Theo bài viết về tình trạng lũng đoạn ngành dầu khí Trung Quốc đăng trên phiên bản online Cầu Thị, tạp chí của ĐCS Trung Quốc, đó là căn bệnh của ngành năng lượng nói riêng và doanh nghiệp nhà nước nói chung. Đã từ lâu các công ty nhà nước giữ vị trí độc tôn trong ngành năng lượng. Với vị trí ấy, ngành điện, dầu khí trở thành thế lực lũng đoạn thị trường này.

“Bá quyền” của ngành dầu khí Trung Quốc xuất hiện khi quyền nâng giảm giá xăng đều nằm trong tay các tập đoàn này. Những món lợi khổng lồ khiến các công ty dầu khí tiếp tục duy trì lợi thế vượt trội về nguồn vốn. Thế lực của họ mạnh đến nỗi các cấp chính quyền đôi khi xem việc lép vế trước yêu cầu của ngành dầu khí là chuyện bình thường.

Mặc dù Trung Quốc đã xóa bỏ cấp bậc hành chính trong các xí nghiệp nhà nước từ những năm 1990, song trên thực tế, xã hội vẫn ngầm thừa nhận lãnh đạo doanh nghiệp nhà nước là quan chức. Việc kiếm được nhiều tiền khiến các “quan chức” này tỏ ra quan liêu gấp bội. Có tiền, có thế lực, có tài nguyên, không hống hách mới lạ!

Theo Cầu Thị, lợi ích quốc gia, lợi ích xã hội, lợi ích quần chúng, tất cả đều phải phục tùng lợi ích Tập đoàn Dầu khí quốc gia Trung Quốc (CNPC). Túi tiền của lãnh đạo cấp cao ngành năng lượng nhờ thế căng lên đáng kinh ngạc. Nhưng đối lập với đó là chiếc túi lép kẹp của người dân. Dù vậy, ai cũng hiểu một điều rằng văn hóa “bá quyền”, “quan liêu”, “hống hách” là con dao hai lưỡi “hại người và hại chính mình”. “Vua dầu mỏ” Tưởng Khiết Mẫn - cựu tổng giám đốc CNPC - từng tuyên bố: “Sống phải vào được Trung Nam Hải, chết phải nằm ở Bát Bảo Sơn”.

Tháng 9-2013, ông Tưởng bị cách chức vì vi phạm kỷ luật nghiêm trọng. Theo sau ông là hàng loạt lãnh đạo cấp cao khác của CNPC. Ở tuổi 58, chưa biết được ông có yên nghỉ ở “nghĩa trang quan chức” Bát Bảo Sơn hay không, nhưng có thể dự đoán được rằng ông này sẽ có một cuộc sống nhàn rỗi, không phải ở Trung Nam Hải, nơi ở của các lãnh đạo cấp cao, mà là ở... trong tù.