Đoàn xe quân sự, có thể là của Nga, di chuyển ở thành phố Sevastopol - Ảnh: Reuters

Theo Hãng tin AFP, Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius cho biết Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã gửi một đề xuất tới Matxcơva nhằm làm dịu tình trạng căng thẳng ở bán đảo Crimea. “Nếu Nga phản ứng tích cực, ông Kerry sẽ đến Matxcơva. Nhưng nếu họ không phản ứng hoặc phản ứng tiêu cực, một loạt biện pháp trừng phạt sẽ được đưa ra ngay trong tuần này” - ông Fabius khẳng định.

Ngoại trưởng Pháp cho biết phương Tây có thể sẽ đóng băng tài sản của các quan chức Nga và hạn chế cấp thị thực. Ông Fabius nhấn mạnh cuộc trưng cầu ý dân tại Crimea ngày 16-3 nhằm quyết định việc sáp nhập vào Nga là “bất hợp pháp, không thể chấp nhận được và sẽ gây hậu quả nghiêm trọng”. Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk tuyên bố Liên minh châu Âu (EU) sẽ áp các biện pháp trừng phạt Nga từ ngày 17-3.

Lại khẩu chiến

Trên thực tế Nga đã phản ứng đề xuất của ông Kerry. Theo Hãng tin RIA Novosti, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tuyên bố đề xuất của ngoại trưởng Mỹ “không phù hợp với quan điểm của Matxcơva” vì coi vụ lật đổ tổng thống Ukraine Viktor Yanukovych là “việc đã rồi, phải chấp nhận”. Ông Lavrov cho biết Matxcơva sẽ đưa ra các đề xuất riêng để giải quyết khủng hoảng ở Ukraine.

Ông Lavrov cũng chỉ trích ông Kerry đã không giữ cam kết sẽ đến Matxcơva để thảo luận với Tổng thống Nga Vladimir Putin. “Chúng tôi đã chuẩn bị để đón tiếp ông Kerry. Ông ấy đã hứa” - ông Lavrov bức xúc. Phản ứng lại, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Jen Psaki cho rằng Nga “không nghiêm túc” khi từ chối xem xét đề xuất đối thoại trực tiếp với chính phủ mới ở Kiev. “Ngoại trưởng Kerry đã nói rõ ràng là sẽ đàm phán nếu có bằng chứng cho thấy Nga muốn thảo luận các đề xuất trên” - bà Psaki nhấn mạnh.

Đại sứ Mỹ tại Ukraine Geoffrey Pyatt cho biết Washington sẽ không chấp nhận kết quả cuộc trưng cầu ý dân ở Crimea. Ngược lại, Tổng thống Nga Putin tuyên bố ủng hộ khi cho rằng mọi hành động của chính quyền hợp pháp Crimea đều dựa trên các quy định của luật pháp quốc tế. Một số nhà quan sát phương Tây nhận định mọi dấu hiệu cho thấy Nga đã sẵn sàng tiếp nhận lại Crimea. Hôm qua, Quốc hội Crimea cũng đã bỏ phiếu thông qua việc tách khỏi Ukraine.

Trong cuộc họp của Hội đồng Bảo an LHQ hôm 10-3, phương Tây đã gây sức ép buộc Nga hủy cuộc trưng cầu ý dân ở Crimea ngày 16-3. Tuy nhiên, AFP dẫn lời đại sứ Pháp tại LHQ Gerard Araud cho biết: “Người Nga không tỏ dấu hiệu cho thấy họ lắng nghe chúng tôi”.

Nga thắt chặt kiểm soát Crimea

Hôm nay, Thủ tướng Ukraine Arseniy Yatsenyuk đến Washington để đối thoại với Tổng thống Mỹ Barack Obama. Ông Yatsenyuk cho biết Kiev sẵn sàng đàm phán với Matxcơva để trao thêm nhiều quyền lực tự trị cho chính quyền Crimea, nhưng sẽ không chấp nhận việc bán đảo này sáp nhập vào Nga. Tờ Kiev Post đưa tin quân đội Ukraine đã bắt đầu tập trận để xác định liệu lực lượng vũ trang nước này có đủ sức kháng cự quốc gia láng giềng hay không.

Nguồn tin báo chí phương Tây cho biết hiện lực lượng Nga vẫn đang thắt chặt kiểm soát Crimea từng bước. Mới đây, các tay súng đã bao vây một căn cứ tên lửa của Ukraine ở Chornomorske và xâm nhập một căn cứ không quân ở Novofedorivka. Những người vũ trang thân Nga cũng đã chiếm một bệnh viện quân sự ở thành phố Simferopol. Trước đó, súng đã nổ khi lực lượng Nga tràn vào căn cứ ở thị trấn Bakhchysaray. Một số nhà quan sát phương Tây cho rằng Nga đã thực hiện hết sức bài bản, từng bước một việc kiểm soát Crimea.

Trước tình hình trên, NATO mới đây tuyên bố sẽ triển khai máy bay do thám AWACS ở Ba Lan và Romania để giám sát Ukraine. Trang Press TV đưa tin hải quân Mỹ cũng đang chuẩn bị cuộc tập trận chung với Bulgaria và Romania ngay trên biển Đen, trước cửa nhà Nga. Địa điểm tập trận ở phía đông nam thành phố Nga Constanta. Tàu khu trục tên lửa Mỹ USS Truxtun sẽ cùng tập trận với các tàu chiến Bulgaria và Romania.

Ngoài ra, máy bay chiến đấu Mỹ cũng được triển khai để tham gia cuộc tập trận ở Ba Lan. Phía Mỹ khẳng định đã lên kế hoạch các cuộc tập trận này từ trước, tuy nhiên một số nhà quan sát cho rằng Washington muốn phát đi thông điệp rằng sẽ bảo vệ các đồng minh ở Đông Âu trong thời điểm Nga đang khẳng định sức mạnh ở Ukraine.