TT - Những tiếng rao bánh bò lanh lảnh, những tiếng cười hóm hỉnh, cả tiếng hò vè chót vót đọt dừa... đã mang đến cho người xem không gian âm nhạc nhiều sắc màu và cảm xúc mới mẻ về một "chốn" tưởng chừng cũ kỹ và ít nhiều bị lãng quên như dân ca.

Phóng to

Bé Kim Trang (bìa trái) của đoàn An Giang say sưa tập luyện trước giờ biểu diễn - Ảnh: M.Trang

Nghệ nhân Lâm Huông (đoàn Sóc Trăng) có lẽ là người hạnh phúc nhất trong liên hoan năm nay bởi ông không đơn độc một mình đến liên hoan. Cùng đi với ông lần này còn có con gái, hai con rể và cả cháu gái vừa tròn 18 tuổi. Ở tuổi 68, nghệ nhân này chia sẻ: "Tui lén theo mẹ đi diễn hát từ hồi 16 tuổi, mê đến giờ. Nhà có bảy con thì ba đứa theo nghiệp tui đi hát vì vui là chính. Sau này có thêm hai con rể chơi đàn cò và chhưng trong dàn nhạc, rồi thêm cháu gái tui nữa...".

Cứ như thế, gia đình ba thế hệ của nghệ nhân Lâm Huông vẫn tiếp tục say mê với dân ca Nam bộ. Tại liên hoan năm nay, gia đình ông đã mang đến một làn điệu hát ru mới: Ru ba sắc - điệu ru chỉ dành để con cái ru cha mẹ (khác hẳn với kiểu ru truyền thống xưa nay) như một lời tự sự mỗi khi có tâm sự buồn hay sắp xa cha mẹ về nhà chồng.

Liên hoan tiếng hát dân ca Việt Nam khu vực Nam bộ lần 4 đã khép lại Liên hoan tiếng hát dân ca toàn quốc, sau bốn cuộc liên hoan diễn ra ở khu vực miền núi phía Bắc, đồng bằng trung du Bắc bộ, khu vực Bắc Trung bộ, khu vực Tây nguyên. Tại khu vực Nam bộ, giải A thuộc về đoàn Ðồng Tháp, TP.HCM và Bến Tre. Giải B thuộc về đoàn Sóc Trăng, Ðồng Nai, TP.HCM, An Giang và Long An. Giải C thuộc về đoàn Bạc Liêu, Kiên Giang, Tây Ninh, Hậu Giang, Bà Rịa - Vũng Tàu, và Vĩnh Long.

Nếu chiếu theo tiêu chí tìm kiếm và sưu tập những làn điệu dân ca mới trong dân gian, liên hoan dân ca khu vực Nam bộ lần này không chỉ có điệu Ru ba sắc độc đáo của người Khmer ở Sóc Trăng được công nhận (đoạt giải làn điệu dân ca mới), ban tổ chức còn tìm ra được kiểu lý giọng ứ mới tại Bến Tre, hò chính gốc tại Ðồng Tháp... Nhí nhảnh đeo giỏ đi bắt cua và luyện tập chăm chỉ trước giờ diễn, bé Kim Trang - thí sinh "nhí" mới 7 tuổi của đoàn An Giang - cười tươi khoe... răng sún: "Con thích hát dân ca lắm. Ngoài Lý con cua, con còn thuộc nhiều bài nữa".

Cũng là Lý bánh bò, cũng là Lý con cóc nhưng Lý bánh bò của đoàn Vĩnh Long mang sắc thái khác hẳn Lý bánh bò của đoàn TP.HCM. Không chỉ kỳ công trong việc sưu tầm và thể hiện những làn điệu dân ca đặc trưng vùng miền, các đoàn còn thể hiện rõ mức đầu tư, chau chuốt từng tiết mục. Tiêu biểu như đoàn Hoa Kiều đến từ Ðồng Nai với tiết mục Chúc hôn khúc khiến nhiều khán giả bất ngờ về độ hoành tráng cũng như tỉ mỉ khi tái hiện cả một đám cưới của người Hoa xưa.

Lẽ dĩ nhiên, phải khắc phục không ít khó khăn để có được một chương trình âm nhạc mang đậm bản sắc văn hóa vùng miền. Năm nay liên hoan được tổ chức tại Bến Tre, vì thế việc bứng cả... cây dừa lên một sân khấu nhỏ hẹp như hội trường UBND tỉnh Bến Tre là một thách thức lớn cho những người dàn dựng chương trình. Anh Phùng Nguyên - người chịu trách nhiệm về sân khấu - cho biết: "Không chỉ khó khăn về mỹ thuật mà mỗi đoàn tham gia đều có dàn nhạc riêng với hàng trăm nhạc cụ lớn nhỏ, chúng tôi phải "ăn gian" bằng cách phát clip để có đủ thời gian bố trí đưa các nhạc cụ ra cho kịp giờ lên sóng. Trông yên ả vậy thôi nhưng mướt mồ hôi để làm đấy".

Cũng để bày tỏ sự trân trọng và tâm lý thoải mái cho những nghệ nhân tham gia, ban tổ chức đã cố gắng xoay xở trong khoản kinh phí nhỏ hẹp của mình lo chu đáo từ nơi ăn, chốn ngủ, di chuyển và hỗ trợ mỗi đoàn để cuộc vui diễn ra xôm tụ và đậm đà màu sắc Nam bộ nhất.

MINH TRANG