"Các nhà tài trợ quan tâm đến việc kiểm soát giá có bị áp đặt bằng mệnh lệnh hành chính không. Tôi xin khẳng định VN đã hội nhập nên mọi giải pháp kiểm soát giá đều phù hợp với thông lệ quốc tế, không vi phạm cam kết với Tổ chức Thương mại thế giới"

Nợ chính phủ gần 40 tỉ USD

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, nợ quốc gia (gồm nợ nước ngoài của Chính phủ và doanh nghiệp VN) tính đến 31-12-2009 khoảng 38,9% GDP (khoảng 36,5 tỉ USD - PV). Nợ chính phủ (gồm cả nợ nước ngoài và trong nước) chiếm 41,9% GDP (gần 40 tỉ USD).

Theo Bộ Tài chính, nợ chính phủ ở trong nước chiếm 41,2%, nợ nước ngoài chiếm 58,8%. Trong nợ nước ngoài, 86,5% là các khoản vay trung và dài hạn với lãi suất rất ưu đãi, thời gian ân hạn lớn (vay của WB có thời hạn 40 năm, trong đó 10 năm ân hạn, lãi suất 0,75%/năm; vay của ADB có thời hạn 30 năm, trong đó 10 năm ân hạn, lãi suất 1%/năm; khoản vay của Chính phủ Nhật Bản có thời hạn 30 năm, 10 năm ân hạn, lãi suất 1-2%/năm). Như vậy, theo Bộ Tài chính, cơ cấu nợ hiện tại là hợp lý, khá ổn định và tương đối bền vững.

Về dự án đường sắt cao tốc, Đại sứ Nhật Bản tại VN Mitsuo Sakaba:

Cần hai năm để nghiên cứu khả thi

Xung quanh vốn cho dự án đường sắt cao tốc, PV Tuổi Trẻ đã có cuộc phỏng vấn đại sứ Nhật Bản tại VN Mitsuo Sakaba bên lề hội nghị. Ông cho biết:

- Về câu chuyện xây dựng đường sắt cao tốc ở VN, tôi biết rất được nhân dân VN quan tâm. Bản thân tôi cũng nhận được rất nhiều câu hỏi về vấn đề này. Tuy nhiên, đây là một dự án dài hạn, không phải dự án cho năm nay hay sang năm mà là 20-30 năm. Chúng ta phải thật thận trọng đánh giá tình trạng hiện nay và chuẩn bị tốt một kế hoạch cho tương lai. Chúng ta không thể đồng ý kế hoạch xây dựng đường cao tốc dài hạn cho VN mà không xét đến những khó khăn có thể phát sinh. Nhưng tôi thấy lạc quan khi nhìn về dự án này trong một tương lai dài hạn, 20-30 năm.

Vấn đề là làm sao thu hút nguồn vốn để thực hiện, có thể sẽ có một phần từ nguồn vốn viện trợ phát triển (ODA) từ Nhật Bản, nhưng chắc chắn sẽ không đủ. Chính phủ VN cần phải nỗ lực nhiều để có đủ nguồn vốn biến dự án này trở thành hiện thực. Chúng ta sẽ còn phải thảo luận, đàm phán với rất nhiều tổ chức, định chế khác, kể cả khu vực kinh tế tư nhân tham gia dự án này.

* Nhưng số vốn quá lớn, ông có nghĩ Chính phủ Nhật sẽ tài trợ vốn? Nếu có sẽ là bao nhiêu phần trăm?

- Đúng, đây là một dự án có số vốn khổng lồ. Chúng tôi đã xây những đường sắt cao tốc ở Nhật, tất cả đều có chi phí rất lớn. Chúng ta không thể cung cấp tất cả vốn cho những dự án lớn như vậy trong một khoảng thời gian nhất định. Vì thế điều nhất thiết là phải có một kế hoạch tốt và dài hạn theo lộ trình, phân kỳ. Nếu làm ngay từ Hà Nội đến TP.HCM thì không thể.

Chúng tôi đã sẵn sàng cho một dự án nghiên cứu khả thi. Mời các chuyên gia tham gia đánh giá, phân tích mọi góc cạnh cho dự án này. Có thể sẽ mất chừng hai năm để làm một cách cẩn thận nghiên cứu khả thi cho dự án này. Sau khi hoàn tất quá trình nghiên cứu khả thi, chúng ta sẽ có nhiều thông tin hơn để đi đến quyết định.

Chính phủ Nhật sẽ tài trợ cho việc nghiên cứu khả thi này, nhưng tôi chưa biết là bao nhiêu tiền. Các chuyên gia của chúng tôi đang tính toán.