Phóng to

Bức Tường là một trong những nhân vật chính tạo nên làn sóng rock gần đây - Ảnh: TR.N.

TT - Rock không mới đối với người chơi nhạc cũng như người xem ở TP.HCM. Nhưng cái mới là gần đây rock chợt quay lại sau thời gian dài vắng bóng trên sàn diễn.

Những chương trình tiếp nối “Bức Tường và những người bạn”, “Rock ba miền”, “Rock Sài Gòn”... góp thêm chất liệu cuồng nhiệt để thổi bùng lên ngọn lửa rock trong đời sống âm nhạc cả nước trong năm nay. Và rock Việt sống lại không chỉ trên sàn diễn...

Đột phá ở Hà thành

Những cột mốc đáng nhớ trong 15 năm qua 1992: Liên hoan pop -rock TP.HCM tổ chức lần đầu tiên tại NVH Thanh niên TP.HCM với sự ra mắt của một thế hệ ban nhạc rock sau năm 1975: Ba Con Mèo, Da Vàng, Đen Trắng, Rock Alfa…, thu hút 200.000 lượt người xem. 1994: Cuộc thi Unplugged do khoa Anh Trường đại học Khoa học xã hội & nhân văn TP.HCM khởi xướng tạo ra những ban nhạc trẻ SV đầy tiềm năng. Đến năm 1998, Unplugged khép lại trong sự tiếc nuối. 1997: Bến Thành audio & video tổ chức đêm rock tại sân khấu Đồi Hoa Vàng (Kỳ Hòa) nhân ngày thành lập Đoàn 26-3, qui tụ 10 ban nhóm nhạc trẻ chuyên nghiệp và SV trong TP, thu hút 10.000 người. Sau đó album CD - video Nhạc trẻ Sài Gòn No.1 phát hành lần đầu tiên. 1998: Nhóm Atomega phát hành album heavy rock đầu tiên của VN Đất mẹ. 2000: Nhóm Da Vàng phát hành album S.O.S. 2002: Ban nhạc The Wall (Hà Nội) thắng lớn với lượng bản album rock Tâm hồn của đá đạt mức tiêu thụ 40.000 bản. The Wall là ban nhạc trẻ VN đầu tiên làm liveshow riêng tại sân Giảng Võ (tháng mười một) với 10.000 khán giả. 2003: Thêm hai đĩa nhạc rock ra lò đều từ Hà Nội của ban The Light (Giấc mơ hoang tàn), Thủy Triều Đỏ (Nắng mới). Có đến ba show nhạc rock lớn tổ chức tấp nập trong cùng tháng mười một: “Vòng tay bè bạn”, “Mừng SEA Games 22” và “Bức Tường - Atomega”.

Có một ngạc nhiên khi vùng đất rầm rộ với pop-rock gần đây lại không phải là “cái nôi rock Việt hóa” TP.HCM mà lại là Hà Nội. Lý do đầu phải nói là “hiện tượng Bức Tường” (The Wall).

Mặc dù không hề trội về trình độ nhưng bằng những ca khúc pop pha rock dễ cảm đạt mức độ ăn khách tương đương các bài hit nhạc thị trường, cộng với chiến lược quảng bá, tiếp cận công nghệ tổ chức show chuyên nghiệp, Bức Tường làm cú đột phá đáng nể mang rock trở lại trong sự đón nhận nồng ấm từ công chúng trẻ.

Hẳn nhiên để gây dựng lại phong trào, Hà thành không chỉ có mỗi Bức Tường. Những show nhạc rock may mắn xin được giấy phép tổ chức, đánh đúng nhu cầu của đông đảo giới trẻ đã diễn ra đều đều.

“Show rock làm tại hồ bơi năm 2002 là cột mốc định hình một thế hệ ban nhạc rock mới cứng cáp ở Hà Nội (thế hệ thứ ba) sau thế hệ Đại Bàng Trắng, Desire những năm 1980 và thế hệ The Light, Bức Tường đầu những năm 1990.

Đó là những Thủy Triều Đỏ, Đến Muộn, Ngọn Lửa Nhỏ, Cùng Ước Mơ, Gió Lốc, Hồi Tưởng... có chủ trương tự sáng tác và hát một lượng đáng kể những ca khúc rock tiếng Việt thay vì cover lại nhạc nước ngoài” - Thanh Bình, một thành viên CLB Rock Hà Nội, nhận xét.

Đến nay vẫn chưa có ban nhạc rock nào thật sự chuyên nghiệp, sống được và sống toàn tâm với nghề chơi nhạc rock, nhưng rock Hà Nội may mắn có một CLB Rock Hà Nội (thành lập từ năm 1999) khá chuyên nghiệp.

Ban điều hành CLB gồm bảy bạn trẻ chia thành các trưởng nhóm tổ chức biểu diễn, trật tự, thiết kế, quảng bá, PR, quản lý website (www.rockhn.com)…

Hoạt động định kỳ của CLB là tổ chức những buổi sinh hoạt chuyên đề, giao lưu các ban nhạc rock ở điểm hẹn là quán cà phê Rock Today (169 Lò Đúc).

“Chúng tôi thừa nhận là kinh nghiệm tổ chức show còn non kém và đôi khi không đạt yêu cầu như chương trình “Rock ba miền” tháng năm vừa rồi, nhưng điều đáng mừng là CLB đã đáp ứng được nhu cầu xem nhạc rock của đông đảo giới trẻ Hà thành trong điều kiện hạn hẹp kinh phí, anh em tự bỏ tiền túi ra làm show và thường là từ hòa vốn đến lỗ chút đỉnh!” - Thanh Tùng, SV năm 4 Trường ĐH Ngoại ngữ Hà Nội, trưởng CLB Rock Hà Nội hiện nay, tâm sự.

Ấn tượng riêng Sài thành

Sau những thời điểm vàng son như Liên hoan pop-rock toàn thành năm 1992, cuộc thi Unplugged, sân chơi Đêm trẻ (1997) tại nhà hát Bến Thành..., phong trào nhạc rock Sài Gòn lừng lẫy thế kia lại lụn bại hẳn và chìm sâu vào giấc ngủ đông với nhiều lý do: bị nhạc pop lấn lướt, thiếu sân chơi và người tổ chức chuyên nghiệp, sự khắt khe với rock của các nhà quản lý…

Vài điểm sáng le lói như sự kiện ban nhạc Tiết Tấu Mới khăn gói ra Hà Nội thi Liên hoan ban nhạc trẻ toàn quốc 2002 và “oanh liệt” đoạt giải nhất cũng là cánh én lẻ loi không làm nên lại mùa xuân.

Phóng to

Gần đây, những cuộc rock show qui mô nhỏ do CLB Những người yêu nhạc rock (RFC - website: www.rockfanclub.org) tổ chức ở CLB Phan Phú Tiên (Q.5) hay sàn Phi Thuyền (Q.1) đã nhen nhóm hi vọng trở lại cho rock Sài Gòn - nhất là trong bối cảnh ngước thấy phong trào rock Hà Nội sôi động.

Một loạt khoảng 15-20 nhóm rock mới TP.HCM trình làng, tuy chưa có đẳng cấp như Da Vàng hay tạo dựng được tên tuổi như Kiến Xanh (ĐH Kiến trúc), Little Wings (ĐH Luật), Black Eyes (ĐH KHXH&NV) nửa thập niên trước nhưng cũng để lại ấn tượng riêng: Salon Coca, Some Old Guys, The Cell, Atmosphere, Microwave, Canceled…

Hầu hết đều chơi heavy metal, có nhiều sáng tác và đều có dự án làm album riêng (tất nhiên mang tính kỷ niệm hơn là làm cú đấm đột phá trên thị trường).

Phóng to Chân dung biếm họa của thủ lĩnh ban Aerosmith - Steven Tyler - trên trang bìa tạp chí Rock Vision số tháng 6-2004 “Thế giới ngầm” Không cần biết trên thế giới rock làm mưa làm gió thế nào, nhưng ở VN vẫn có một "thế giới rock ngầm" luôn sôi sục trong lòng các bạn trẻ yêu rock. Không chỉ có những tay chơi rock (rocker) mới là "tín đồ" cuồng nhiệt của rock. Rockfans (những kẻ yêu rock) còn làm nhiều "trò điên rồ" vì rock. Dân chơi rock thì mua CD về nghe, VCD về xem, ăn mặc, phục sức, đi đứng như một rocker, dự "nát" mọi ngày hội rock, tối tối lại “xả hơi” trong các quán cà phê rock để bàn chuyện... rock. Dân “làm rock” thì nghĩ ra nhiều chiêu nặng đô khác. Chiêu dễ thấy nhất là lập ban nhạc. Nếu như bạn từng tham gia CLB Bạn yêu rock của TP.HCM (RFC) sẽ thấy rõ điều này vì cứ mỗi thứ năm đầu tiên của tháng, RFC lại tổ chức linh đình một sân chơi cho rockfans của mình. Khi thì chơi ở Artist, khi ở Metropolis, khi ở Phi Thuyền, có khi ở Quốc Thanh...; có tháng chơi theo chủ đề, có tháng chơi “tá lả”, nhưng dẫu ở đâu, dẫu thế nào rockfans cũng đông nghẹt và cuồng nhiệt đến ngộp thở bởi RFC có đến hơn 1.700 hội viên. Không biết chơi nhạc cụ, không có giọng ca thì rockfans "làm rock" bằng cách thiết kế trang web về rock hay làm báo về rock. Các trang web http://www.davang.com/forums/viewtopic.php?p=158, http://www.rockvn.com/; http://www.ttvnol.com/f_88.ttvn; http://www.vnrockreviews.net; http://www.halongweb.net/rockcafe... dẫu không thấm tháp gì với những trang web về rock trên thế giới nhưng cũng đã là một “công trình” đáng nể mà rockfans đã làm nên. Mỗi tháng một kỳ (đã ra được bảy kỳ), đến nay tạp chí dành cho bạn trẻ yêu rock - Rock Vision - cũng đã có được vị trí “nặng ký” trong lòng người đọc yêu rock.

_______________

Phóng to

Làm sao để tránh cảnh “sớm nở tối tàn”?

"Điều cần thiết nhất cho phong trào rock Sài Gòn hiện giờ là được hòa nhập vào guồng máy tổ chức biểu diễn chuyên nghiệp chứ không phải tự bơi, tự tập, tự đàn rồi… tự rã đám (không sớm thì muộn) như khó khăn hiện nay của các ban nhạc. Tôi tin nếu được các nhà tổ chức, hãng sản xuất băng đĩa chú ý, đầu tư khai thác theo chiến lược bài bản, rock Sài Gòn sẽ có chỗ đứng vững chắc trong đời sống nhạc nhẹ cả nước."

"Theo tôi, để tránh cảnh phong trào sớm nở tối tàn cần có bốn yếu tố: 1. Ban nhạc phải luôn rèn luyện kỹ thuật chơi nhạc cụ và sáng tác; 2. Có nhiều điểm diễn, các nhà quản lý văn hóa xóa định kiến, tạo điều kiện thuận lợi cho phong trào nhạc rock phát triển theo định hướng; 3. Mở rộng số lượng khán giả ủng hộ thể loại rock; 4. Rock được các phương tiện truyền thông ủng hộ thông tin không quá lép vế so với các ngôi sao nhạc pop."