Nội dung trên đã được Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình Chính phủ tại phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật ngày 22-8.

Theo đó, có ít nhất tổng số 1.930 điều kiện kinh doanh được Bộ Kế hoạch và Đầu tư kiến nghị bãi bỏ, nhằm mục tiêu là cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cắt giảm chi phí cho doanh nghiệp.

Trong số đó, cơ quan này đã đề nghị bãi bỏ toàn bộ hoặc một phần 302 điều kiện về tài chính.

Điều kiện kinh doanh phải theo tiêu chuẩn OECD

Đối với 85 điều kiện kinh doanh về địa điểm, 1.336 điều kiện về năng lực sản xuất 127 điều kiện về phương thức kinh doanh và 80 điều kiện về quy hoạch, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị bãi bỏ toàn bộ các quy định liên quan.

Ngoài ra, các điều kiện kinh doanh khác liên quan đến vấn đề nhân lực (trừ một số nghề thực sự đòi hỏi trình độ, kinh nghiệm, ví dụ như nghề y, nghề kiểm toán) và một số các điều kiện có nội dung không phù hợp khác, Bộ này cũng kiến nghị bãi bỏ toàn bộ hoặc một phần.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, việc xây dựng các điều kiện kinh doanh phải trên cơ sở yêu cầu của thực tiễn và tham khảo tiêu chuẩn, thông lệ tốt của Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế (OECD).

Theo đó, việc thay đổi các điều kiện kinh doanh phải được thực hiện theo hướng:

Thứ nhất, thay các điều kiện có tính chất tiền kiểm, chi phí lớn bằng các tiêu chuẩn, quy chuẩn về an toàn (an toàn cháy nổ, an toàn lao động, chất lượng sản phẩm, dịch vụ, v.v.).

Đồng thời ban hành các tài liệu hướng dẫn tuân thủ chi tiết, rõ ràng để giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật, đảm bảo hiệu quả quản lý nhà nước.

Thứ hai, chuyển phương thức quản lý từ tiền kiểm sang hậu kiểm. Cụ thể, Nhà nước cho phép doanh nghiệp tự kiểm tra sản phẩm và công bố hợp chuẩn, hợp quy. Nhà nước thực hiện kiểm tra ngẫu nhiên các sản phẩm, dịch vụ để đảm bảo tuân thủ pháp luật.

Thứ ba, triệt để áp dụng quản lý theo hướng quản lý dựa trên rủi ro để nâng cao hiệu quả và giảm chi phí.

Bên cạnh đó, Chính phủ xây dựng hệ thống thông tin về doanh nghiệp và sản phẩm để có thông tin về tuân thủ pháp luật, thông tin truy xuất nguồn gốc theo chuỗi, cung cấp thông tin đầy đủ về doanh nghiệp và sản phẩm để người tiêu dùng lựa chọn và tự bảo vệ mình.

Rừng điều kiện kinh doanh, rủi ro cho doanh nghiệp

Trước đó, Viện Nghiên cứu quản lý Kinh tế trung ương (CIEM) và Phòng thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã có báo cáo rà soát các điều kiện kinh doanh ở Việt Nam.

Theo số liệu được Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, hiện có khoảng 4.284 điều kiện kinh doanh, tương ứng với 243 ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện.

Trong số đó, Bộ Công Thương có số điều kiện kinh doanh lớn nhất với 1.152, song đây chưa phải là con số cuối cùng.

Các điều kiện kinh doanh được quy định khá đa dạng, có đến hàng trăm loại, với các yêu cầu và điều kiện khác nhau.

Chưa kể, các điều kiện hay thay đổi và khó có thể theo dõi, thống kê chính xác, kịp thời do số lượng quá lớn.

Theo đánh giá của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các điều kiện kinh doanh này đang tạo ra rào cản bất hợp lý đối với đầu tư, gia nhập thị trường, làm hạn chế số lượng doanh nghiệp đăng ký mới, nản lòng các doanh nghiệp.

Các điều kiện kinh doanh cũng làm giảm cạnh tranh thị trường, giảm động lực đổi mới sáng tạo, giảm năng suất và giảm sức cạnh tranh cho nền kinh tế.

Doanh nghiệp cũng gặp nhiều rủi ro trong quá trình hoạt động, khi nhiều điều kiện kinh doanh không rõ ràng, tạo cơ hội cho sự tùy tiện của cơ quan quản lý nhà nước và nhũng nhiễu của cán bộ….