Phóng to

TT - Sáng tác mới của Nguyễn Ngọc Tư đang tạo nên dư luận. Những tiếng khen chê xung quanh một tác phẩm văn học đã làm cho chính đời sống văn học trở nên sôi động. Tin vui từ Cánh đồng bất tận đã được truyền xa nhưng cuộc trò chuyện thì không thể kéo dài bất tận.

Xin tạm khép lại cuộc chuyện trò thú vị này bằng ý kiến của một nhà phê bình và một nhà văn.

Dữ dội và nhân tình

Tôi có thích, nhưng chưa phải là thích lắm, truyện ngắn Nguyễn Ngọc Tư. Thích vì cách viết tự nhiên, thoải mái của người viết, ngỡ như bất cứ cái gì Tư cũng viết thành truyện được, những câu chuyện bình thường về những điều bình thường của những người bình thường của cuộc sống quanh cô.

Ngay cái truyện Ngọn đèn không tắt đã thấy Tư biết kể những chuyện nhân tình bằng một giọng chân tình khiến người đọc dễ nghe và dễ chịu. Tôi đã từng phân tích một truyện của Nguyễn Ngọc Tư, Chuyện vui điện ảnh, trên một tờ báo trong nước, và cho một dịch giả Nhật Bản, để thấy sức viết của cây bút này.

Cũng chính vì sức viết đó mà tôi chưa thích lắm một số truyện của Tư vì tôi nghĩ cô có thể bứt phá được xa hơn, sâu hơn trên mảng viết của mình, nếu không sẽ quanh quẩn và lặp lại.

Một thế giới nghệ thuật riêng ...Từ thực tế của cuộc sống, nhà văn có tạo ra được “thế giới nghệ thuật” của riêng mình, khi đó tác phẩm mới có sức dẫn dụ người đọc. Tôi nghĩ Cánh đồng bất tận là một tác phẩm như thế. Và có thể nói rằng Cánh đồng bất tận là của riêng N.N.T., là một “khái niệm văn học chứ không phải là một khái niệm về địa lý, là một hoàn cảnh văn học được tưởng tượng ra bằng cơ sở của những kinh nghiệm tuổi thơ của… N.N.T.” (ý của Mạc Ngôn, tác giả của Đàn hương hình, Báu vật của đời...). Những “cánh đồng” như thế đều là bất tận vì mỗi người có một quê hương riêng, cách nhìn riêng, cũng như chuyện văn chương là... bất tận vậy!...

Điều tôi thầm tin và thầm mong ở Nguyễn Ngọc Tư đã đúng, với truyện Cánh đồng bất tận. Tư đã đưa ngòi bút mình ra khỏi nhà, khỏi xóm, đến với cánh đồng. Hình như phải sống giữa đất trời mới ra con người Nam bộ, cả sự ngang tàng lẫn nỗi đau đớn.

Nhưng cánh đồng ở đây tôi còn muốn nghĩ là cánh đồng cuộc đời. Nguyễn Ngọc Tư đã ném mình và nhân vật của mình ra cánh đồng cuộc đời để xem họ và mình vật lộn thế nào. Và cả nhà văn cùng nhân vật đã thành công.

Người đọc đã được bất ngờ trước những phận người, kiếp người hôm nay, tại đây như trong truyện kể, và bất ngờ trước một văn bút khác lạ của người viết truyện. Nguyễn Ngọc Tư đã bắt đầu chạm được vào những vỉa tầng cuộc sống của vùng đất cô sống và viết văn. Dữ dội và nhân tình, văn Tư bắt đầu là như thế.

Và như thế, tôi muốn nói Cánh đồng bất tận đã chia đoạn sáng tác của Nguyễn Ngọc Tư thành những truyện trước và sau nó.

Từ đây người đọc đòi hỏi cao hơn đối với cô.

Từ đây cô phải chịu áp lực văn chương mạnh hơn, nhiều hơn.

Từ đây cô phải có trách nhiệm nặng hơn với trang viết của mình. Không dễ đối với người viết cắm được mốc mới sẽ lại có mốc khác cao hơn. Nhưng đã cắm mốc rồi thì phải (nên) viết theo hướng đã mở.

Nguyễn Ngọc Tư đã có cái nhìn mới trong cái nhìn mới chung của thế hệ mình. Cô lại có sức viết. Cho nên tôi bắt đầu thích hơn truyện ngắn Nguyễn Ngọc Tư, từ Cánh đồng bất tận.

Theo NXB Trẻ, đến thứ tư tuần sau (7-12), đợt in thứ tư tập truyện Cánh đồng bất tận của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư sẽ hoàn tất, nâng số lượng bản in lên 25.000 bản - số ấn bản cao nhất cho sách văn học VN trong năm 2005. Số lượng tái bản này là theo đơn đặt hàng của Công ty Phát hành sách TP.HCM (Fahasa).L.Đ.

Nghe Cánh đồng bất tận - kỳ 1Nghe Cánh đồng bất tận - kỳ 2Nghe Cánh đồng bất tận - kỳ 3Nghe Cánh đồng bất tận - kỳ 4Nghe Cánh đồng bất tận - kỳ 5Nghe Cánh đồng bất tận - kỳ 6