Các lãnh đạo ASEAN thể hiện sự đoàn kết tại hội nghị ngày 27-4 ở Malaysia - Ảnh: straitstimes

Trong tuyên bố chung đã được chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh đang diễn tại Kuala Lumpur, các lãnh đạo của hiệp hội gồm 10 quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) nhấn mạnh: "Chúng tôi quan ngại sâu sắc về việc Trung Quốc đang cải tạo đất trên biển Đông. Động thái này đã làm xói mòn niềm tin và có thể phá hoại hòa bình, an ninh và ổn định".

Hội nghị thượng đỉnh ASEAN bắt đầu hôm nay 27-4 tại Kuala Lumpur đã nêu những bằng chứng về hình ảnh vệ tinh mới cho thấy quy mô hoạt động cải tạo đất của Trung Quốc trên biển Đông. Hàng loạt tàu lớn của Trung Quốc đang chở đầy đất cát xếp hàng dài trên các rạn san hô mỏng manh.

Bất chấp sự chỉ trích của các nước láng giềng và thế giới, Bắc Kinh ngày một hành động táo tợn trên biển Đông, gây lo ngại xảy ra xung đột vũ trang tại khu vực này.

Malaysia, nước giữ ghế chủ tịch luân phiên của ASEAN trong năm nay, đã hối thúc các ngoại trưởng ASEAN "khẩn trương giải quyết vấn đề này" thông qua thiết lập cơ chế đối thoại giữa khu vực và Trung Quốc.

Philippines hôm qua tiếp tục thúc giục các thành viên ASEAN cùng đứng lên đối mặt với Trung Quốc và yêu cầu Bắc Kinh chấm dứt việc cải tạo trái phép này. Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario cảnh báo Trung Quốc đang rắp tâm kiểm soát hoàn toàn tuyến đường biển chiến lược trên biển Đông.

Tuy nhiên Ngoại trưởng Malaysia Anifah Aman sau đó đã bác bỏ khả năng hội nghị sẽ đưa ra một tuyên bố chung mạnh mẽ.

Đến nay ASEAN vẫn chưa có phản ứng cứng rắn nào về vấn đề biển Đông do lo ngại ảnh hưởng đến quan hệ thương mại với Bắc Kinh và cũng bởi không phải tất cả các nước ASEAN đều liên quan đến tranh chấp.