Phóng to

Một tên mafia bị còng tay tại New York (ảnh chụp qua video của Đài WNBC-TV) - Ảnh: Reuters

Cuộc ra quân của FBI diễn ra trước bình minh, bất ngờ và đồng loạt tại nhiều nơi, huy động hơn 800 nhân viên FBI được trang bị tận răng. Mục tiêu là năm đại gia đình mafia New York (gồm Gambino, Lucchese, Genovese, Bonanno, Colombo) và hai đại gia đình mafia Ý ở New Jersey và New England. Các đối tượng nằm trong tầm ngắm trải rộng từ những tên mafia tép riu đến các ông trùm bị cáo buộc nhiều tội danh như giết người, tống tiền, vận chuyển ma túy, cờ bạc...

Cú cất vó kỷ lục

Tổng cộng có 127 tên mafia bị bắt giữ. Trong số này có thể điểm mặt Luigi Manocchio, 83 tuổi, “bố già” của gia đình Patriarca vùng New England. Manocchio được mô tả ít nói và nghiêm túc, thuộc trường phái cũ, đã nhiều năm đứng sau các hoạt động tội ác của Patriarca. Cách đây vài thập niên, ông trùm này được cho là đã hóa trang thành phụ nữ để trốn chạy cảnh sát. Cáo trạng đối với Manocchio là tống tiền các câu lạc bộ thoát y ở thành phố Providence, Rhode Island.

Cũng phải kể đến nhiều ông trùm khác: Anthony Russo, Benjamin Castellazzo và cố vấn Richard Fusco thuộc gia đình Colombo; Bartolomeo Vernace và cố vấn Joseph Corozzo của gia đình Gambino. Bartolomeo Vernace bị cáo buộc thực hiện một vụ mưu sát kép tại quán bar Shamrock ở Queens, nơi hắn quản lý toàn bộ các quán cà phê.

Ba ngày trước khi bị bắt, cảnh sát thu giữ nhiều máy đánh bạc bất hợp pháp từ các cơ sở của hắn. Thêm vào đó, Vernace và Corozzo còn lãnh các tội khác như tống tiền lừa đảo, đốt nhà, vận chuyển mua bán cocain, bồ đà...

Chỉ riêng hoạt động mua bán ma túy, gia đình Gambino bỏ túi nhiều triệu USD trong hơn 30 năm qua. Anthony Russo, “thủ lĩnh đường phố”, bị buộc tội giết ông trùm Joseph Scopo năm 1993 khi xảy ra cuộc nội chiến đẫm máu trong gia đình. Các nghi phạm còn lại cùng “chia” nhau nhiều tội ác xuyên suốt hai thập niên qua như tống tiền, lũng đoạn các nghiệp đoàn lao động...

Danh sách nghi phạm còn kéo dài với những biệt danh như: Bobby kính mát, Vinny rửa xe, Jack cú đánh, Johnny tiền mặt, Junior đẹp trai... Trụ sở FBI hôm thứ năm thật sự quá tải buộc họ phải dời đám đông về Fort Hamilton ở Brooklyn. Còn tòa án Brooklyn phải tăng ca với ba thẩm phán làm việc ở ba phòng khác nhau để nhập dữ liệu và quyết định xem ai được phép đóng tiền tại ngoại. Nếu bị kết tội, nhiều nghi phạm sẽ phải đối mặt với các án tù dài hạn cho đến chung thân.

Dấu hiệu cho thấy tầm quan trọng của cú cất vó này là Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Eric Holder đã đích thân xuất hiện trong cuộc họp báo chung ngày 20-1 cùng với bà Janice Fedarcyk, trưởng Văn phòng FBI thành phố New York.

“Các vụ bắt giữ này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc bứng gốc các hoạt động tội phạm của Cosa Nostra - ông Eric Holder tuyên bố - Đây là chiến dịch quy mô nhất được tổ chức chỉ trong một ngày, với hơn 800 nhân viên FBI tham gia”.

Bà Janice Fedarcyk còn cho biết cảnh sát Ý đã tích cực cộng tác với FBI trong mẻ lưới này. “Một tên cũng bị bắt giữ ở nước ngoài”, bà nói thêm nhưng không cho biết là nước nào.

Mafia “không hề là hiện tượng của quá khứ”

“Mafia giờ không còn như xưa nữa nhưng vẫn luôn là một mối đe dọa - ông Eric Holder nhìn nhận - Chúng tôi không rõ sẽ phải mất bao nhiêu thời gian, nhưng chúng tôi quyết tâm loại trừ khả năng gây hại của nó đối với nền kinh tế của chúng ta”.

Ông cho biết trong số hơn 120 người bị bắt giữ, có tới 30 đối tượng nằm trong danh sách “tội phạm nguy hiểm nhất đất nước”.

Báo New York Times dẫn các nguồn tin thân cận của cuộc điều tra mô tả đây là cuộc “dọn dẹp lớn nhất chưa từng được chính quyền liên bang thực hiện trước đó đối với các môi trường tội ác có tổ chức”.

Báo này cho biết nhiều tội ác đã diễn ra trong những năm 1980 và 1990, trong đó có những tội ác liên quan đến rửa tiền, cờ bạc và tống tiền trong ngành công nghiệp xây dựng và dịch vụ cảng biển. Cảnh sát cho biết hai hoạt động sau hiện vẫn nằm dưới sự kiểm soát của năm đại gia đình mafia Ý và Mỹ là Genovese, Gambino, Luchese, Colombo và Bonanno.

Từ đầu những năm 1990, FBI đã giành được nhiều thắng lợi trong cuộc chiến chống tội phạm có tổ chức từ Ý, vốn đã giảm sút từ dạo ấy do sự cạnh tranh của các băng nhóm mafia Nga, Mexico hay Trung Quốc.

Những cuộc xào xáo trong nội bộ các băng mafia Ý đã cho phép các nhà điều tra Mỹ nắm được nhiều thông tin dẫn đến việc quyết định tung ra mẻ lưới ngày 20-1 ở New York. Đặc biệt là nhờ thông tin của tên chỉ điểm John Gotti. Là thủ lĩnh của băng mafia Gambino, John Gotti đã bị kết án năm 1992 do dính líu vào hàng chục vụ giết người, trong đó có vụ giết thủ lĩnh tiền nhiệm của mình là Paul Castellano vào năm 1985 bên ngoài nhà hàng Sparks tại Manhattan.

John Gotti chết trong tù năm 2002. Từ đó, con trai của Gotti là John Gotti “thứ” đã rất nhiều lần, mà lần cuối cùng là vào năm 2009, thoát khỏi gọng kìm của cảnh sát.

FBI hi vọng lần cất lưới này sẽ tạo ra một chấn động mạnh, tuy nhiên họ cũng thừa nhận các tổ chức mafia “không hề là một hiện tượng của quá khứ mà là một thực tế phải luôn đối mặt”.