Chiếc đèn dầu của ngoại

MINH ĐĂNG

TTO - Hồi nhỏ, tôi sợ nhất là bóng đêm. Ngày đó đâu có điện sáng trưng như bây giờ, nhà nhà đều thắp đèn dầu. Nhà ngoại tôi cũng vậy.

Phóng to

Ảnh minh họa từ Internet

Mỗi ngày, khi trời bắt đầu chạng vạng, muỗi bay đầy nhà tôi thường hay đem chiếc đèn dầu ra ngoài ang nước rửa. Mười hôm thì chín hôm tôi bị ngoại bắt rửa lại lần hai, có khi tới lần thứ ba thì mới sạch được như ý của ngoại. Tôi nói: “Ngoại bắt con rửa lại nó sạch thêm chút xíu chứ mấy”. Lúc này ngoại bảo: “Con rửa bóng đèn càng sạch thì dù vặn nhỏ nó cũng sáng hơn cái đèn không sạch mà vặn to”.

Ngoại chờ đến khi nào trời tối hẳn, trong nhà nhiều khi ở cùng một phòng không thấy nhau thì mới kêu tôi thắp đèn. Chỉ đợi có vậy tôi nhanh nhảu chạy xuống bếp lấy cọng rơm mồi lửa. Ngoại thường rầy tôi cái tội dùng bật lửa mà không tận dụng than còn cháy trong bếp. Và mỗi lần muốn tận hưởng cái cảm giác hiện đại ấy tôi thường phải giấu không cho ngoại biết.

Thời ấy khi tối đến là cả nhà tôi quây quần bên chiếc đèn dầu. Mọi người chỉ ngồi nói chuyện một lát thì đi ngủ, nếu không ngủ thì lên giường nằm. Tôi thích ngoại kể chuyện nhưng lại sợ tối nên cứ đòi ngoại vặn to đèn lên. Ngoại nói: “Con nằm trên giường rồi mà cần gì phải sáng. Đèn sáng nghe chuyện sẽ không hay đâu”. Tôi phải miễn cưỡng chấp nhận nhìn ngoại hạ ngọn đèn dầu xuống nhỏ như một chấm sáng xanh.

Nhà tôi dạo ấy nhiều mít lắm. Mỗi lần ăn xong tôi không được như mấy đứa bạn là lấy dầu lửa ra rửa tay. Tôi bị bắt chạy vào thạp gạo chà tay vào những hạt gạo trắng để cám gạo bám vào nhựa mít và sau đó từ từ lấy ra.

Một lần ăn mít xong tôi lén lấy dầu lửa ra rửa tay, lấp vấp thế nào đổ hết nửa chai dầu lửa của ngoại. Tôi sợ quá đem đổ nước vào. Chiều về lúc thắp đèn ngoại phát hiện và cho tôi một trận đòn vì tội không thành thật. Ngồi xoa dầu cho tôi ngoại nói: “Không phải ngoại không cho con rửa tay bằng dầu nhưng con cần biết cái nào có lợi mà tiết kiệm thì nên làm. Không nên vì cái nhanh gọn trước mắt mà lãng phí”.

Lúc bấy giờ còn giận ngoại nên tôi im lặng không nói gì. Đêm hôm đó để dỗ dành tôi ngoại miễn cưỡng vặn to ngọn đèn. Tôi nhìn ngọn đèn to háo hức như được quà ăn sáng và khi quay sang phía ngoại thì ngoại cũng nhìn nó và như đang nghĩ gì.

Thời gian trôi qua nhà ngoại tôi không còn thắp đèn dầu nữa. Ngoại hay nhìn ngọn đèn điện trên trần nhà mà nói: “Sáng quá hỉ, cái này vặn tối được một chút thì đỡ hao điện”. Cả nhà chỉ nhìn nhau rồi mỉm cười.

Xa ngoại, nơi tôi đến ánh đèn đường tràn ngập khắp nơi. Bỗng nhớ quá cái chấm lửa mà từ đó ngoại đã dạy tôi bài học làm người, bài học về tính tiết kiệm, không phung phí. Ước gì ngoại thấy hôm nay đứa cháu của mình đang cùng mọi người tham gia chiến dịch Giờ Trái đất. Chắc ngoại vui lắm!

Mời tham dự cuộc thi viết ngắn "Một giờ không điện" lần 2

Thử tưởng tượng một buổi tối không đèn để hòa mình cùng với trăng sao. Thử tưởng tượng bạn đang tận hưởng sự trong lành mát mẻ của đồng quê, của biển xanh cát vàng chứ không phải đang nhốt mình trong phòng lạnh. Và tạm ngưng những giờ miệt mài cập nhật thông tin trên Facebook, tạm nói lời chia tay với những nhân vật ảo trong các trò chơi trực tuyến, tắt những cửa sổ chat... để hòa mình trong đời sống thực cùng người thân, bạn bè...

Hơn thế nữa, hãy cùng suy nghĩ và có những hành động thiết thực, bằng những sáng kiến (cho dù bé nhỏ nhất) để Trái đất của chúng ta được có những giây phút nghỉ ngơi, để khí hậu toàn cầu không phải ấm lên, để những thảm họa thiên nhiên... được giảm thiểu.

Hãy gửi đến chúng tôi những bài viết ghi lại cảm nhận của bạn khi tận hưởng thiên nhiên, thoát khỏi những lệ thuộc mang tính thói quen "hiện đại - hại điện".

Hãy gửi đến chúng tôi những bài học, những cách thức mà bạn nghĩ có thể góp phần vào việc ngăn ngừa tình trạng sử dụng năng lượng lãng phí, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường... của mọi người...

* Thể lệ:

- Độ dài mỗi bài viết 500-600 chữ, viết bằng tiếng Việt có dấu. Mỗi bạn đọc có quyền gửi nhiều bài viết. Bài viết chưa từng được sử dụng trên bất cứ phương tiện nào.

- Bài dự thi xin gửi đến tto@tuoitre.com.vn, tiêu đề ghi Một giờ không điện. Email tham dự vui lòng ghi rõ họ tên, địa chỉ liên lạc, điện thoại (nếu có).

* Thời gian:

- Thời gian dự thi: từ ngày 12 đến hết ngày 27-3-2010

- Thời gian dự kiến tổng kết và phát giải: ngày 5-4-2010

• Giải thưởng:

- Bài được đăng có nhuận bút, 10 bài viết hay nhất sẽ nhận được quà tặng (mỗi phần quà trị giá 2.000.000 đồng) do báo Tuổi Trẻ Online trao tặng.

* Hộp thư:

- Danh sách gửi bài dự thi cho đến thời điểm 13g30 ngày 17-3-2010

- Danh sách gửi bài dự thi cho đến thời điểm 11g ngày 22-3-2010:

Nguyễn Thị Ánh Hồng, Nguyễn Minh Châu, Trần Văn Tám, Phạm Thị Hoàng Oanh, Phạm Chí Kiên, Lê Ngọc Tân, Lê Thanh Trúc, Ngọc Hà, Nguyễn Thị Hà Xuyên, Dương Văn Trường, Khúc Thị Vần, Nguyễn Trọng Nhiên, Phan Quốc Đạt, Nguyễn Tuấn Anh, Lợi Tiến, Nguyễn Văn Nhị, Đông Quỳ, Nguyễn Thị Bích Thảo, Nguyễn Thị Đào, Nguyễn Minh Châu, Phạm Thị Ánh Dương, Phạm Thị Loan, Nguyễn Nhật Trà, Âu Thanh Thùy Dương, Đặng Nhật Ánh, Tường An, Nguyễn Hữu Khang, Dương Văn Minh Lộc, Nguyễn Thị Thảo Vy, Nguyễn Tuấn Anh, Nguyễn Trọng Nghĩa, Mai Thùy Quỳnh Tiên, Phạm Thị Oanh Kiều, Thái Hoàng, Đinh Năng, Hà Hoàng Hiếu, Nguyễn Văn Tám, Hứa Hoàng Huy, Quỳnh Mai, Trần Xuân Đài, Trần Tôn Mai Hằng, Thanh Huy, Hồ Minh Hương, Hà Vũ Phong, Thanh Hằng, Nguyễn Minh Hiếu, Đào Thị Nhàn, Huỳnh Quốc Nghiêm (TP.HCM)

Huỳnh Thị Huệ (Tiền Giang); Nguyễn Trường Vũ (Đồng Tháp); Như Cương, Nguyễn Thị Ngọc Phương (Kiên Giang); Thanh Vân, Thanh Thảo (Trà Vinh); Huỳnh Hồ Ngọc Hương, Phong Vân (Vĩnh Long); Đặng Triết Tuệ (Bến Tre); NJDAJSY (Long An); Phạm Văn Trung, Nguyễn Trần Thùy Trang (Cần Thơ)

Lê Phạm Phương Lan, Nguyễn Đình Sơn, Nguyễn Thị Thanh Thủy, Văn Công, Nguyễn Thành Trung, Trần Thị Hồng Hạnh (Đồng Nai); Nguyễn Thị Hồng Ngọc (Bình Dương); Sơn Khê, Phạm Lý Thành, Nguyễn Thị Tuyết (Bà Rịa - Vũng Tàu); Ngô Phương Trang, Gia Cát Tường, Trần Thanh Phong (Tây Ninh); Ba Hưng (Đắk Lắk); Bùi Thị Minh Tâm (Lâm Đồng); Lý Nam (Bình Thuận); Nguyễn Thị Bích Thoa (Khánh Hòa); Đặng Duy Mẫn (Bình Định); Nguyễn Thị Hậu (Quảng Ngãi); Nguyễn Thành Giang (Quảng Nam);

Nguyễn Thành Duy, Phan Quốc Vinh, Đặng Tài, Nguyễn Đặng, Phan Thị Hòa (Thừa Thiên - Huế); Nguyễn Thành Nam (Quảng Trị); Nguyễn Thị Hoàn (Nghệ An); Trần Linh (Thanh Hóa); Trần Thị Thanh Giang , Trang_vo, Tạ Cự Đường, Hoàng Nghĩa, Lê Trọng Kim, Thái Anh, thuthuynbcn, Bách Hợp, Phạm Thanh Thúy (Hà Nội); Phạm Minh Giang (Thái Bình); Trần Thị Hải (Hà Nam), Nguyễn Quang Vy (Bộ Công an); Đoàn Quỳnh, Lê Văn Vỵ, Phương Trang, Trần Thị Huế Anh, hatrungdung1982@, muahelibiet2000@ (không ghi địa chỉ).

MINH ĐĂNG