Read this on Tuoitrenews.vn

Phóng to

Triệu phú Tim và vợ, bà Châu Leatherman, trong buổi gặp gỡ với phóng viên ngày 21-2 tại TP.HCM - Ảnh: Minh Đức

Dáng cao gầy, ăn mặc giản dị, Tim Leatherman dễ khiến người đối diện bất ngờ. Giọng nói từ tốn, nhỏ nhẹ càng khiến người ta không tin được ông đang là chủ tịch của Leatherman Tool Group, Inc. đang có doanh thu lên đến 100 triệu USD mỗi năm.

Khởi nguồn từ Việt Nam

Tim là người phát minh bộ dụng cụ đa năng nổi tiếng mang tên ông Leatherman, tích hợp chức năng của 20 dụng cụ như kềm, tuavit, kéo, cưa, đồ khui hộp, nắp chai... Sản phẩm này thường được nhắc đến như là kết quả từ chuyến du lịch châu Âu của ông và người vợ VN cách đây 38 năm. Tuy vậy, doanh nhân người Mỹ 64 tuổi này cho biết VN mới là nơi khởi thủy ý tưởng tạo nên công cụ có thể giúp người sử dụng sửa chữa đồ đạc mọi lúc mọi nơi mà không cần phải mang đồ nghề cồng kềnh bên mình.

“Mọi người đã nói nhiều về chuyện tôi nghĩ ra dụng cụ đa năng Leatherman trong chuyến du lịch châu Âu năm 1975 nhưng ít ai đề cập khoảng thời gian hai năm rưỡi tôi ở VN. Tôi xem đây chính là thời gian mình thai nghén ý tưởng này” - ông Tim thổ lộ.

Trao đổi với Tuổi Trẻ nhân chuyến trở lại TP.HCM lần này để kỷ niệm 30 năm ngày thành lập công ty, nhà triệu phú Mỹ dành không ít lời cho mối tình đẹp của mình. Ông quen bà Châu khi bà còn là một sinh viên du học tại Mỹ, rồi theo tiếng gọi của con tim ông đến Sài Gòn năm 1972. Và họ kết hôn tại đây.

Suốt thời gian sống ở Sài Gòn, Tim để ý thấy người dân, nhất là những người trẻ, tự sửa xe máy rất thạo rồi ông cảm thấy ngượng vì bản thân tốt nghiệp ngành cơ khí nhưng lại không biết gì về chuyện sửa xe. “Nói thật là khi ấy tôi cảm thấy xấu hổ lắm” - Tim chia sẻ. Từ đó ông bắt đầu tìm hiểu về máy móc, kết cấu, cách thức hoạt động, tháo ráp cũng như sửa chữa chúng khi gặp vấn đề.

Tim và vợ rời Sài Gòn năm 1975 và quyết định khăn gói đi du lịch bụi ở châu Âu. Họ mua một chiếc ôtô cũ ở Amsterdam (Hà Lan) với giá 300 USD và trọ trong các khách sạn rẻ tiền. Tim nhớ lại: “Chiếc xe cũ nên hay bị hư, do đó tôi thường xuyên phải sửa nó, hệ thống ống nước trong các khách sạn cũng vậy. Từ đó tôi mới nghĩ đến chuyện chế tạo một công cụ đa năng, nhỏ gọn để sửa những thứ như thế vì tôi không thích mang theo dụng cụ cồng kềnh”.

Không sợ thất bại

Đôi vợ chồng trẻ quay về Mỹ năm 1976 và Tim bắt tay chế tạo dụng cụ mà ông đang mường tượng ngay tại gara nhà mình. Lúc đầu, ông nghĩ sẽ hoàn thành nó trong một tháng nhưng rồi phải mất đến ba năm Tim mới có được sản phẩm mẫu đầu tiên. “Tôi nghĩ mình sẽ kiếm được bộn tiền bằng cách đăng ký bằng sáng chế rồi bán cho các công ty” - Tim bật cười nhớ lại.

Tuy nhiên, lần lượt những nơi Tim tìm đến đều lắc đầu từ chối. Nhiều lần thất bại, Tim cảm thấy nản nhưng rồi lại nghĩ “hay là mở công ty để sản xuất và bán dụng cụ này ra thị trường?”. Đúng lúc đó, một người bạn đại học là Steve Berliner tìm đến và đề nghị hợp tác. Họ lại gõ cửa các công ty và tổ chức khác để tiếp thị sản phẩm nhưng rồi cũng bị từ chối.

Không nản lòng, cả hai tìm đến các công ty chuyên bán hàng giao qua bưu điện. Trời không phụ lòng người. Sau vài lần tiếp xúc, họ có được đơn hàng đầu tiên và cả hai thành lập công ty vào năm 1983 để sản xuất 500 bộ dụng cụ đa năng đầu tiên. “Sau khi đặt hàng, họ cứ liên tục điều chỉnh số lượng sản phẩm vì khách hàng của họ yêu cầu thêm. Họ gọi chúng tôi và bảo là cần 500, 750 và rốt cuộc chốt đơn ở con số 1.000 sản phẩm” - Tim cho biết. Tim nói rằng ông và bạn mình kỳ vọng sẽ bán được 4.000 dụng cụ trong năm đầu tiên nhưng kết quả thật bất ngờ: 30.000 sản phẩm. Cứ thế, doanh số của họ đều đặn tăng và hiện nay có khoảng 2 triệu sản phẩm Leatherman được bán ra mỗi năm, mang về doanh thu khoảng 80-100 triệu USD.

Vào năm 2010, bộ dụng cụ đa năng Leatherman được tạp chí Time bầu chọn là một trong 100 dụng cụ quan trọng và có nhiều ảnh hưởng nhất kể từ năm 1923. “Phải mất tám năm Tim Leatherman mới hoàn thiện phiên bản đầu tiên của dụng cụ đa năng Leatherman. Khi xuất hiện vào năm 1983, Leatherman nhanh chóng trở thành đối thủ của con dao đa năng Thụy Sĩ với tư cách là dụng cụ dùng trong những trường hợp cấp bách được nhiều người lựa chọn” - báo này viết.

Với Tim, bài học lớn nhất là không sợ thất bại và phải luôn vững tâm để tiến lên phía trước. Ông chia sẻ: “Tôi không sợ thất bại dù đã gặp phải nó hàng trăm lần trong quá trình thử nghiệm, mà xem đó như là bài học kinh nghiệm để dần hoàn thiện sản phẩm của mình”.

* Triệu phú Tim Leatherman gặp gỡ và giao lưu với những người sử dụng sản phẩm Leatherman vào chiều 23-2 (13g30-16g) tại khách sạn Starcity Saigon, 144 Nguyễn Văn Trỗi, Q.Phú Nhuận, TP.HCM.