Hai phụ nữ Nhật Nokami Junko (trái) và Matsuba Tamiko mang tấm biểu ngữ "Chào mừng bạn đến với Tokyo, thành phố nơi phụ nữ tỏa sáng" nhân sự kiện WAW! 2015 - Ảnh: Quỳnh Trung

Kể từ khi nhậm chức cuối năm 2012, Thủ tướng Shinzo Abe đã cam kết thúc đẩy vai trò phụ nữ trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế và xem đây là một trong những giải pháp vực dậy nền kinh tế.

Với học thuyết kinh tế Womenomics nhằm thúc đẩy một xã hội nơi phụ nữ tỏa sáng, Thủ tướng Abe đã từng bước thay đổi truyền thống “đàn ông làm việc, đàn bà ở nhà” ở đất nước mặt trời mọc.

Cảm nhận rõ đổi thay

Nhiều phụ nữ Nhật cho biết cảm nhận rõ sự thay đổi từ chính sách Womenomics mà Thủ tướng Abe đang theo đuổi. Trao đổi với Tuổi Trẻ, bà Komiko (70 tuổi) nhìn nhận phụ nữ ngày nay độc lập hơn so với thế hệ của bà.

re “Thời chúng tôi đàn ông rất bảo thủ, phụ nữ thường chỉ ở nhà chăm sóc con cái, thêu thùa may vá, nấu cơm. Nhưng giờ thế hệ trẻ cùng nhau chia sẻ công việc, đã có nhiều thay đổi", bà Komiko bộc bạch.

Trong khi đó, cô Takako và cô Natsuko, nhân viên văn phòng ở thủ đô Tokyo, cho biết sự thay đổi rõ rệt nhất mà họ cảm nhận được chính là không khí làm việc ở công sở khi ngày càng nhiều công ty thể hiện sự tôn trọng và thân thiện đối với nhân viên nữ.

“Trước đây phụ nữ thường chỉ làm những công việc ít quan trọng như thư ký, nhân viên văn phòng nhưng bây giờ nhiều phụ nữ tham gia vai trò lãnh đạo. Trong quá khứ, phụ nữ Nhật thường gắn bó với một công việc suốt đời thì giờ đây họ có thể nhảy việc và thăng tiến.

Ngoài ra, nếu như trước đây phụ nữ thường nghỉ việc sau khi kết hôn vì phải bận bịu chăm sóc gia đình con cái thì giờ đây phụ nữ và đàn ông cùng làm việc và cùng chia sẻ công việc", hai phụ nữ Nhật cùng 42 tuổi cho biết.

Song hành bằng chính sách

Phát biểu tại Đại hội đồng phụ nữ thế giới (WAW! 2015) diễn ra ở Tokyo vừa qua, Thủ tướng Shinzo Abe cho biết thách thức lớn nhất hiện nay của Nhật là sự thiếu hụt lực lượng lao động do dân số già và tỉ lệ sinh giảm.

Ngoài ra, nhiều công ty Nhật Bản vẫn ưu tiên tuyển dụng nam giới vì họ có thể hi sinh nhiều hơn cho công việc. Ông Abe cam kết sẽ tạo ra một môi trường làm việc ít giờ hơn nhưng vẫn mang lại hiệu quả trong thời gian sắp tới.

Đàn ông Nhật cũng sẽ được nghỉ phép chăm con và được tạo điều kiện thuận lợi chia sẻ công việc nhà cửa với     phụ nữ.

Ông Abe cho biết trong hơn hai năm rưỡi qua kể từ khi ông nhậm chức, đã có thêm 1 triệu phụ nữ Nhật tham gia thị trường lao động và số phụ nữ trong hội đồng quản trị của các tập đoàn cũng tăng, đạt xấp xỉ 30%.

Theo một chính sách bắt đầu có hiệu lực từ năm nay, tỉ lệ nữ công chức cũng sẽ vượt quá 30% đội ngũ. Số phụ nữ nắm các vị trí quản lý trong giới công chức cũng tăng gần gấp đôi trong 18 tháng đầu tiên sau khi ông Abe làm thủ tướng.

Gần đây nhất, Chính phủ Nhật cũng thông qua một dự luật, theo đó có quy định bắt đầu từ tháng 4-2016, các công ty tư nhân sẽ có trách nhiệm phác thảo những kế hoạch hành động để thúc đẩy việc tuyển dụng phụ nữ và bổ nhiệm họ vào những vị trí điều hành.

Tuy nhiên, tỉ lệ doanh nghiệp được thành lập bởi phụ nữ vẫn còn ở mức thấp hơn 20% và ông Abe cam kết sẽ tăng con số này thông qua các chính sách như cung cấp hỗ trợ tài chính giúp phụ nữ khởi nghiệp.