Phóng to

Nhóm lập trình ban đầu của Microsoft. Ngoài Gates và Allen, thành phần nhân sự đầu tiên của Microsoft còn có Steve Wood, Bob Wallace, Jim Lane, Bob O'Rear, Bob Greenburg, Marc McDonald, Gordon Letwin, Andrea Lewis và Marla Wood. Năm 1979, khi một nhân viên trong nhóm có được một phiếu thưởng chụp ảnh miễn phí, tất cả mọi người đã tập hợp lại để chụp bức ảnh kỷ niệm. Nhìn lại bức ảnh, những con người làm thay đổi cách nhìn của thế giới đối với máy tính trông như thể vừa mới thoát khỏi cảnh bị nhồi nhét trong chiếc xe Volkswagen 12 chỗ để đến dự đại hội nhạc rock vậy.

TT - Sau khi Gates và Allen hứa với Roberts sẽ cung cấp một phần mềm cho máy tính Altair, Gates lao ngay tới cỗ máy mainframe tại Aiken Computer Center của Trường Harvard, trung tâm này chỉ dùng cho các dự án nghiên cứu của sinh viên chứ không phải cho các dự án thương mại.

Rời bỏ trường đại học danh tiếng

Vì cả hai không có một máy tính Altair 8080 để chạy thử nghiệm nên Gates và Allen phải cố gắng thu thập các chức năng của nó trên tờ tạp chí giới thiệu rồi giả lập lại các chức năng này trên máy tính lớn của Harvard.

Gates kể: “Chúng tôi chỉ dựa vào những điều mô tả trong tạp chí này, vì vậy nếu hiểu sai hoặc tài liệu viết sai thì công sức của chúng tôi coi như trôi sông trôi biển”.

Hai chàng trai làm việc miệt mài từ tháng hai đến tháng 3-1975 tại căn phòng ký túc xá của Gates để viết các mã lệnh. Sau đó, Allen bay ngay tới Albuquerque bang New Mexico (nơi đặt trụ sở của Công ty MITS) để biểu diễn chương trình thô này cho Roberts xem.

Chương trình đã làm việc tốt. Khi Allen trở về Harvard trong chiến thắng, hai người bạn đã ăn mừng bằng cách ra ngoài ăn kem và xôđa. Chàng trai Gates, lúc đó 19 tuổi, đặt mua một phim của nữ diễn viên nhí Shirley Temple.

Gates và Allen đã bán ngôn ngữ BASIC cho MITS với giá 3.000 USD cộng thêm tiền bản quyền.

Allen kể lại rằng khi quay lại New Mexico để phát triển tiếp chương trình - biến nó thành chuẩn công nghiệp trong sáu năm sau đó, anh thậm chí đã phải vay tiền của Roberts để thuê khách sạn ven đường bởi toàn bộ tiền anh có đã phải chi cho vé máy bay. Điều này đã gây ấn tượng mạnh với Roberts và ít lâu sau chàng trai Allen được trả mức lương tương đương với giám đốc phần mềm của MITS.

Tháng 6-1975, Gates xin phép tạm nghỉ học ở Harvard để đến làm việc cùng Allen. Mặc dù Gates trở lại trường vào mùa thu sau đó, nhưng trái tim và khối óc của anh đã để lại Albuquerque. Anh xin một giấy phép nghỉ học thứ hai và không bao giờ quay trở lại trường nữa.

“Cha mẹ tôi vô cùng bất ngờ khi thấy con trai mình bất chợt báo tin sẽ rời bỏ ngôi trường danh tiếng để theo đuổi một ngành kinh doanh mà phần lớn mọi người chưa từng nghe thấy bao giờ có tên là “máy vi tính”. Nhưng cha mẹ tôi là những người luôn hiểu và hỗ trợ tôi”.

Microsoft và ông chủ trẻ

Dù rằng việc học ở Harvard trải qua không được suôn sẻ, nhưng Gates cho biết: “Tôi rất lo ngại khi nghe mọi người nói rằng một số bạn trẻ không muốn học đại học chỉ bởi vì họ thấy tôi cũng không tốt nghiệp đại học... Có điều như vầy, mặc dù tôi không theo học đến nơi đến chốn ở đó nhưng việc học của tôi cũng tương đối khá. Ngoài ra, thế giới ngày càng trở nên cạnh tranh gay gắt hơn, mỗi năm một chuyên môn hóa và phức tạp hơn, vì vậy tốt nghiệp đại học của ngày hôm nay chỉ tương đương tốt nghiệp trung học tại thời điểm trước”. Gates nói thêm: “Tôi yêu những năm học của tôi tại trường đại học. Và về nhiều phương diện, tôi tiếc là đã bỏ dở việc học hành. Sở dĩ tôi làm vậy chỉ vì trong đầu tôi nung nấu một ý tưởng - lập ra một công ty phần mềm vi tính đầu tiên - và điều đó thì không đợi được”.

Trước khi rời khỏi Albuquerque, Gates và Allen bắt đầu suy nghĩ đến việc đặt tên cho công ty của họ, đã có một vài tên được đem ra cân nhắc như Outcorporated Inc., Unlimited Ltd., Allen & Gates. Tên Micro-soft có vẻ là chọn lựa có thể hiểu được.

Khi cả hai đã vững vàng ở New Mexico, Gates và Allen tuyển mộ các thành viên cũ của nhóm lập trình Lakeside (và một số bạn bè khác), tên Micro-soft xuất hiện trong tiến trình đó. Khoảng thời gian họ chuyển địa điểm đến Seattle, dấu nối đã bị bỏ đi để trở thành Microsoft.

Mặc dù tỉ lệ hợp tác giữa Gates-Allen được thỏa thuận ban đầu là 50/50, sau đó Gates đã đề nghị tỉ lệ chia phần mới là 60/40 nghiêng về phía anh. Gates cho rằng như vậy là công bằng vì ngoài công việc từ các hợp đồng phụ, Allen còn được hưởng tiền lương từ MITS. Như một nhân viên của Microsoft, Gates làm việc chỉ trông vào tiền bản quyền.

Trong những năm mới thành lập, cách quản lý của Microsoft không được chặt chẽ. Cả Gates và Allen cùng làm tất cả mọi việc, mỗi việc một ít. Tuy nhiên, nhìn chung thì Allen tập trung vào công nghệ mới và sản phẩm, trong khi Gates thường dành sự quan tâm cho công việc làm ăn mới, các cuộc đàm phán và các hợp đồng kinh tế.

Trong vòng 18 tháng, họ đã kiếm được cho công ty mới của mình hàng trăm nghìn USD qua việc viết chương trình cho Công ty Apple Computer Inc. và Commodore.

Một trong những điều làm Gates bực mình khi trở thành một ông chủ trẻ là anh không thể thuê ôtô vì chưa đủ 21 tuổi. Khi có việc phải đến liên hệ với Applied Digital Data Systems, công ty sản xuất các thiết bị đầu cuối ở Hauppauge, New York, Gates đã phải nhờ khách hàng cho người đưa xe đến sân bay để đón anh.

Allen, Gates và những người bạn trong nhóm lập trình cũ được thành lập lại vẫn tiếp tục sống và làm việc khác với lề thói bình thường, khác với những mô hình công ty khác. Đầu tiên, họ sống tại khách sạn ven đường Tumbleweed Motel bụi bặm, rồi để giảm chi phí, họ đã thuê một căn hộ ở chung với nhau.

Phần lớn thời gian họ dành cho việc lập trình, ăn bánh pizza, đi xem phim hoặc phóng xe vun vút trên sa mạc vào lúc nửa đêm trên chiếc xe Porsche của Gates. “Vâng, cuộc sống của chúng tôi là làm việc và có thể là đi xem phim, rồi lại về tiếp tục làm việc. Đôi khi khách hàng cũng đến tận nơi làm việc, và có lúc do quá mệt mỏi chúng tôi thường ngủ ngay trước mặt họ”.

Khoảng một tuần sau khi Miriam Lubow được thuê vào làm quản lý văn phòng, cô thấy một cậu bé tự động đi vào phòng của Gates mà Gates lúc ấy đang đi công tác xa. Đã được dặn trước rằng không ai có quyền bước vào căn phòng đó nếu không được phép, cô vội vàng chạy đi báo cho đồng nghiệp là Steve Wood biết. Và cô ta đã thật sự kinh ngạc khi biết rằng cậu bé đó chính là ông chủ của mình.

Có lẽ để cảnh báo một cách tế nhị cho các khách hàng về ông chủ trẻ của mình, Công ty Microsoft khi đăng quảng cáo trên các tạp chí điện tử thường dùng hình vẽ một nhân vật trẻ, Micro Kid, tuy nhỏ bé nhưng rất quyền năng.

Đến năm 1980, khi Microsoft lần đầu tiên được IBM - ông vua của ngành công nghiệp máy tính - đến tiếp xúc thì Gates mới 25 tuổi và nhân viên của Microsoft chỉ có 32 người.

Gates trông còn quá trẻ để có thể được ưng thuận, “Nhưng đây là một chàng trai khôn ngoan hơn tuổi đời của anh ta - một thiên tài trong lĩnh vực lập trình, một tài năng bẩm sinh trong kinh doanh, điều đó được thể hiện khi anh điều khiển được mối quan hệ của Microsoft với IBM sao cho có lợi nhất cho công ty” - một ủy viên ban quản trị IBM nói.

Khi IBM gọi điện tới để hẹn gặp Gates, họ yêu cầu cuộc hẹn phải xảy ra ngay ngày hôm sau. Gates đã nhanh chóng dời lại cuộc hẹn với Fred Kassar, chủ tịch Công ty trò chơi điện tử Atari. Quyết định này, cộng với vài quyết định khác sau đó, đã biến Gates thành tỉ phú khi mới 31 tuổi.

------------------

* Kỳ tới: Lợi nhuận của thông thái và tinh khôn