Phải công khai minh bạch

Ngày 31-10, phát biểu tại phiên thảo luận về kinh tế - xã hội ở Quốc hội, đại biểu Nguyễn Văn Hiến (Bà Rịa - Vũng Tàu) đặt vấn đề: “Tại cuộc họp báo Chính phủ mới đây, đại diện NHNN cho biết SJC chỉ nhận gia công và có phí. Câu hỏi đặt ra là vậy SJC gia công cho ai, tại sao giá chênh lệch như vậy và chênh lệch vào túi ai, ngân sách nhà nước có được hưởng không? Chúng tôi đề nghị công khai minh bạch trong chính sách vàng và các chính sách khác, nếu không càng làm suy giảm lòng tin”.

Ông Lê Hùng Dũng (chủ tịch HĐQT Công ty SJC):

Họ đã “ăn cắp”

Vì sao các doanh nghiệp vàng và ngân hàng mua lại vàng do chính họ bán ra với giá thấp hơn so với vàng SJC, trong khi phí chuyển đổi ra vàng SJC chỉ có 50.000 đồng/lượng? Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Lê Hùng Dũng - chủ tịch HĐQT Công ty SJC - nói:

- Có thể nói đây là bất cập của chính sách mà cơ quan quản lý chưa lường trước. Một doanh nghiệp không phải là SJC nhưng có quota chuyển đổi sang vàng SJC lại hưởng chênh lệch lớn. Chúng tôi cũng thấy sự bất hợp lý này nhưng cũng chịu vì SJC cũng chỉ là đơn vị gia công. Hơn nữa, SJC cũng không có quyền từ chối gia công vì việc gia công đấy được NHNN cho phép.

* Số lượng vàng thương hiệu khác được các doanh nghiệp đăng ký chuyển đổi lên tới 13 tấn, liệu có tình trạng doanh nghiệp đăng ký nhiều hơn số lượng thực sau đó mua vào để chuyển đổi, hưởng chênh lệch?

- Cái này tôi không biết và cũng không bình luận. Tuy nhiên, tôi nghĩ trách nhiệm của cơ quan quản lý là phải kiểm tra kỹ số lượng, niêm phong số vàng đã đăng ký để ngăn chặn việc khai khống.

* Dư luận lo ngại rằng thay vì mua vàng của dân, doanh nghiệp sử dụng vàng lậu để sản xuất vàng thương hiệu của mình rồi mang đến SJC để chuyển đổi?

- Đây là trách nhiệm của cơ quan quản lý. Bởi trước khi cấp quota chuyển đổi, NHNN đã chốt số lượng vàng của từng doanh nghiệp. Có lẽ NHNN cũng đã niêm phong và kiểm soát máy móc của các doanh nghiệp. Chúng tôi chỉ là đơn vị gia công, không có thẩm quyền và khả năng để nắm được thông tin.

* Các doanh nghiệp cho rằng tốc độ chuyển đổi ra vàng SJC bị chậm, trong khi doanh nghiệp phải chịu chi phí lãi vay khi ôm vàng là lý do có sự chênh lệch này?

- Đó chỉ là cách nói, chứ bản thân những doanh nghiệp này đã bỏ túi khoản chênh lệch khá lớn do mua thấp, bán cao. Còn tốc độ dập ra vàng miếng SJC bị chậm là do chất lượng vàng của nhiều thương hiệu rất kém. Theo kết quả kiểm tra gần 53.000 lượng ban đầu có đến 9,04% không đạt, trong đó cá biệt có doanh nghiệp vàng không đủ tuổi chiếm đến 55,71%. Việc kiểm tra từng miếng (khoảng 1.500-1.800 miếng/ngày) khiến tốc độ dập bị chậm, chưa đến 2.000 lượng/ngày, trong khi công suất của SJC lên đến 80.000 lượng/ngày.

* Như vậy, ngoài việc hưởng chênh lệch, việc ép giá mua vàng thương hiệu của mình còn do chất lượng vàng mà các doanh nghiệp này bán ra không đạt?

- Thực tế là trước khi vàng SJC được chọn làm thương hiệu vàng quốc gia, hầu hết doanh nghiệp khác cũng đều đem vàng đến cho chúng tôi gia công. Nếu vàng họ sản xuất ra chất lượng tốt, cần gì phải đem đến SJC để gia công, trong khi SJC cũng là đối thủ cạnh tranh. Nói tóm lại, tôi cho rằng hoặc là nhân viên sản xuất của các doanh nghiệp pha đồng hoặc bạc để rút bớt vàng khi sản xuất hoặc chính các doanh nghiệp đã “ăn cắp” của người tiêu dùng bằng việc sản xuất những loại vàng kém chất lượng.

* Theo ông, có giải pháp nào để thúc đẩy nhanh tiến độ chuyển đổi số vàng khác đã đăng ký sang vàng SJC?

- Đã có một số doanh nghiệp đề nghị cho tạm xuất tái nhập. Theo đó, các doanh nghiệp sẽ tạm xuất toàn bộ lô hàng của họ theo đúng quy trình để bán cho đơn vị nước ngoài. Sau đó doanh nghiệp mua lại vàng nguyên liệu nước ngoài đủ chuẩn với số lượng tương đương. Nếu áp dụng giải pháp này, chỉ cần một tuần là có thể chuyển đổi xong...

* Hiện giá vàng SJC vẫn cao hơn vàng thế giới từ 2-3 triệu đồng/lượng, vì sao thưa ông?

- Theo số liệu mới nhất, tính đến ngày 17-10, số vàng được SJC dập chuyển đổi được 116.692 lượng, tương đương hơn 4,5 tấn. Tuy nhiên, số vàng này có ra thị trường hay không thì tôi chịu. Còn giá vàng SJC vẫn cao hơn thế giới 2-3 triệu đồng/lượng là có nhiều lý do. Trước đây các ngân hàng đã huy động vàng và chuyển đổi ra tiền để cho vay, hiện nay đến hạn tất toán phải mua vào. Với biến động giá trị trên thị trường, các doanh nghiệp lại mua số lượng lớn đã đẩy giá SJC chênh lệch với giá vàng thế giới.