Phóng to

Thống đốc Taseer khi đi thăm Asia Bibi, người bị kết án tử hình vì tội “báng bổ đạo Hồi” - Ảnh: AFP

Ngày 4-1, một tay súng đã xả hết băng đạn súng máy vào ôtô của Thống đốc Salman Taseer khi ông vừa ra khỏi chợ Kohsar ở thủ đô Islamabad. Thi thể của ông lỗ chỗ 29 vết đạn. Bộ trưởng nội vụ Rehman Malik cho biết hung thủ là Malik Mumtaz Hussein Qadri, một cận vệ của ông thuộc lực lượng cảnh sát đặc nhiệm Punjab.

Đây là vụ ám sát chính trị quan trọng nhất ở Pakistan kể từ sau cái chết vào cuối năm 2007 của cựu Thủ tướng Benazir Bhutto trong một vụ đánh bom liều chết.

Xung đột tôn giáo thêm sâu sắc

Ông Taseer, 66 tuổi, nổi tiếng là chính khách ôn hòa, chống chủ nghĩa cực đoan. Là một nhân vật khác thường trong Đảng Nhân dân Pakistan (PPP) cầm quyền, ông không hề do dự khi công khai lên tiếng chỉ trích chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan.

Ông từng là một doanh nhân thành đạt và là ông chủ một tờ báo tiếng Anh theo đường lối tự do, từng bị cầm tù trong thập niên 1970 dưới thời nhà độc tài quân sự Mohammad Zia ul-Haq. Ông bị sát hại khi công khai mở chiến dịch chống lại luật báng bổ đầy tranh cãi của Pakistan, nơi mà theo nhận định của các chuyên gia, trào lưu Hồi giáo cực đoan đang lấn lướt trong xã hội.

Luật báng bổ kết án tử hình đối với bất cứ ai bị khép tội “báng bổ đạo Hồi”. Rất nhiều kẻ quá khích ở Pakistan đã giận dữ khi ông lên tiếng ủng hộ Asia Bibi, một phụ nữ theo Thiên Chúa giáo bị một tòa án ở Punjab kết án tử hình hồi tháng 11-2010 vì đã dám “phỉ báng nhà tiên tri Muhammad”!

Ngày 22-11-2010, khi ông Taseer cùng vợ con đã đến thăm Bibi trong tù, hàng loạt đảng phái và tổ chức cực đoan ở Lahore và nhiều thành phố khác đã tổ chức các cuộc biểu tình phản đối, thậm chí còn đốt hình nộm ông kèm theo những tiếng hô vang “Chiến thắng cho Hồi giáo”, “Taseer chết đi”.

Hung thủ Malik cũng khai đã giết ông Taseer vì ông dám chống lại luật báng bổ. Trả lời phỏng vấn trên truyền hình, nhiều người tuyên bố vụ ám sát là “hành động vinh quang mà (hung thủ) Malik đã làm cho đạo Hồi”. Trên mạng xã hội Facebook đã xuất hiện trang “người hâm mộ Malik” chỉ vài giờ sau khi ông Taseer bị giết!

Trong khi đó, rất nhiều người dân Pakistan lại đang khóc than cho cái chết của ông Taseer. Nhiều tổ chức đã biểu tình trên đường phố, hô vang “Kẻ giết Taseer phải chết”. “Ông ấy là một trong những chính trị gia cấp tiến nhất Pakistan và luôn nỗ lực bảo vệ quyền phụ nữ” - bà Shehla Akram, chủ tịch Phòng Công thương nữ giới Punjab, bày tỏ.

Ali Dayan Hasan, nhà nghiên cứu thuộc Tổ chức nhân quyền tại Pakistan, nhận xét: “Taseer là một trong những chính trị gia hiếm hoi sẵn sàng hi sinh mạng sống của mình khi công khai chống lại những hiện tượng phân biệt và lạm dụng”.

Phóng to

Nét mặt thản nhiên của hung thủ Malik sau khi bị bắt - Ảnh: Reuters

Tư tưởng cực đoan xâm nhập xã hội

“Rõ ràng là chỉ có một dạng Hồi giáo duy nhất được phép tồn tại ở quốc gia này. Một tiếng nói của lý lẽ và sự cảm thông đã bị triệt hạ vĩnh viễn” - báo Pakistan Friday Times viết về cái chết của ông Taseer.

Nghị sĩ Pakistan Sherry Rehman cũng bình luận vụ ám sát là lời cảnh báo lạnh lùng của lực lượng cực đoan đối với các chính trị gia cấp tiến.

Giới quan sát cảnh báo vụ việc cho thấy sự xâm nhập sâu rộng của tư tưởng cực đoan trong các tổ chức nhà nước Pakistan như quân đội và cảnh sát. “Vụ ám sát được tổ chức cực kỳ tinh vi - người phát ngôn của tổng thống Pakistan nhận định - Một phần tử jihad ẩn sâu trong lực lượng cảnh sát có nhiệm vụ bảo vệ ông ấy lại chính là thủ phạm”.

Một tờ báo địa phương dẫn nguồn tin cơ quan điều tra cho biết sau khi bị bắt, hung thủ Malik khai hắn đã tiết lộ kế hoạch ám sát cho các đồng nghiệp cảnh sát. Hắn yêu cầu họ không nổ súng sau khi hắn bắn ông Taseer.

Sáng 4-1, Malik đã xung phong tham gia đội bảo vệ ông Taseer để thực hiện kế hoạch ám sát. Cảnh sát đang điều tra sĩ quan điều động hung thủ vào đội bảo vệ. Nhiều chuyên gia an ninh cho rằng Malik không hành động một mình. Nhà báo nổi tiếng Fida Khan nhận định: “Quá trình cực đoan hóa của các thành viên lực lượng cảnh sát hay quân đội là tự nhiên”.

Trước vụ sát hại này, đã có nhiều trường hợp sĩ quan quân đội Pakistan bỏ hàng ngũ để đầu quân cho Al Qaeda và Taliban.