Nguyễn Mai Trung Tuấn tại phiên tòa sơ thẩm trước đó - Ảnh: Tư liệu Tuổi Trẻ

Không ai đưa một người chưa đủ 16 tuổi khi phạm tội ra xét xử lưu động cả. Thời gian qua, dư luận và các chuyên gia pháp lý đã phê phán rất nhiều về những phiên tòa lưu động.

Đối với người chưa thành niên, nhất là các cháu chưa đến 16 tuổi, đường lối xử lý đối với hành vi phạm tội của các cháu đã được quy định rất rõ tại điều 69 Bộ luật hình sự năm 1999, nay là điều 91 Bộ luật hình sự năm 2015. 

Về cơ bản không có gì thay đổi, Bộ luật hình sự 2015 còn cụ thể hóa hơn cả Bộ luật hình sự 1999.

Việc xử lý người dưới 18 tuổi phạm tội phải bảo đảm lợi ích tốt nhất cho họ và chủ yếu nhằm mục đích giáo dục là chính; giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội.

Trong mọi trường hợp điều tra, truy tố, xét xử hành vi phạm tội của người chưa thành niên, các cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải xác định khả năng nhận thức của họ về tính chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, nguyên nhân và điều kiện gây ra tội phạm.

Người chưa thành niên phạm tội có thể được miễn trách nhiệm hình sự nếu người đó phạm tội ít nghiêm trọng hoặc tội nghiêm trọng, gây hại không lớn, có nhiều tình tiết giảm nhẹ và được gia đình hoặc cơ quan, tổ chức nhận giám sát, giáo dục.

Việc truy cứu trách nhiệm hình sự người chưa thành niên phạm tội và áp dụng hình phạt đối với họ được thực hiện chỉ trong trường hợp cần thiết và phải căn cứ vào tính chất của hành vi phạm tội, vào những đặc điểm về nhân thân và yêu cầu của việc phòng ngừa tội phạm.

Khi xét xử, nếu thấy không cần thiết phải áp dụng hình phạt đối với người chưa thành niên phạm tội thì tòa án áp dụng một trong các biện pháp tư pháp như: giáo dục tại xã, phường, thị trấn hoặc đưa vào trường giáo dưỡng.

Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội đặc biệt nghiêm trọng mới bị truy cứu trách nhiệm hình sự…

Xem ra, TAND huyện Thạnh Hóa và TAND tỉnh Long An đã không quán triệt các nguyên tắc xử lý đối với người chưa thành niên phạm tội, nên mới có thái độ “cố chấp” với cháu Nguyễn Mai Trung Tuấn như vậy!