Phóng to

Nghiện trò chơi trực tuyến có thể dẫn đến biến đổi về tính tình, nhân cách ở bạn trẻ - Ảnh: Thanh Đạm

Các loại rối loạn tâm thần ở người trẻ biểu hiện rất đa dạng, từ rối loạn về cảm xúc vị thành niên mang tính chất do gia đình và xã hội tác động, rối loạn do nghiện chất, học tập căng thẳng, rối loạn do stress đến các bệnh tâm thần nặng.

Nguyên nhân: muôn hình vạn trạng

Bác sĩ Nguyễn Văn Dũng, trưởng phòng T4 chuyên điều trị loạn thần nam và nghiện chất - Viện Sức khỏe tâm thần quốc gia, cho biết số bệnh nhân trẻ tuổi bị rối loạn tâm thần phải điều trị nội trú tại các khoa phòng ngày càng tăng cao, tập trung chủ yếu ở nhóm 16-25 tuổi.

Còn theo ThS.BS chuyên khoa II La Đức Cương - giám đốc Bệnh viện Tâm thần T.Ư I (Thường Tín, Hà Nội), bệnh nhân tâm thần ở người trẻ phải điều trị nội trú tại bệnh viện đang gia tăng mạnh nhất ở nhóm nghiện chất (đặc biệt thuốc lắc), nghiện trò chơi điện tử (gồm cả trò chơi trực tuyến, các trò chơi lưu động, trò chơi đánh bạc trên máy) và nghiện Internet.

Trước đây phổ biến quan niệm nghiện là xấu, là tệ nạn, thì nay hội chứng nghiện tăng mạnh lại cho thấy những đối tượng này chính là bệnh nhân cần điều trị. Tất cả trường hợp nghiện chất, nghiện Internet và trò chơi điện tử không dẫn đến chết người ngay, nhưng về lâu dài thì giống nhau, tác động như loại thuốc độc, gây biến đổi nhân cách mạnh mẽ.

Gần đây, Bệnh viện Tâm thần T.Ư I liên tục điều trị “con nghiện trò chơi điện tử” với số lượng tăng dần đều. Ông Cương phân tích: gia đình quan tâm đến con trẻ sẽ nhận ra con em mình nghiện trò chơi điện tử đến mức cần điều trị hay chưa vì nghiện trò chơi điện tử sẽ dẫn đến thay đổi về tính tình thấy rõ. Ban đầu trẻ cục cằn, ăn nói xẵng giọng, sống khép kín, chơi game lén lút vì bản thân nhận thức việc làm của mình không đúng.

Tuy nhiên, sau đó sức hút của trò chơi lại khiến trẻ ngộ nhận như thế là đúng, các em phải được thỏa mãn thú chơi của mình. Gia đình ngăn cản thì bị cho là đối xử khắt khe, không quan tâm... Không phát hiện sớm, ngăn chặn và điều trị kịp thời, người trẻ nghiện trò chơi điện tử, nghiện Internet sẽ rơi vào trạng thái rối nhiễu phức tạp, có xu hướng bỏ nhà đi lang thang, thậm chí còn đặt ra và thực hiện “mục tiêu”... tự sát.

Học hành căng thẳng dẫn đến tự ý dùng thuốc cũng là một trong những nguyên nhân đưa đến bệnh tâm thần như trường hợp của em L.T.T. (19 tuổi, Hà Nội).

Năm 2009, chuẩn bị cho kỳ thi đại học T. học ngày học đêm, những mong sẽ đỗ cao như kỳ vọng của cả gia đình. Oái oăm, chính sự miệt mài không ngơi nghỉ khiến T. rơi vào trạng thái mệt mỏi, khó ngủ, ngủ rất ít. Gia đình mua thuốc Hoạt huyết dưỡng não về cho T. uống để an thần, nhanh chóng lấy lại sức. Không ngờ càng uống, càng tăng liều thì trạng thái mất ổn định tinh thần, mất ngủ của T. càng trầm trọng hơn. Chưa đầy một tháng trước kỳ thi đại học, T. có dấu hiệu nặng dần của bệnh lý tâm thần. Theo bác sĩ Dũng, chính loại thuốc mà gia đình tưởng giúp bổ não cho T. uống trong thời gian dài ở liều cao đã gây tình trạng rối loạn cảm xúc không kiểm soát, tiên lượng hết sức nặng nề.

Chưa được điều trị đúng mức

Ông La Đức Cương nêu lên nghịch lý trong khi bệnh nhân tâm thần có xu hướng gia tăng, thì tại VN số lượng bác sĩ theo chuyên khoa này ngày càng hiếm. Mười năm trước, Bệnh viện Tâm thần T.Ư I tiến hành khảo sát toàn quốc cho kết quả cả nước chỉ có 850 bác sĩ chuyên khoa tâm thần, tỉ lệ 1 bác sĩ/100.000 dân là con số quá thấp so với khu vực. Mười năm sau, năm 2010, số lượng bác sĩ chuyên khoa này vẫn không có gì thay đổi.

PGS.TS Trần Hữu Bình- viện trưởng Viện Sức khỏe tâm thần quốc gia, cho biết: “Bệnh nhân tâm thần gia tăng nhưng bác sĩ chuyên khoa tâm thần ngày càng vắng bóng. Số bác sĩ mới chủ yếu là bác sĩ đăng ký nội trú ở các chuyên ngành khác, nhưng hết chỉ tiêu đành phải... rẽ qua chuyên ngành này”.

Hiện tại cả nước có hơn 10.000 giường bệnh phân bổ ở 32 bệnh viện tâm thần của 30 tỉnh, thành (33 tỉnh, thành không có bệnh viện, trung tâm điều trị bệnh nhân tâm thần). Số người được điều trị thực tế chỉ chiếm 20-30% số bệnh nhân cần điều trị. Ngoài điều kiện về dịch vụ y tế hạn chế, tỉ lệ được chăm, chữa vẫn quá thấp như hiện nay còn do tư tưởng ở một số người coi bệnh tâm thần là “hết”, không thể chữa được. Trong khi đó, ThS La Đức Cương cho hay không kể những loại bệnh tâm thần tiên lượng khả thi, ngay ở bệnh tâm thần nặng như tâm thần phân liệt nếu được điều trị sớm tại các cơ sở chuyên khoa, có đến 25-30% bệnh nhân sẽ trở lại cuộc sống bình thường.