[image-53ae9fbfb67fb]Phóng to

Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Gia Khiêm (trái) bắt tay Ngoại trưởng Trung Quốc Dương Khiết Trì tại Hội nghị ngoại trưởng ASEAN - Trung Quốc - Ảnh: AFP

Video clip "ASEAN - Trung Quốc thông qua hướng dẫn thực thi DOC" - TVO

Hội đàm Việt - Trung bên lề AMM 44 Sáng 21-7, Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Gia Khiêm đã có cuộc hội đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Dương Khiết Trì. Hai bộ trưởng đã nhất trí góp phần thúc đẩy hợp tác, xây dựng lòng tin với mục tiêu chung là hòa bình, ổn định và phát triển. Cùng ngày, Bộ trưởng Phạm Gia Khiêm cũng gặp bộ trưởng ngoại giao các nước Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc trong khuôn khổ ASEAN +1. TTXVN

Hướng dẫn thực thi DOC tái khẳng định DOC thể hiện cam kết tập thể của ASEAN và Trung Quốc nhằm thúc đẩy hòa bình, ổn định, tin tưởng lẫn nhau và đảm bảo giải quyết hòa bình các tranh chấp ở biển Đông. Trợ lý bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Quang Vinh đã gọi thỏa thuận này là một cột mốc quan trọng và cũng là bước khởi đầu tiếp theo để các bên liên quan tiếp tục ngồi vào bàn đàm phán.

Hướng dẫn thực thi DOC khẳng định các bên tham gia DOC sẽ tiếp tục thúc đẩy đối thoại và tham vấn theo tinh thần của DOC, việc thực hiện các hoạt động hoặc dự án như được quy định trong DOC nên được xác định một cách rõ ràng, việc tham gia các hoạt động hoặc dự án nên được thực hiện theo nguyên tắc tự nguyện, những hoạt động ban đầu được thực hiện trong phạm vi của DOC nên là những biện pháp xây dựng niềm tin.

Ngoài ra, việc quyết định thực hiện những biện pháp cụ thể hoặc những hoạt động của DOC nên dựa trên sự đồng thuận của các bên liên quan, hướng đến hiện thực hóa Bộ quy tắc ứng xử của các bên trên biển Đông (COC). Hướng dẫn cũng đề cập việc có thể yêu cầu sự hỗ trợ cụ thể của những chuyên gia, những người xuất chúng, nếu được cho là cần thiết, khi thực hiện những dự án được DOC cho phép.

Tiến trình thực hiện những hoạt động và dự án được đồng ý trong khuôn khổ DOC sẽ được báo cáo cho Hội nghị bộ trưởng ASEAN - Trung Quốc hằng năm.

Bản hướng dẫn thực thi DOC được đánh giá là bước tiếp theo trong một tiến trình dài và phức tạp để các bên liên quan tại biển Đông có thể duy trì được một biển Đông không “dậy sóng”, thật sự hòa bình, ổn định, an ninh, góp phần vào sự ổn định chung của thế giới. Hướng dẫn cũng giúp các bên đi tới gần hơn đến sự hình thành các yếu tố ban đầu cho COC mang tính ràng buộc pháp lý đối với các bên.

Một số quan chức ASEAN đánh giá bản hướng dẫn này là một bước tiến trong đối thoại giữa hai bên, song chưa hoàn chỉnh. Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario nhận định: “Thỏa thuận này chỉ nhằm mục đích duy trì hiện trạng”. Ông cho rằng nếu không làm rõ cơ sở đòi hỏi của Trung Quốc hiện nay ở biển Đông - tức yêu sách đường chín đoạn - thì việc soạn thảo COC sẽ không có tiến bộ. Các hướng dẫn không nhắc gì đến các khu vực chồng lấn, tranh chấp hiện nay trên biển Đông.