Những đứa trẻ ở những ngôi trường khác nhau, cùng thức dậy vào buổi sớm khai giảng năm học mới 2020. Một đứa trẻ được đến trường bằng đôi tay "que củi" của bố. Một đứa trẻ đang cố gắng từng ngày trong sự đùm bọc và nỗi sợ "chết trước khi cháu trưởng thành" của bà nội. Một đứa trẻ thì 5 lần bảy lượt vượt rừng, một mình trên chuyến xe xuống thành phố tìm con chữ.

Tất cả chưa bao giờ muốn bỏ học.

Đường đến trường của những đứa trẻ không mẹ - Ảnh 1.

6h sáng ngày 5-9, hôm nay là một ngày đặc biệt. Anh Xuân (43 tuổi, ngụ xã An Nhơn Tây, H. Củ Chi, TP.HCM) thức dậy sớm, cắm cơm rồi vội vàng cậu con trai dậy.

Chiếc áo trắng anh Xuân chuẩn bị từ hôm qua đã được treo ngay ngắn trên bức tường xi măng cũ. 2 hôm trước, nghe tin con chuẩn bị vào học kỳ mới, anh đã lục tìm chiếc áo trong đồng đồ cũ. Anh bỏ vào cái thau nhựa, đổ nước, xà phòng rồi dùng chân đạp. Từ khi Bình Minh vào lớp 1, chiếc áo trắng cậu bé mặc đến trường vẫn được Xuân giặt bằng cách đặc biệt như thế!

Năm 2005, trên đường đi làm trở về nhà, anh Xuân bất ngờ gặp tai nạn giao thông. Đợt đó, anh nằm viện hơn năm, bác sĩ thông báo: "Tính mạng có thể giữ, nhưng tay phải thì vĩnh viễn không cử động…".

Nghe 2 chữ "vĩnh viễn", anh khóc nấc.

Sau ngày đó, 2 vợ chồng anh Xuân lui về xã An Nhơn Tây. Ngày ngày, anh nhận 100 tờ vé đi bán, đỡ đần tiền phụ vợ. Sang năm 2012, gia đình anh đón cái tin mừng khi vợ anh mang thai cậu con trai. Anh đặt tên con là Bình Minh, ý để cuộc đời con sau này tươi sáng thay phần bố.

Thế nhưng,cuối năm 2018, trong một lần đi bán vé số, anh tiếp tục bị một chiếc xe lớn quẹt ngang. Chủ xe bỏ chạy, anh nằm giữa đường, máu túa ra ướt đẫm cả áo. Mọi người sớm đưa anh vào viện, nhưng cánh tay còn sót lại cuối cùng cũng hư nốt.

Đường đến trường của những đứa trẻ không mẹ - Ảnh 2.

Người vợ chăm chồng, nhìn vết sẹo dài thượt dưới khủy tay, chị khóc: "Giờ thế này sao anh nuôi nổi vợ con? Có khi em phải đi". Anh Xuân chẳng bao giờ ngờ rằng, sau câu nói bâng quơ ấy, anh không bao giờ còn có thể gặp chị.

Một buổi sáng, Bình Minh đến trường, Xuân còn nằm viện, chị đi.

Những ngày đầu tiên, Minh nhớ mẹ, nó khóc suốt. Xuân mượn chiếc xe máy, đèo con chạy đi khắp huyện Hóc Môn tìm vợ. "Nó qua Bình Dương rồi! Giờ không nuôi nổi nó thì thôi để nó đi đi", mẹ vợ Xuân nói. Nghe xong, anh mím chặt môi, quay xe về.

Trời hôm đó, nắng đổ chang chang.

Hết lớp 1, Minh không còn nhớ mẹ. Thằng bé như cây cao su non, tự nhiên lớn từ đôi tay "que củi" của bố. Những hôm bố bán vé ế, 2 cha con nó buộc bụng nhịn đói. Bố ốm, con chạy đi mượn tiền khắp xóm để mua thuốc. Nhìn cái bóng dáng nhỏ xíu của thằng bé đỡ đần mình, Xuân khóc nhiều.

Với anh, hạnh phúc lớn nhất là mỗi sớm mai, trước giờ đến trường, anh ngắm nhìn con trong chiếc áo trắng. Thằng bé cố gắng mặc thật nhanh, treo hộ bố chiếc túi vé số tròng qua cổ rồi nắm tay bố rời khỏi nhà. Từng ngón tay nhỏ như trái ớt của Minh luồng qua đôi bàn tay "que củi" của Xuân, ấm áp đến lạ kỳ.

"Quãng đường có 2 km thôi nhưng anh nghĩ là nó quãng đường hạnh phúc nhất. Mấy hôm trời nắng lớn, thấy con đi nhiều mệt, anh bảo: Hay là thôi, bố cho tiền con đi xe buýt! Thế mà thằng bé lắc đầu nhất nhất không chịu. Nó biết, một chiếc vé xe như thế là bằng mấy tờ vé số anh phải bán được" - Xuân mỉm cười.

Đường đến trường của những đứa trẻ không mẹ - Ảnh 3.
Đường đến trường của những đứa trẻ không mẹ - Ảnh 4.

Cùng khoảng thời gian ấy, 4h sáng, ngày 3-9, Cao Thanh (lớp 11B trường THPT Dân tộc Nội trú Khánh Hoà) phải dậy sớm. Cậu bỏ vội 4 bộ quần áo, 300.000 đồng vào chiếc túi vải rồi đi.

"300.000 đồng ấy, em phải đi hái sầu riêng mướn suốt mùa hè, đủ tiền xe để em xuống Nha Trang và dằn túi khi có chuyện cần. Đó là cách duy nhất mà những trẻ em Ra-glai nghèo như em phải làm nếu muốn đi học" - Thanh nói.

4h30 sáng, Thanh quay nhìn chiếc nhà sàn sau lưng lần cuối, rồi từ từ mở cửa xuống núi. Khí lạnh tràn vào nhà, lạnh ngăn ngắt.

Năm Cao Thanh lên lớp 2, đêm nào bố cậu cũng gây chuyện với mẹ vì men rượu. Thanh ôm em trai vào lòng, cố gắng thiếp đi trong tiếng cãi vã của bố mẹ.

Một hôm, bố không có nhà, chị gái đi học, cậu bận trông đứa em nhỏ dưới sân nhà thì mẹ Thanh treo cổ tự vẫn. Hôm đó, Thanh cố níu váy mẹ, gào khóc bất lực.

Qua năm lớp 3, đoạn đường 5 km đến trường, mẹ Thanh không còn nắm tay đưa con đi học, chiếc cặp cũ cuối cùng đã rách, cậu quyết định bỏ trường.

Tối, người chú tìm đến nhà, hỏi: "Sao con lại nghỉ học?". "Ở trường, gặp chuyện sai, bạn bè bảo là do con là trẻ mồ côi, con không có mẹ!" - Thanh oà lên khóc.

Từ hôm đó, mỗi sớm thức dậy, Thanh đã thấy chú đợi trước cửa nhà. Con xe cũ của chú cả thời thơ ấu đã đi qua không biết bao nhiêu cánh rừng, đoạn lầy, khúc cua tay áo và những còn dốc dài trơn trượt để đưa cháu đến trường tìm con chữ. "Con phải ráng học, đi làm nuôi gia đình này…" - người chú dặn dò Thanh.

Đường đến trường của những đứa trẻ không mẹ - Ảnh 5.

Sang cấp 2, chỉ có một vài học sinh Ra-glai ưu tú được tiếp tục xuống thành phố học cấp 3. Lúc đó, Thanh phải cố gắng cả đêm ngày để có được tên trong danh sách.

Giờ đây, đường xuống phố xa xôi, cả năm thi thoảng mới được trở về nhà, nhưng nghĩ về những chuyến xe băng rừng của chú, Thanh không bao giờ muốn bỏ cuộc.

"Ngày đầu đi xe, bạn bè toàn được bố mẹ đưa đi, đứng cạnh, chăm sóc, em thì có một mình nên cũng tủi lắm. Lúc đó, chú dúi vào tay vài trăm nghìn. Đó là số tiền chú tích góp được từ nhiều ngày đi rừng nên em không thể nào phụ lòng được…"  - Cao Thanh kể.

Đường đến trường của những đứa trẻ không mẹ - Ảnh 7.

Con đường 11 năm đi tìm chữ của Cao Thanh được đếm bằng vô số tên ngọn núi, sự cô đơn, tình thương yêu vô bờ bến của người chú. Con đường Bình Minh đến trường lại nối bằng hy vọng, đôi bàn tay "que củi" và sấp vé số từ người bố tật nguyền.

2 đứa trẻ ở 2 ngôi trường khác nhau, cùng thức dậy vào một buổi sớm đặc biệt - khai giảng năm học mới. Cả tuổi thơ của chúng là những ngày tự mình đến trường, khát khao học chữ bị đứt đoạn bởi hoàn cảnh gia đình, cái nghèo và nỗi lo sợ tương lai.

Giữa năm lớp 1, lần đầu tiên Bình Minh nghĩ đến chuyện bỏ học. Khi ấy, số tiền mua dụng cụ học tập khiến bố cậu phải đổ bệnh vì đi bán sớm về khuya.

Hôm đó, Xuân phải ôm con vào lòng, dỗ dành mãi: "Con phải học giỏi, thành tài, còn kiếm tiền chữa tay cho bố nữa", Bình Minh mới chịu trở lại trường.

Ở trường Tiểu học An Nhơn Tây (H. Củ Chi, TP.HCM), số lượng học sinh có hoàn cảnh tương tự Bình Minh không phải ít. Năm 2016, khi về công tác tại trường, cô Nguyễn Thị Thuận (Hiệu trưởng trường Tiểu học An Nhơn Tây) không khỏi nghẹn ngào khi đọc bản báo cáo, có hơn 80/700 học sinh thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo.

"Không những cái nghèo, mà tụi trẻ con còn sinh ra trong gia đình đổ vỡ, cha mẹ ly tán, mồ côi, hoặc là dân lao động từ vùng khác chuyến tới, rày đây mai đó khắp nơi khiến việc học liên tục bị đứt đoạn"  - cô Thuận kể.

Trước mỗi buổi học, thầy cô trường Tiểu học An Nhơn Tây vẫn có thói quen phải điểm danh học sinh thật kỹ. Nhiều hôm, học sinh chỉ vừa nghỉ học một buổi, thầy cô chưa kịp đến nhà thì phòng trọ đã trả, đồ đạc chuyển đi nơi khác khiến họ càng đau đớn lòng.

Đường đến trường của những đứa trẻ không mẹ - Ảnh 8.

Khi Gia Bảo chưa vào lớp 1, bố mẹ cậu bé bỏ nhau. Từ đấy, Bảo sống với ông bà nội nay đều đã ngoài 60 tuổi, mắc nhiều bệnh lý nặng.

Cả tuổi thơ của cậu bé là chuỗi ngày theo chân nội đến trường, theo chân nội vào viện. Cô Thuận nhớ: Bình thường, mỗi ngày bà nội Bảo đều đưa cháu đi học vì nhà xa. Thế nhưng, có một hôm, cậu bé phải tự mình đi bộ đến trường. Linh tính chẳng lành, thầy cô liền đến nhà.

"Y rằng sáng hôm đó, bà thằng bé lên cơn đau nặng. Bà bé Bảo đã chỉ hết giấy tờ, dặn cháu phải gọi mẹ khi bà mất. Nằm trên giường, bà liên tục dặn thầy cố gắng cho cháu đi học khiến ai nấy đều xúc động".

Giờ đây, ngoài công tác giảng dạy, thầy cô trường Tiểu học An Nhơn Tây còn nhận thêm một nhiệm vụ cao cả: vận động mạnh thường quân cho học sinh.

Mỗi dịp Tết, khai giảng, Trung thu… chỉ cần nghe đâu đó có tổ chức từ thiện, cô Thuận đều xin số điện thoại, gọi điện nhờ giúp đỡ. Có khi, thầy cô còn phải tìm đến tận nơi để gửi lời, đăng mạng xã hội, hoặc thậm chí tự bỏ tiền để học trò có một ngày vui trọn vẹn.

"Ai có ít cho ít, có nhiều cho nhiều. Những ngày đầu đi kêu gọi, bị từ chối cũng mặc cảm lắm chứ. Nhiều lúc tất cả tính sẽ bỏ buộc rồi. Nhưng rồi mỗi lần nhìn con em mình nhận quà, đứa nào đứa nấy cười tít mắt hạnh phúc, làm sao mình đành lòng bỏ được…" - cô Thuận mỉm cười.

Đường đến trường của những đứa trẻ không mẹ - Ảnh 9.

Cái Tết năm 2020, cô Thuận bất ngờ khi buổi sáng sớm đến trường đã thấy phụ huynh vây xung quanh sân. Người đèo theo 10 ký gạo, người bịch rau nhà tự trồng, thậm chí nhiều người không đủ tiền chỉ dám mua nửa thùng mì vẫn mang tới phòng hiệu trưởng, "Cô gửi lại cho các em khó khăn giúp tôi". Nghe xong, thầy cô nghẹn ngào đến vỡ oà.

Đường đến trường của những đứa trẻ không mẹ - Ảnh 10.

"Hiện tại, trường Tiểu học An Nhơn Tây còn rất nhiều hoàn cảnh khó khăn. Vì vậy, việc các mạnh thường quân quan tâm, tham gia hỗ trợ có ý nghĩa rất là lớn. Nó sẽ giúp các em có động lực đến trường, phụ huynh cũng bớt đi những khoản lo trong cuộc sống. Mỗi năm, vào ngày khai giảng, ccác em được tặng dụng cụ học tập, chiếc áo trắng thôi cũng là vui rồi!" - cô Thuận chia sẻ.

"Từ khi anh nhà bệnh nặng, tiền bán vé số của chị chắc không cầm cự nổi để nuôi Băng tới năm nó học sang cấp 2.  Lâu lắm rồi con bé không có bộ quần áo mới, bút vở mới khiến chị cũng buồn. Nhưng Băng thì nó nghị lực lắm, chưa bao giờ muốn bỏ học" - phụ huynh em Thị Khánh Băng nói.

Lắng nghe được tâm tư của toàn thể giáo viên, phụ huynh và học sinh tại các trường học trên địa bàn khó khăn trên cả nước, Công ty Xổ số điện toán Việt Nam (Vietlott) đã tổ chức trao học bổng "Trao cơ hội - Nối ước mơ" nhằm giúp đỡ học sinh nghèo vượt khó tự tin đến trường.

Ngay trong ngày đầu năm học mới, Vietlott đã đồng loạt tham gia trao tặng hơn 300 suất quà cho học sinh ở 12 tỉnh, thành phố trên cả nước, bao gồm: Lâm Đồng, Bà Rịa Vũng Tàu, Hậu Giang, Cần Thơ, An Giang, Hải Phòng, Bắc Giang, Hà Tĩnh, Ninh Bình, Hà Nam, TP.Hồ Chí Minh, Khánh Hoà.

8 giờ sáng, đại diện Vietlott tại các địa phương đã tận tay trao từng món quà cho học sinh. Tụi trẻ con đều cười tít mắt.

Số tiền học bổng ấy, Cao Thanh tính sẽ tiết kiệm một nửa để tiếp tục học lên cao, một nửa gửi về giúp đỡ chú. "Chắc chú sẽ vui lắm, vì đây là số tiền đầu tiên em có thể đỡ đần lại được chú?" - thằng bé tủm tỉm cười trước suy nghĩ của mình.

Gia Bảo thì muốn có tiền chữa trị căn bệnh cho bà. Khánh Băng thì sẽ mua 2 chiếc áo trắng, con bé vẫn thích mê được mặc đồ trắng vào năm học mới.

Bình Minh vẫn ngồi lặng đi, nó cầm số tiền bằng cả 2 tay đầy nâng niu. Số tiền ấy, nó tính, chỉ dùng chút ít để mua dụng cụ học tập, còn lại thì bỏ ống heo, "Cháu sẽ chữa tay cho bố" - thằng bé nói với phóng viên.

Ước mơ ấy, Bình Minh đã mơ rất lâu.

Đường đến trường của những đứa trẻ không mẹ - Ảnh 12.

B.G.T
B.G.T
KIỀU NHI
BẢO SUZU
23-9-2020
Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0
Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên