Phóng to

Bigelow nhận sự chúc mừng thân ái của James Cameron - chồng cũ và cũng là đối thủ trong cuộc chạy đua - Ảnh: Reuters

Kathryn Bigelow là người phụ nữ thứ tư trong lịch sử được đề cử giải Oscar cho hạng mục "Đạo diễn xuất sắc nhất", sau Sofia Coppola năm 2003 (Lost in Translation), Jane Campion năm 1993 (The Piano) và Lina Wertmuller năm 1975 (Seven Beauties). Nhưng đây là lần đầu tiên đại diện phái đẹp giành được tượng vàng cho hạng mục này và chiến thắng của Bigelow càng ngọt ngào hơn khi bà đánh bại chồng cũ là James Cameron với phim bom tấn Avatar.

Dù hai người đã chia tay nhưng cặp đôi một thời Bigelow và Cameron vẫn luôn dành sự ủng hộ cho nhau về mặt chuyên môn và giữ mối quan hệ đúng mực. Ngay khi tin đạo diễn Bigelow giành chiến thắng được công bố, đạo diễn Cameron đã vỗ tay nhiệt liệt và thốt lên “Đúng, đúng thế”. Sau đó ông dành cho người vợ cũ cái ôm nồng ấm để chúc mừng. Còn khi trả lời phỏng vấn, người chiến thắng Bigelow cũng luôn lảng tránh câu hỏi về cảm giác đã đánh bại chồng cũ và nhấn mạnh Cemeron là một “nhà làm phim phi thường”.

Ngoài việc lập nên kỳ tích của giải Oscar, nữ đạo diễn Bigelow cũng đã từng là một nhà tiên phong trong điện ảnh suốt vài thập kỷ qua. Đây là nữ đạo diễn đầu tiên gây dựng sự nghiệp với những bộ phim hành động vốn là địa hạt của các đạo diễn nam như Point Break và K-19: The Widowmaker. Sự tự tin của bà trong những lĩnh vực gai góc đối với một phụ nữ được thể hiện qua lời phát biểu khi Bigelow nhận giải cao nhất của Hiệp đội Đạo diễn Mỹ (DGA Award) 2010: “Tôi thích tự nghĩ rằng mình là một nhà làm phim, hơn là một nhà làm phim nữ”.

Phóng to

Nữ đạo diễn Kathryn Bigelow và tượng vàng Oscar lịch sử trước một rừng ống kính - Ảnh: AP

Point Break là một dấu ấn trong sự nghiệp đạo diễn của Bigelow. Bộ phim có sự góp mặt của Keanu Reeves vào vai một điệp viên FBI thâm nhập băng nhóm chuyên đeo mặt nạ các đời tổng thống Mỹ để đi cướp ngân hàng, được chỉ huy bởi một tên trùm (do diễn viên Patrick Swayze thủ vai). Tác phẩm này đã thu về hơn 83 triệu USD tiền vé trên toàn cầu, một con số bom tấn thời đó, và trở thành một trong những tác phẩm kinh điển của thể loại phim hành động.

Chào đời tại California năm 1951, Bigelow học về điện ảnh tại Đại học Columbia danh tiếng, sau đó bà trở thành giảng viên của Học viện nghệ thuật California. Sau bộ phim ngắn đầu tay The set up (1978), Bigelow thực hiện bộ phim dài đầu tiên là The Loveless (1982) với sự tham gia của diễn viên còn ít được biết đến thời đó là Willem Dafoe. Sau bộ phim hành động Blue Steel (1990) gây được sự chú ý, nữ đạo diễn Bigelow đã gặt hái thành công lớn về thương mại với phim Point Break (1991).

Nhưng tiếp theo đó, một số phim của Bigelow lại bị coi là thảm họa về doanh thu như Strange Days (1995), The Weight of Water (2000) và tác phẩm về Chiến tranh Lạnh K-19: The Widowmaker. Đặc biệt phim K-19 đã bị chỉ trích nhiều nhất sau khi nó chỉ thu về 65 triệu USD, mặc dù kinh phí sản xuất đã ngốn tới khoảng 100 triệu USD và có sự góp mặt của hai ngôi sao gạo cội Harrison Ford và Liam Neeson. Sau đó gần như đạo diễn Bigelow không làm bộ phim nào cho đến khi tái xuất với The hurt locker.

Tác phẩm giúp nữ đạo diễn 58 tuổi làm lên lịch sử điện ảnh The hurt locker, chủ nhân tượng vàng Oscar hạng mục "Phim xuất sắc nhất", kể về những nguy hiểm rình rập hàng ngày của một đội rà phá bom mìn của quân đội Mỹ tại Iraq. Mặc dù xảy ra nhiều sự cố liên tiếp với phim trước thềm lễ trao giải như tác giả kịch bản bị cấm cửa và phim bị kiện, nhưng cuối cùng tác phẩm này vẫn thắng lớn với 6 giải.