- Anh NGUYỄN TẤN THUẬN (ngụ Bình Thuận):

Hành vi nào nên tăng mức phạt?

Cơ quan chức năng cần rà soát, thống kê những hành vi nào là nguyên nhân gây ra nguy cơ tai nạn giao thông. Từ đó phân loại các hành vi cần phải tăng mức xử phạt, chứ không nên tăng "đại trà" tất cả các hành vi.

Nếu tăng mạnh mức xử phạt thì cần tăng vào các nhóm các hành vi vi phạm như xe ben chở quá tải gây hư hỏng đường sá; đua xe trái phép; chạy xe lạng lách, đánh võng trên đường; phóng nhanh vượt ẩu; vượt đèn đỏ; đi ngược chiều trên cao tốc; xe dùng biển giả; xe khách, xe hợp đồng trá hình chạy sai hành trình vào các bãi xe tự phát, dừng đỗ, lập bến "cóc" đón trả khách sai quy định…

Đây là những hành vi vi phạm phổ biến và khi xảy ra tai nạn đều để lại những hậu quả nghiêm trọng. Đây cũng là các hành vi gây khó khăn cho công tác quản lý, điều tiết giao thông. Với hành vi xe chở quá tải gây hư hỏng đường sá; xe khách, xe hợp đồng trá hình chạy sai hành trình… ngoài phạt nặng, nếu gây tai nạn, gây nguy hiểm cho xã hội thì cần phải tịch thu xe, truy cứu trách nhiệm hình sự.

- Tài xế BÙI MINH TUẤN (ngụ TP.HCM):

Đèn tín hiệu, biển báo phải rõ ràng, tránh phạt oan

Các hành vi vượt đèn đỏ, đi ngược chiều, nhất là đi ngược chiều trên cao tốc gây nhiều hệ lụy như tai nạn, ùn tắc, hậu quả cực kỳ lớn, cần phải tăng mức phạt. Tuy nhiên cơ quan chức năng cần rà soát, xem xét nhiều tuyến đường đã xuống cấp, biển báo không rõ ràng, tài xế rất dễ "dính" phạt nếu không chú ý.

Mức phạt tăng cao đồng nghĩa với việc nếu tài xế dính lỗi sẽ khiến tài xế mất nửa năm thu nhập. Việc đề xuất tăng thêm mức phạt làm ý thức người tham gia giao thông tốt hơn nhưng cũng cần xem xét hạ tầng, đèn đường, biển báo. Một lỗi phạt oan dễ khiến tài xế, người dân rơi vào hoàn cảnh khó khăn.

Xem xét khả năng thực thi

Việc tăng mạnh mức phạt trong quy định của nhiều luật hiện nay nhằm tạo sức răn đe đủ lớn, ngăn chặn các hành vi nguy hiểm và coi thường pháp luật, góp phần lập lại trật tự, kỷ cương, phù hợp với mục tiêu xây dựng Nhà nước pháp quyền.

Tuy nhiên, mức phạt 150 triệu đồng có thể gây tác động tiêu cực đến người thu nhập thấp và doanh nghiệp nhỏ.

Đây là một phần của xu hướng tăng mức phạt ở nhiều lĩnh vực khác, đặt ra câu hỏi về sự phù hợp với mọi đối tượng và nguyên tắc "lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm" theo nghị quyết 66-NQ/TW.

Tăng mạnh mức phạt có thể gây phản ứng trái chiều, nhất là trong bối cảnh kinh tế khó khăn. Vì thế cần giải thích rõ lý do, đánh giá tác động và lắng nghe ý kiến đóng góp, phản biện để tạo đồng thuận xã hội.

Một trong những nguyên tắc cơ bản xây dựng pháp luật được nghị quyết 66-NQ/TW nhấn mạnh đó là xây dựng pháp luật phải bám sát thực tiễn.

Quy phạm pháp luật trực tiếp tác động tới cuộc sống hằng ngày của người dân thì càng phải phù hợp với mức sống, mức thu nhập mới phát huy hiệu quả quản lý, răn đe, phòng ngừa.

Ngoài ra, so sánh với chế tài hình sự về tội "vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ" thì đề xuất mức phạt nói trên cũng không phù hợp và tương ứng với các luật khác điều chỉnh cùng một lĩnh vực.

Cụ thể, điều 260 Bộ luật Hình sự về tội "vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ" quy định hình phạt tiền ở khoản 1 với mức từ 30-100 triệu đồng.

Chế tài hình sự là chế tài nghiêm khắc nhất, tác động nặng nề lên đối tượng vi phạm. Nếu chế tài hành chính mà vượt quá chế tài hình sự về cùng một lĩnh vực điều chỉnh thì có đảm bảo nguyên tắc thống nhất không?

Do đó, dự thảo nên tăng mức phạt từ 75 triệu lên 100 triệu là phù hợp, đảm bảo nguyên tắc tính hợp pháp và tính thống nhất của văn bản quy phạm pháp luật. Chỉ khi đó mức xử phạt mới phát huy tác dụng tích cực, góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền và thúc đẩy phát triển bền vững.

LÊ THIẾT HÙNG

(phó chánh án Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Trị)