Các nhà đầu tư Trung Quốc ở Thượng Hải theo dõi diễn biến thị trường chứng khoán - Ảnh: Reuters

Theo AFP, thị trường chứng khoán Trung Quốc bắt đầu tăng tốc mạnh từ cuối năm 2014 bất chấp thực tế là nền kinh tế nước này trải qua giai đoạn tăng trưởng chậm nhất trong vòng 24 năm qua.

Giá cổ phiếu tăng vọt sau khi Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBC) cắt giảm lãi suất lần đầu tiên trong vòng hai năm vào ngày 21-11-2014.

Khi đó chính quyền Trung Quốc cũng công bố chương trình kết nối giao dịch giữa các sàn Thượng Hải và Hong Kong. Do đó hoạt động giao dịch liên tục diễn ra vô cùng sôi động, kéo dài sang năm 2015. Chỉ số chứng khoáng Thượng Hải leo lên mức 5.000 điểm hồi đầu tháng 6.

Các nhà đầu tư Trung Quốc chỉ phải ký quỹ một số tiền rất nhỏ so với giá trị giao dịch. Lợi nhuận là rất lớn. Khi thị trường chứng khoán Trung Quốc đạt đỉnh ngày 12-6 vừa qua, giá cổ phiếu nước này đã tăng hơn 150% chỉ trong vòng 12 tháng.

Ngay trong ngày thị trường đạt đỉnh, Ủy ban Quản lý chứng khoán Trung Quốc (CSRC) công bố các quy định mới quản lý chặt chẽ hoạt động giao dịch, bao gồm việc thắt chặt ngưỡng vay mua chứng khoán. Ngày hôm sau, khi thị trường mở cửa trở lại, các nhà đầu tư bắt đầu “xả hàng” kiếm lợi nhuận.

Giới đầu tư cũng lo ngại nguy cơ giá cổ phiếu đã bị đẩy lên quá mức so với thực tế. Xu thế này lập tức trở thành một cơn địa chấn khiến thị trường chứng khoán Trung Quốc rung chuyển. Giá cổ phiếu tại sàn giao dịch Thượng Hải sụt giảm hơn 30% so với đỉnh cao ngày 12-6.

Hôm 26-6, chỉ số chứng khoán Thượng Hải sụt giảm tới 7,4%. Ngày hôm sau, chính quyền Trung Quốc bắt đầu thực hiện các biện pháp can thiệp. PBC tuyên bố cắt giảm lãi suất và tăng tỷ lệ dự trữ của các ngân hàng. Cùng lúc CSRC cho biết sẽ nới lỏng một số quy định quản lý chứng khoán.

Sau đó, chính phủ Trung Quốc đề xuất cho phép các quỹ an sinh xã hội bước vào thị trường chứng khoán. Mới đây, Bắc Kinh cho biết các công ty bảo hiểm được đầu tư 10% tài sản vào các loại cổ phiếu mạnh, cao hơn so với mức 5% trước đây.

Trong khi đó, Công ty Tài chính chứng khoán Trung Quốc thông báo sẽ tăng cường mua cổ phiếu của các công ty vừa và nhỏ. Tuy nhiên các biện pháp này đều không tỏ ra có hiệu quả. Hôm nay gần 1.300 công ty đã dừng giao dịch cổ phiếu để ngăn chặn nguy cơ giá cổ phiếu tiếp tục sụt.

Các nhà phân tích thừa nhận hoàn toàn không thể dự báo được thị trường chứng khoán Trung Quốc sẽ tiếp tục diễn biến như thế nào. Một nguy cơ lớn là các nhà đầu tư sẽ tiếp tục bán tống bán tháo cổ phiếu, khiến giá chứng khoán tiếp tục suy sụp.

“Khi niềm tin của các nhà đầu tư đối với thị trường đã bị đập nát thì rất khó để dự báo khi nào thị trường sẽ ổn định trở lại và phục hồi” - AFP dẫn lời nhà phân tích Zhang Qi của hãng Haitong Securities cho biết.

Nhiều chuyên gia kinh tế dự báo sự sụp đổ của thị trường chứng khoán có thể ảnh hưởng đến nền kinh tế Trung Quốc. Ước tính các hoạt động giao dịch chứng khoán đã đóng góp hơn 0,5% vào tỷ lệ tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc.

Việc ngành tài chính khủng hoảng có thể sẽ tạo ra ảnh hưởng lớn đối với nền kinh tế. “Sự sụt giảm của thị trường chứng khoán Trung Quốc làm dẫn tới những lo ngại về nguy cơ đối với hệ thống” - ngân hàng ANZ Banking Group nhận định.