Phóng to

Học sinh Trường THCS Trần Quang Khải (Q.Tân Phú, TP.HCM) trong ngày khánh thành và khai giảng năm học 2013-2014 sáng 3-9 - Ảnh: Như Hùng

Mới nghe cứ tưởng chuyện đùa vì lễ khai giảng là buổi lễ thiêng liêng trong đời học sinh, tiếng trống khai giảng như tiếng giục giã học sinh phấn đấu nhiều hơn, nỗ lực nhiều hơn trong năm học mới. Ý nghĩa là như thế, nhưng tại sao nhà trường lại không cho học sinh tham dự?

Tại TP.HCM, chuyện học sinh không được dự lễ khai giảng xảy ra ở hầu hết những ngôi trường có khuôn viên chật hẹp, thiếu sân chơi... đặc biệt ở những khu đô thị lớn - nơi được ví von là “tấc đất tấc vàng”, tình trạng trên càng phổ biến. Có phụ huynh ở quận 5 kể rằng con mình đã bật khóc trong ngày khai giảng khi nhìn ra đường thấy các bạn quần áo chỉnh tề, nô nức đi dự lễ trong khi mình phải ở nhà. Chúng tôi cũng đã liên hệ với nhà trường và nghe ban giám hiệu trường tâm sự họ cũng rất khổ tâm khi không thể tổ chức một buổi lễ cho tất cả học sinh trong trường tham dự, đành phải chọn mỗi lớp vài em. Nhưng rồi học sinh, phụ huynh buồn lòng nói ra nói vào chẳng lẽ năm nào cũng chỉ cho học sinh tiêu biểu dự lễ, còn những học sinh học kém hơn suốt đời không biết lễ khai giảng là gì sao? Bàn tới bàn lui, cuối cùng hội đồng sư phạm nhà trường thống nhất: “Học sinh sẽ được luân phiên dự khai giảng”. Năm nay em A được dự thì năm sau em B dự. Trong điều kiện như hiện tại, họ bảo đành phải chấp nhận sự thật: lễ khai giảng sẽ là niềm vui của học sinh này nhưng là nỗi buồn của học sinh khác.

Cũng có phụ huynh ở quận 1 than đứa con lớp 3 của chị đang mong đến ngày mình lên lớp 5 để được dự lễ khai giảng, chỉ vì: “Ở trường của cháu chỉ có học sinh lớp 1 và lớp 5 được dự lễ. Học sinh lớp 2, 3, 4 phải ở nhà trong ngày 5-9”. Còn phía ban giám hiệu trường thở dài thườn thượt: “Sân trường hẹp quá, không biết tính sao trong ngày khai giảng. Bàn tính mãi, so sánh thiệt hơn mãi, cuối cùng quyết định cho khối 1 và khối 5 tham dự. Bởi học sinh khối 5 sắp ra trường, còn học sinh khối 1 mới chân ướt chân ráo vào tiểu học, rất cần những cảm xúc dạt dào từ lễ khai giảng để yêu trường mến lớp”.

Từng có góp ý rằng tại sao các trường không chọn một địa điểm khác ở gần trường, những nơi có khuôn viên rộng như sân vận động chẳng hạn làm nơi tổ chức khai giảng? Nhưng cũng có người cho rằng lễ khai giảng phải tổ chức ngay tại trường mới có ý nghĩa. Với phương án nào cũng khó trọn vẹn tất cả. Những trường có sân chơi rất hẹp như một trường tiểu học ở quận 5 có năm đã phải cho học sinh các lớp lớn ngồi trên bancông lầu 1 nhìn xuống sân. Một trường tiểu học khác ở quận 1 phải tận dụng cả sảnh của trường và chấp nhận có học sinh ngồi ngay trên sảnh, có học sinh ngồi dưới sân trường... cùng dự lễ khai giảng. Chịu khó tư duy một chút (cô và trò cũng phải chịu khó vất vả một chút) thì tất cả học sinh sẽ có được niềm vui, có sự háo hức khi được chọn một bộ đồ đẹp nhất, mới nhất để mặc trong ngày khai giảng; có cảm giác nôn nao khi dậy từ sáng sớm tinh mơ để sửa soạn áo quần, có những bước chân sáo nhảy tung tăng vào sân trường ngập trong cờ, hoa, ngập trong niềm vui đón chào năm học mới.

-----------------------------

Đây là hình ảnh tái diễn cả chục năm qua, không chỉ tập khai giảng mà thầy trò Trường tiểu học Bà Triệu sẽ tổ chức lễ khai giảng chính thức ngay dưới lòng đường trước cửa trường. Hằng tuần, thầy trò trường này cũng tổ chức lễ chào cờ đầu tuần, các hoạt động ngoại khóa, tập thể dục trên vỉa hè và dưới lòng đường.

Theo cô Nguyễn Thị Thúy - hiệu trưởng nhà trường, do trường quá chật chội nên mọi hoạt động của trường đều phải diễn ra dưới lòng đường với sự hỗ trợ của UBND phường, công an khu vực để ngăn đường, hướng dẫn giao thông. Cơ sở chính của trường nằm trong ngôi biệt thự 3 tầng kiến trúc Pháp, chỉ có tám lớp với trên 200 học sinh học tại đây. Phần sân phía trước chỉ khoảng 10m2 nên không đủ chỗ cho học sinh vui chơi, tổ chức hoạt động ngoài trời. Để có đủ chỗ học, trường còn phải học nhờ tại hai điểm lẻ.

Ngoài Trường Bà Triệu, Hà Nội còn có một số trường như tiểu học Lê Ngọc Hân, Chu Văn An, Ngô Thì Nhậm, Võ Thị Sáu cũng gặp khó khăn về cơ sở vật chất, phải chia học sinh học tại nhiều điểm lẻ với những lớp học mượn của phường, của nhà dân, không có sân chơi, không có nơi để sinh hoạt ngoại khóa. Trường tiểu học Võ Thị Sáu có 800 học sinh nhưng trường chính chỉ đủ cho sáu lớp, với lối đi chung với nhiều hộ dân khác. Để có chỗ học, trường này cũng phải học nhờ tại hai điểm lẻ khác.