Từ vui chơi cùng bạn bè đến nhập viện vì chất kích thích

Chia sẻ về ca bệnh điển hình về sử dụng chất kích thích, bác sĩ Nguyễn Ngọc Trang, Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai, cho hay vừa tiếp nhận điều trị cho cô gái 21 tuổi được gia đình đưa đến viện do thường xuyên cười một mình vô cớ, đánh mẹ.

Theo các bác sĩ, cô gái là con cả trong gia đình, tiền sử khỏe mạnh, học hết lớp 12 rồi ở nhà phụ giúp bố mẹ. Khoảng 5 năm trước, khi mới ở tuổi vị thành niên, cô bắt đầu dùng N₂O, ketamine, cần sa… do bạn bè rủ rê trong các buổi tụ tập.

Ban đầu việc sử dụng chỉ mang tính "thử cho biết" và tạo cảm giác vui vẻ, hưng phấn. Nhưng dần dần tần suất và liều lượng tăng lên, cô trở nên bồn chồn, chán nản khi không sử dụng, thậm chí xuất hiện ảo thanh, nghe tiếng nói trong đầu, lẩm bẩm trò chuyện một mình.

Tính cách của cô gái thay đổi, dễ cáu gắt, có lúc chửi mắng và đánh mẹ. Sau điều trị chuyên khoa tâm thần, bệnh thuyên giảm. Nhưng chỉ 3 - 4 tháng sau khi tự ý bỏ thuốc, các triệu chứng tái phát, cô gái thường xuyên cười vô cớ, nói lẩm bẩm, ngủ kém, ăn uống thất thường.

"Bệnh nhân được đưa đến Viện Sức khỏe tâm thần điều trị. Cô gái được chẩn đoán mắc rối loạn tâm thần và hành vi do sử dụng nhiều loại ma túy (N₂O, ketamine, cần sa…) với triệu chứng hỗn hợp. Sau 25 ngày điều trị hiện đã ổn định và được ra viện", bác sĩ Trang thông tin.

Nguyên nhân trẻ sử dụng chất kích thích gia tăng

Bác sĩ Nguyễn Thành Long, phó trưởng phòng M2, Viện Sức khỏe tâm thần, cho biết thời gian gần đây bệnh viện thường xuyên tiếp nhận trẻ vị thành niên đến viện thăm khám do sử dụng chất kích thích. 

Không chỉ tăng về số lượng bệnh nhân, mà bệnh nhân ngày càng trẻ hóa. Nhiều trẻ sử dụng chất gây nghiện từ rất sớm, thậm chí 10 tuổi khi bắt đầu dậy thì trẻ đã sử dụng chất kích thích.

Theo bác sĩ Long, các loại chất nguy hiểm trẻ thường tiếp cận là cần sa, MDMA, GHB, rohypnol, ketamine… 

Đặc biệt, một số chế phẩm mới như "cỏ Mỹ", tem giấy, bùa lưỡi, tinh dầu cần sa tổng hợp (ADB) được đóng gói bắt mắt, giá chỉ vài trăm nghìn đồng, dễ ngụy trang cũng được nhiều trẻ lựa chọn.

Về nguyên nhân trẻ vị thành niên sử dụng chất gia tăng, bác sĩ Bùi Văn Toàn, Viện Sức khỏe tâm thần, cho hay ở tuổi vị thành niên, trẻ thường muốn khẳng định bản thân nhưng nhận thức còn hạn chế, dễ bị dụ dỗ. 

Ban đầu, cảm giác hưng phấn khiến trẻ tò mò, nhưng rất nhanh sau đó là sự lệ thuộc.

"Đặc biệt, trước đây việc tiếp cận chất gây nghiện khó khăn hơn, còn hiện nay dễ dàng hơn nhiều. Giá thành của các loại chất kích thích này không quá cao, thậm chí có thể mua dưới dạng bánh kẹo, thuốc lá điện tử, tinh dầu…", bác sĩ Toàn cho hay.

Dấu hiệu cha mẹ cần nhận biết sớm

Bác sĩ Trang chia sẻ một số dấu hiệu cảnh báo trẻ sử dụng chất mà gia đình và các thầy cô có thể nhận biết như thành tích học tập giảm sút, bỏ học, kết giao bạn bè mới bất thường. Thay đổi trong cách tiêu tiền, chi tiêu nhiều hơn không rõ lý do. 

Hoặc trẻ có cảm xúc thất thường, dễ kích động, khi không dùng chất, trẻ trở nên bứt rứt, buồn rầu, mất ngủ.

"Cha mẹ cần quan sát kỹ hành vi của con, đặc biệt khi thấy sự thay đổi đột ngột về tâm trạng, thói quen sinh hoạt. Nếu nghi ngờ, nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn sớm", bác sĩ Trang khuyến cáo.

Các chuyên gia khuyến cáo gia đình và nhà trường phải phối hợp chặt chẽ, giám sát việc học, các mối quan hệ và hoạt động của trẻ. Trẻ cần được trang bị kiến thức về tác hại của ma túy, kỹ năng từ chối và cách tự bảo vệ mình trước lời rủ rê.

1.001 lý do lạm dụng chất kích thích của giới trẻ

TTO - Thích cảm giác lạ, giảm căng thẳng, áp lực từ bạn bè, thoát khỏi nỗi buồn, tủi thân, khẳng định bản thân, quan hệ tình dục thích hơn, giúp tỉnh táo hoạt bát và để tìm niềm vui…vô số lý giải của giới trẻ về việc sử dụng chất kích thích.