Yến tiệc sang trọng dành cho Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm ĐàoMỹ - Trung bàn về nhân quyền

Theo Reuters, kết quả rõ ràng nhất là việc hai bên ký hợp đồng xuất khẩu hàng hóa Mỹ trị giá 45 tỉ USD sang Trung Quốc, trong đó có hợp đồng 19 tỉ USD xuất 200 máy bay Boeing, tạo ra 235.000 việc làm tại Mỹ.

Nóng bỏng nhất trong quan hệ thương mại Mỹ - Trung vẫn là vấn đề tỉ giá đồng nhân dân tệ. Tại cuộc họp báo, ông Obama đã thẳng thừng tuyên bố: “Đồng nhân dân tệ được định giá quá thấp. Cần phải có thêm sự điều chỉnh tỉ giá”. Tuy nhiên, ông Hồ Cẩm Đào đã không trả lời trực tiếp. Reuters dẫn lời nhà phân tích Doug Smith thuộc Ngân hàng Standard Chartered ở New York khẳng định Trung Quốc thường không chấp nhận sức ép từ bên ngoài và sự cứng rắn của ông Obama có lẽ chỉ nhằm trấn an cử tri Mỹ. “Thông điệp đó sẽ không mang lại kết quả thực tế” - ông Doug Smith nhấn mạnh. Trong thông cáo chung, Trung Quốc chỉ nhắc lại cam kết cải tổ chính sách tỉ giá từng đưa ra nhiều lần trước đó. Thứ trưởng ngoại giao Trung Quốc Thôi Thiên Khải cũng tuyên bố chính sách tiền tệ Trung Quốc “không thay đổi đáng kể”.

Một điểm sáng hiếm hoi, theo ông Jeremie Waterman - giám đốc vấn đề Trung Quốc của Phòng Thương mại Mỹ, là việc phía Trung Quốc cam kết mở cửa cho các công ty Mỹ vào thị trường hợp đồng nhà nước của Trung Quốc. Ngoài ra, phía Trung Quốc cũng cam kết hạn chế tình trạng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Vấn đề nhân quyền cũng được hai bên đề cập. Ông Obama đã thẳng thắn nói về vấn đề này với Trung Quốc bằng ngôn từ được mô tả là mạnh mẽ hơn chuyến thăm Bắc Kinh hồi năm 2009. “Tôi đã nhắc lại với Chủ tịch Hồ Cẩm Đào rằng chúng tôi có những quan điểm cốt lõi về một số quyền, tự do ngôn luận, tự do tôn giáo...”. Ông Hồ Cẩm Đào thừa nhận Trung Quốc vẫn đang phải đối mặt với các thách thức kinh tế, phát triển xã hội và “vẫn còn rất nhiều việc phải làm ở Trung Quốc xét trên khía cạnh nhân quyền”. Báo New York Times dẫn lời học giả Kenneth G. Lieberthal thuộc Viện Brookings nhận định điều đó không có nghĩa Trung Quốc chia sẻ quan điểm về nhân quyền với Mỹ.

Trên lĩnh vực an ninh, ông Obama và ông Hồ Cẩm Đào tuyên bố CHDCND Triều Tiên phải ngừng “các hành vi gây hấn khác” và bày tỏ quan ngại về chương trình làm giàu uranium của Bình Nhưỡng. Hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh cần phải thắt chặt các biện pháp cấm vận của Liên Hiệp Quốc đối với Iran.

Theo AFP, ngày 20-1 ông Hồ Cẩm Đào đã gặp gỡ các nghị sĩ Mỹ, trong đó có nhiều nhân vật chỉ trích mạnh mẽ Trung Quốc. Sau đó ông Hồ Cẩm Đào sẽ có chuyến thăm thành phố Chicago, nơi khoảng 300 doanh nghiệp đang hiện diện tại Trung Quốc.