Phóng to

Các doanh nghiệp đang kỳ vọng lãi suất cho vay sẽ giảm trong thời gian tới. Trong ảnh: công nhân Công ty CP May Sài Gòn 2 làm hàng xuất khẩu - Ảnh: T.T.D.

Theo đúng cam kết với Hiệp hội NH tại buổi họp tuần trước, nhiều NH đang chuẩn bị giảm LS huy động từ 11,2% xuống 11%/năm.

Chứng khoán tăng nhờ sửa thông tư 13Ngân hàng Nhà nước sửa một số điểm của thông tư 13Sửa thông tư 13, lãi suất sẽ giảm

Hết chạy đua huy động

Hiệp hội NH cho biết lộ trình giảm LS dự kiến là 15-10 để các NH có thời gian thích ứng với quy định mới. Bà Dương Thu Hương, chủ tịch Hiệp hội NH, cho biết ngoài việc đồng thuận giảm LS huy động VND từ 11,2% xuống 11%/năm và chấm dứt các hình thức thưởng tiền, thưởng LS, hiệp hội cũng kêu gọi các NH giảm LS vàng và ngoại tệ.

Hiện LS huy động ngoại tệ từ 5-5,5%/năm, chênh lệch giữa LS huy động VND và USD không còn nhiều, do vậy nếu giữ LS ngoại tệ ở mức cao sẽ vô tình khuyến khích người dân cất giữ USD. Với LS vàng và ngoại tệ, hiệp hội không ấn định mức giảm mà để các NH tự cân đối, tính toán dựa trên điều kiện của từng NH.

Theo bà Hương, yêu cầu giảm LS huy động thời điểm này là hợp lý do NH Nhà nước đã chỉnh sửa một số quy định tại thông tư 13 giúp cơ cấu nguồn vốn huy động của NH được mở rộng hơn, giúp tăng khả năng cung ứng tín dụng cuối năm.

Hạn chế dần khuyến mãi

Tổng giám đốc một NH quốc doanh cho biết quy định mới cho phép tính cả tiền gửi của Kho bạc Nhà nước tại các NH và 25% tiền gửi không kỳ hạn của các tổ chức kinh tế vào nguồn vốn huy động, giúp tỉ lệ cho vay từ nguồn vốn huy động của NH giảm về gần với quy định 80% của NH Nhà nước.

Cũng theo vị tổng giám đốc trên, nguồn tiền gửi không kỳ hạn của các tổ chức kinh tế và Kho bạc Nhà nước chiếm đến 40% tổng nguồn vốn huy động tại NH. Do vậy với quy định mới, nguồn vốn cho vay được bổ sung khoảng 25.000 tỉ đồng để cho doanh nghiệp vay.

Thời gian qua dù có trong tay nguồn vốn này nhưng NH không dám cho vay, vì còn dự phòng trường hợp xấu nhất là khi NH Nhà nước vẫn giữ nguyên quan điểm không cho phép các NH được sử dụng tiền gửi không kỳ hạn của các tổ chức kinh tế để cho vay hoặc quy định tỉ lệ dùng tiền gửi không kỳ hạn cho vay thấp hơn.

Thực tế, quy định tỉ lệ cho vay 25% tiền gửi không kỳ hạn là phù hợp với thông lệ quốc tế và giúp NH sử dụng hiệu quả hơn nguồn tiền gửi không kỳ hạn.

Còn theo tổng giám đốc một NH cổ phần, việc bổ sung tiền vay của các tổ chức tín dụng khác có kỳ hạn từ 3 tháng trở lên vào nguồn vốn huy động được ngầm hiểu rằng các NH không còn bị giới hạn sử dụng vốn trên thị trường liên NH.

Trước đây NH phải co ro trong “tấm áo 20%” nên chỉ dám vay không quá 10% vốn trên thị trường liên NH, phần còn lại để dự phòng trường hợp thiếu hụt thanh khoản. Với quy định mới, NH có thể cân đối nguồn vốn để cho vay nhiều hơn.

LS tại thị trường liên NH đang thấp hơn 2-3% so với LS huy động vốn từ dân cư, do vậy các NH sẽ tận dụng nguồn vốn liên NH để giảm bớt giá thành vốn. Từ đó NH cũng hạn chế dần khuyến mãi, thưởng tiền và tiến tới giảm dần LS huy động.

Lãi suất cho vay có giảm?

Theo tổng giám đốc một NH có trụ sở tại quận 1 (TP.HCM), LS huy động tới đây sẽ giảm nhờ đồng thuận với Hiệp hội NH nhưng cần phải có thời gian mới có thể giảm được LS cho vay. LS huy động tới đây sẽ giảm nhưng theo lộ trình, do vậy giá thành vốn cũng chưa giảm nhiều.

Thêm vào đó thời gian qua NH đã phải chạy đua huy động một lượng vốn lớn để đáp ứng các chỉ tiêu theo quy định của NH Nhà nước. Lượng vốn này NH phải trả lãi cho người gửi nhưng lại không thể cho vay, nên tính chung giá thành vốn vẫn cao.

Nguồn vốn trên thị trường liên NH đang có LS rẻ hơn nguồn vốn dân cư 2-3%. Tuy nhiên tới đây khi nhu cầu vốn từ các NH nhỏ tăng lên, các NH thừa vốn có thể tranh thủ cơ hội này để nâng LS.

Do vậy theo vị tổng giám đốc này, lộ trình giảm LS phụ thuộc rất nhiều vào việc điều hành cung tiền của NH Nhà nước. Nếu tới đây NH Nhà nước mạnh tay bơm vốn qua thị trường mở, nguồn vốn này cũng sẽ đến được các NH nhỏ thông qua thị trường liên NH, giúp hạ nhiệt LS.