Tranh minh họa: La Nguyễn Quốc Vinh

1.  Năm kia, em họ tôi bước vào lớp 12 đã được gia đình áp dụng chính sách “thắt chặt” giờ giấc nhằm đảm bảo thời gian tối đa dành cho việc học.

Từ đầu hè, cu cậu phải chạy sô ở các trung tâm luyện thi.

Đến khi vào năm học, ngoài hai buổi tới trường, em vẫn phải duy trì hai ca học thêm mỗi tối. Không chỉ được bố mẹ “giúp” lên kế hoạch chuyện ăn, ngủ, học chính, học thêm..., em còn được “định hướng” việc chọn ngành mà theo họ là “mai mốt nhàn tấm thân”.

Không đúng nguyện vọng, trước ngày thi một tuần, anh chàng chia sẻ với tôi: “Em thi kinh tế - luật cho bố mẹ vui, đậu hay không năm sau em cũng quyết thi lại vào trường mỹ thuật”.

2.  Năm nay dù các trường chưa công bố điểm thi thì ở quê nhà tôi, cô cháu gái đã biết chắc mình không thể trở thành tân sinh viên. Cháu bảo là đang tìm hiểu các trường dạy nghề bởi sức học cháu chỉ đến thế, năm nay không đậu, kể cả năm sau thi lại cũng không thể đậu.

Chỉ có điều, thời gian này cô bé rất lo lắng khi nghĩ đến chuyện sắp tới phải đối mặt với bố mẹ mình ra sao.

Trước khi thi, họ từng nhắn nhủ “con cố gắng để bố mẹ nở mày nở mặt”, “vất vả bao nhiêu bố mẹ cũng chịu được, chỉ cần con đậu đại học là bố mẹ vui”. 

Giờ đây, tất cả sự kỳ vọng của họ trở thành gánh nặng quá sức trên vai cô gái vừa mới lớn.

3. Chợt nhớ lại 10 năm trước, khoảng thời gian một tháng chờ kết quả thi đại học, tôi đã sống trong nỗi thấp thỏm, lo lắng về một kịch bản xấu là sẽ phải học ngành mà mình không thích.

Số là ngành tôi thích thì tôi làm bài không như ý, ngược lại ngành mà bố mẹ tôi thích, tôi lại làm bài tốt.

May thay đậu cả hai trường nên tôi đã “đấu tranh” thành công cho hoài bão nghề nghiệp của mình.

Nhưng cảm giác phập phồng chờ kết quả thi, khi “số phận” của mình nằm cả trong mấy điểm số đó đến giờ còn khiến tôi ám ảnh.

Có bao nhiêu chàng trai cô gái tuổi 18 đang phải gồng mình trước những áp lực thi cử, trong đó phần lớn là áp lực từ chính cha mẹ - những người luôn nói yêu thương mình nhất?

Có bao người khi bước qua mùa thi rồi không mong được quay trở lại?

Giá mà cha mẹ hiểu đại học không phải là con đường duy nhất để có được thành công.

Giá mà những trường nghề được toàn xã hội đặt lên vị trí quan trọng chẳng kém gì trường cao đẳng, đại học.

Giá mà người học nghề cũng “oai” chẳng kém gì các sinh viên.

Có lẽ mùa thi sẽ không còn là mùa ám ảnh đến thế.