TT - Không đoạt giải ở Liên hoan phim ngắn Ong vàng nhưng tại giải Cánh diều, Ðường kiến lại bất ngờ được xướng tên ở hạng mục Cánh diều bạc dành cho phim ngắn, và ngay sau đó là nghi vấn...

Phóng to

Cảnh trong phim Đường kiến - Ảnh do đạo diễn cung cấp

Phim ngắn (30 phút) Ðường kiến là câu chuyện về một người lính Mỹ bị thương, lần theo đường đi của đàn kiến đang chuyển những hạt cơm mà tìm được nắm cơm bên cạnh người lính Việt cộng đã hi sinh. Sự thuyết phục của Ðường kiến với ban giám khảo phim ngắn giải Cánh diều có lẽ bởi cái nhìn chiến tranh từ phía bên kia; và Ðường kiến mang tính phản chiến khi cho thấy người lính Mỹ tiếc nhớ gia đình lúc xem những hình chụp vợ con cùng hình ảnh cuối phim anh ta nằm co như hình dấu hỏi về sự phi lý của chiến tranh...

* Nhà biên kịch Nguyễn Hồ (thành viên ban giám khảo phim ngắn giải Cánh diều vàng): Bộ phim Ðường kiến trung thành với câu chuyện trong văn học từ tên phim đến mạch truyện, nhưng có sửa đổi về nhân vật cho thích hợp hơn, ý tưởng trong phim được triển khai mạnh hơn ở sự mất mát của chiến tranh, bi kịch của chiến tranh, tạo nên điểm nhấn dữ dội và sáng tạo khi kết thúc bằng tiếng nổ của quả lựu đạn thay vì là hình ảnh nắm cơm cứu sống một người lính. Ban giám khảo đánh giá đây là phim vượt trội trong loạt phim ngắn dự giải nhưng chưa phải là xuất sắc vì còn nhiều chi tiết lê thê. V.VIỆT ghi

Trên vnexpress ngày 21-3, đạo diễn Thiều Hà Quang Nghĩa cho biết: "Khi làm bộ phim, tôi muốn kể về người lính, về con người trong chiến tranh. Bộ phim có ý nghĩa phản chiến, nói lên tội ác của chiến tranh. Bố tôi cũng là một người lính trong chiến tranh, bản thân tôi hiểu sự mất mát đó". Chính vì câu trả lời này mà ngay lập tức trên một trang báo mạng khác ở hải ngoại đã có phản ứng. Trang này chỉ ra rằng phim ngắn Ðường kiến đã "đạo" gần như nguyên văn ý tưởng của truyện Ðường kiến (được viết từ năm 1969 bởi nhà văn Kinh Dương Vương (họa sĩ Rừng - tên thật là Nguyễn Tuấn Khanh).

Về sự việc trên, Thiều Hà Quang Nghĩa cho biết anh có ý tưởng về phim này khi học năm 3 tại Trường ÐH Sân khấu & điện ảnh Hà Nội. Anh cho biết thật sự thấy cuốn hút khi nghe một người bạn kể câu chuyện về người lính lần theo đàn kiến để tìm thức ăn. Ðó là ý tưởng về phim chiến tranh, kinh phí rất lớn đối với một sinh viên, nhưng vì quá thích nên anh đã dồn toàn bộ số tiền tiết kiệm của mình cộng với tiền gia đình cho để thực hiện phim này.

Tác giả kịch bản phim Ðỗ Văn Hoàng có nói với Nghĩa là đã tham khảo một phần ý tưởng từ truyện ngắn Ðường kiến của nhà văn Kinh Dương Vương, nhưng cả hai đều không liên lạc được với nhà văn này vì ông không sống ở VN (ông hiện định cư tại Mỹ). Khi thực hiện, phần mở đầu giới thiệu phim Nghĩa đã đề một lời tựa là "Phim ngắn Ðường kiến dựa theo ý tưởng truyện ngắn cùng tên của nhà văn Kinh Dương Vương". Phim được chiếu trong các buổi thảo luận hay chiếu ở liên hoan phim đều có lời đề tựa đó.

Trả lời PV Tuổi Trẻ, nhà văn Kinh Dương Vương cũng nêu ý kiến của mình: "Khi được biết có một đạo diễn trẻ thế hệ hậu chiến cảm được tác phẩm của mình viết trong thời chiến, truyện viết cách đây đã 42 năm mà chuyển thể thành phim và được giải thưởng tôi cũng vui. Nhưng niềm vui không được trọn vẹn. Giá như đạo diễn Quang Nghĩa hỏi qua tôi một tiếng thì niềm vui sẽ trọn vẹn hơn".

CÁT KHUÊ