàng Nhà nước), cho biết cần phải làm rõ một số vấn đề bởi khách hàng cho biết không hề nhận được thẻ tín dụng và không hề chi tiêu bằng thẻ này.

"Quan điểm của tôi là cần mời cơ quan công an vào cuộc để làm rõ có việc lừa đảo, chiếm đoạt hay không? Nếu quả thật khách hàng không nhận thẻ mà thẻ vẫn được sử dụng 8,5 triệu đồng rồi thì tiền nợ không cần lên đến vài tỉ đồng mà một đồng cũng là có chuyện. Như vậy có người đã lợi dụng, sử dụng thẻ này, và người đó là ai thì ngân hàng cần phải tìm cho ra" - ông Tuấn nói.

Cũng theo ông Tuấn, ngân hàng cần kiểm tra toàn bộ quy trình giao nhận thẻ cho khách hàng, vậy có chứng minh được khách hàng đã nhận thẻ? Trường hợp không chứng minh được họ nhận thì ngân hàng phải có trách nhiệm trong việc này.

Còn trường hợp ngân hàng có đầy đủ bằng chứng, xuất trình đầy đủ giấy tờ mà khách hàng ký nhận thẻ, giám định chữ ký không đúng của khách hàng thì cần chuyển hồ sơ sang công an vì đây là có dấu hiệu lừa đảo.

Nếu ngân hàng chứng minh khách hàng đã nhận thẻ và đang có dư nợ tại ngân hàng thì đây là tranh chấp dân sự giữa hai bên. Tòa án sẽ là cơ quan phân xử ai đúng ai sai.

Giải đáp thắc mắc của nhiều người về việc số tiền nợ lãi quá lớn so với nợ gốc, ông Tuấn cho biết mức lãi suất cho vay bao nhiêu là thỏa thuận giữa người đi vay là khách hàng và người cho vay là ngân hàng.

Thanh tra Ngân hàng Nhà nước yêu cầu báo cáo

Trao đổi với Tuổi Trẻ, một lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Quảng Ninh cho biết đơn vị này đang yêu cầu Eximbank chi nhánh Quảng Ninh có văn bản báo cáo liên quan thông tin vụ việc nợ tín dụng từ 8,5 triệu đồng lên hơn 8,8 tỉ đồng sau gần 11 năm gây xôn xao dư luận.

Theo vị lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Quảng Ninh, hiện nay Eximbank Quảng Ninh đang chờ hội sở của Eximbank tại TP.HCM hỗ trợ các thông tin liên quan khách hàng trên cũng như quá trình phát sinh dư nợ để tổng hợp, báo cáo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Quảng Ninh.

Lý do là bởi khách hàng trên vay nợ từ Eximbank Quảng Ninh nhưng những khoản nợ xấu không phải chi nhánh tại Quảng Ninh quản lý, mà do hội sở trực tiếp quản lý.

Trao đổi thêm với Tuổi Trẻ, ông P.H.A. - khách hàng được Eximbank thông báo là có dư nợ nói trên với ngân hàng này - cho biết đã thuê luật sư để giúp ông giải quyết vụ việc này.

"Tôi mong muốn cùng với Eximbank trao đổi, tháo gỡ để giải quyết vấn đề này càng sớm càng tốt với cách rất thiện chí. Tuy nhiên, nhiều lần hai bên làm việc, lần gần đây nhất là năm 2022, nhưng cả hai bên không tìm được tiếng nói chung. Nên lần này tôi sẽ nhờ luật sư hỗ trợ" - ông A. cho biết.

Tiến sĩ Đinh Thế Hiển (chuyên gia tài chính kinh tế):

Hệ thống ngân hàng quá máy móc, cứng nhắc?

Qua câu chuyện tại Eximbank Quảng Ninh, có nhiều bài học lớn để các ngân hàng và người dùng thẻ có thể nhìn vào.

Trước hết, để món nợ phát sinh và kéo dài 11 năm mà không được xử lý triệt để. Liệu hệ thống quản lý của ngân hàng có quá máy móc, cứng nhắc?

Thông thường quy định nội bộ bắt buộc các trường hợp nợ quá hạn đều ký thông báo, ký theo số hệ thống, sai sẽ bị lỗi nên cán bộ cứ thế ban hành thông báo nợ mà không có bất kỳ sự hướng dẫn ngoại lệ nào.

Nếu thông báo nhiều lần nhưng không nhận được phản hồi thì ngân hàng có thể đơn phương hủy thẻ, không để phát sinh dư nợ tiếp. Đa số ngân hàng sẽ tiến hành chuyển nhóm nợ khi quá hạn, trích lập dự phòng, theo dõi ngoại bảng, đặc biệt với khoản nợ nhỏ chỉ vài triệu đồng thì càng không để nó gánh thêm nhiều chi phí nữa.

Về góc độ người tiêu dùng, tôi cho rằng nếu thực sự có nhu cầu thì hãy mở thẻ. Cách đây rất lâu, một người hỏi tôi "Ngân hàng tự nhiên cho vay sẵn cả trăm triệu, xài 40 ngày không lãi mà vì sao anh không mở?".

Nhưng quay lại câu hỏi, mở để làm gì, nếu không có nhu cầu? Việc xài thẻ tín dụng rất phổ biến hiện nay và tạo tâm lý thoải mái, vui vẻ trong mua sắm vì "tiêu trước trả sau". Từ đó cũng xuất hiện việc tiêu xài hơn mức cần thiết và quá khả năng chi trả. Nếu không tính toán, có thể rơi vào bẫy tiêu dùng, bẫy nợ.