TT - Ngày 12-2, UBND TP Hải Phòng đã phân công ông Đan Đức Hiệp, phó chủ tịch thường trực UBND TP Hải Phòng, làm tổ trưởng tổ công tác xử lý những vấn đề liên quan đến vụ cưỡng chế đất đai tại huyện Tiên Lãng.

Xem hồ sơ vụ cưỡng chế đất đai ở Hải Phòng trên TTO

Trước đó, vị trí này được giao cho ông Đỗ Trung Thoại. Hôm nay, UBND TP sẽ có quyết định chính thức.

Phóng to

Ngôi nhà của gia đình ông Vươn ở xã Vinh Quang (Tiên Lãng, Hải Phòng) sau cưỡng chế. Ông Đỗ Trung Thoại lúc đó đã cho là dân phá nhà ông Vươn - Ảnh: Đức Bình

Cùng ngày, ông Dương Anh Điền - chủ tịch UBND TP Hải Phòng - đã ký kế hoạch triển khai thực hiện thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ và kế hoạch của Ban thường vụ Thành ủy về vụ việc cưỡng chế thu hồi đất tại xã Vinh Quang, huyện Tiên Lãng.

Theo đó, UBND TP Hải Phòng giao UBND huyện Tiên Lãng thực hiện thủ tục đình chỉ công tác đối với ông Lê Văn Hiền, chủ tịch UBND huyện và ông Nguyễn Văn Khanh, phó chủ tịch UBND huyện. Thực hiện thủ tục đình chỉ công tác các ông Phạm Đăng Hoan - chủ tịch HĐND xã Vinh Quang, Lê Thanh Liêm - chủ tịch UBND xã Vinh Quang.

* Chiều 12-2, Ban thường vụ Thành ủy Hải Phòng đã có cuộc họp để triển khai chín nội dung thực hiện theo kết luận của Thủ tướng Chính phủ về vụ thu hồi và cưỡng chế thu hồi đất tại xã Vinh Quang, huyện Tiên Lãng.

Phóng to

Biên bản thỏa thuận giữa ông Phạm Xuân Hoa, trưởng Phòng tài nguyên - môi trường huyện Tiên Lãng, với ông Vũ Văn Luân được lập tại TAND TP Hải Phòng, có thẩm phán Ngô Văn Anh ký tên, đóng dấu - Ảnh: L.KIÊN

Theo đó, Ban cán sự Đảng UBND TP chỉ đạo thu hồi các quyết định không đúng pháp luật của UBND huyện Tiên Lãng về việc thu hồi và cưỡng chế thu hồi đất đã giao cho ông Đoàn Văn Vươn. Xử lý các vi phạm về sử dụng đất của ông Vươn theo đúng quy định của pháp luật và giao cho ông Vươn sử dụng theo đúng Luật đất đai.

Chấp thuận cưỡng chế không đúng pháp luật

Ngày 12-2, UBND TP Hải Phòng đã phân công ông Đan Đức Hiệp, phó chủ tịch thường trực UBND TP Hải Phòng, làm tổ trưởng tổ công tác xử lý những vấn đề liên quan đến vụ cưỡng chế đất đai tại huyện Tiên Lãng. Trước đó, vị trí này được giao cho ông Đỗ Trung Thoại. Hôm nay, UBND TP sẽ có quyết định chính thức. Cùng ngày, ông Dương Anh Điền - chủ tịch UBND TP Hải Phòng - đã ký kế hoạch triển khai thực hiện thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ và kế hoạch của Ban thường vụ Thành ủy về vụ việc cưỡng chế thu hồi đất tại xã Vinh Quang, huyện Tiên Lãng. Theo đó, UBND TP Hải Phòng giao UBND huyện Tiên Lãng thực hiện thủ tục đình chỉ công tác đối với ông Lê Văn Hiền, chủ tịch UBND huyện và ông Nguyễn Văn Khanh, phó chủ tịch UBND huyện. Thực hiện thủ tục đình chỉ công tác các ông Phạm Đăng Hoan - chủ tịch HĐND xã Vinh Quang, Lê Thanh Liêm - chủ tịch UBND xã Vinh Quang.

Ban thường vụ Thành ủy TP Hải Phòng yêu cầu UBND TP kiểm điểm về việc chấp thuận đề nghị cưỡng chế thu hồi đất không đúng pháp luật của UBND huyện Tiên Lãng; khi vụ việc xảy ra chậm chỉ đạo làm rõ đúng sai và trách nhiệm của tập thể, cá nhân; báo cáo chưa đầy đủ, nghiêm túc với Thủ tướng; việc thực hiện cung cấp thông tin chưa kịp thời, thiếu chặt chẽ gây bức xúc trong dư luận. Thanh tra TP, Công an TP, Sở Tài nguyên - môi trường phải kiểm điểm trách nhiệm về việc được TP giao hướng dẫn UBND huyện Tiên Lãng thực hiện việc cưỡng chế nhưng đã để xảy ra sai phạm.

Công an TP khẩn trương điều tra để đưa ra xét xử nghiêm minh theo đúng quy định của pháp luật việc phá dỡ nhà của ông Đoàn Văn Vươn; kiểm điểm trách nhiệm của Công an huyện Tiên Lãng về việc không tham mưu tốt cho UBND huyện Tiên Lãng; không nắm chắc tình hình; xử lý tình huống không tốt để gây hậu quả nghiêm trọng.

Viện KSND TP, TAND TP khẩn trương đưa vụ án “giết người và chống người thi hành công vụ” ra xét xử công khai; xem xét tình tiết giảm nhẹ đối với bị cáo do các quyết định không đúng pháp luật của UBND huyện Tiên Lãng.

Ban thường vụ Huyện ủy Tiên Lãng kiểm điểm làm rõ trách nhiệm và đề xuất hình thức xử lý đối với tổ chức, cá nhân liên quan đến những vi phạm trong việc giao đất, thu hồi đất, tổ chức cưỡng chế thu hồi đất; chỉ đạo việc đình chỉ công tác đối với cán bộ và kiểm điểm trách nhiệm tập thể và cá nhân có liên quan đến vụ phá dỡ nhà của ông Đoàn Văn Vươn.

Đối với TAND TP và Viện KSND TP, Ban thường vụ Thành ủy Hải Phòng xin ý kiến của Ban cán sự Đảng TAND tối cao và Viện KSND tối cao về việc chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm việc kiểm sát, xét xử đối với vụ việc này.

Thẩm phán tòa án cũng sai

Như Tuổi Trẻ đã thông tin, ngay sau khi UBND huyện Tiên Lãng ra quyết định số 461 về việc thu hồi 19,3ha diện tích nuôi trồng thủy sản, tháng 8-2009 ông Đoàn Văn Vươn cùng chủ đầm tôm Vũ Văn Luân - thư ký liên chi hội nuôi trồng thủy sản nước lợ huyện Tiên Lãng - đã làm đơn khởi kiện vụ án hành chính tại TAND huyện. Tháng 1-2010, hội đồng xét xử đã ra bản án sơ thẩm bác yêu cầu khởi kiện của ông Vươn và ông Luân để bảo vệ các quyết định sai của chính quyền huyện Tiên Lãng.

Tháng 2-2010, ông Vươn cùng ông Luân làm đơn yêu cầu TAND TP Hải Phòng xét xử phúc thẩm. Ngày 9-4-2010, ông Ngô Văn Anh - thẩm phán TAND TP Hải Phòng - đã cho lập một biên bản thỏa thuận giữa các bên đương sự. Tại biên bản thỏa thuận, ông Phạm Xuân Hoa, trưởng Phòng tài nguyên - môi trường huyện Tiên Lãng, hứa nếu ông Vươn và ông Luân rút đơn kiện, huyện sẽ cho hai ông tiếp tục thuê đất theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, sau khi ông Vươn và ông Luân rút đơn kháng cáo và TAND TP Hải Phòng ra quyết định đình chỉ phiên xét xử phúc thẩm thì UBND huyện bất ngờ ban hành quyết định cưỡng chế thu hồi đất đối với ông Đoàn Văn Vươn.

“Khi nhận được biên bản thỏa thuận với chính quyền huyện Tiên Lãng ký với ông Luân, anh Vươn tin rằng công lý đã được thực thi. Gia đình tôi ai cũng vui, tiếp tục vay mượn để đầu tư vào khu đầm sau nhiều ngày hoang mang. Sau khi hết hạn kháng cáo, bản án sơ thẩm có hiệu lực, UBND huyện lại nuốt lời và ra quyết định cưỡng chế, thu hồi đất khiến cả nhà chết đứng” - bà Nguyễn Thị Thương (vợ ông Vươn) kể lại.

Ngày 12-2, phóng viên đã liên lạc với bà Hoàng Thị Toan - thẩm phán TAND huyện Tiên Lãng, chủ tọa phiên tòa xét xử sơ thẩm - để tìm hiểu những căn cứ pháp lý mà TAND huyện ra bản án bảo vệ những cái sai của chính quyền huyện. Bà Toan từ chối gặp với lý do không có nhà và hẹn sang tuần đến trụ sở làm việc khi bà đã chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, tài liệu liên quan đến vụ việc.

Cùng ngày, trao đổi với Tuổi Trẻ, bà Nguyễn Thị Mai - chánh án TAND TP Hải Phòng - khẳng định biên bản thỏa thuận giữa ông Luân, ông Vươn với chính quyền huyện Tiên Lãng trước sự chứng kiến của thẩm phán Ngô Văn Anh không có giá trị pháp lý.

Nói về hướng xử lý khi UBND huyện Tiên Lãng ra một bản án sai, bà Mai cho biết: “TAND TP và TAND huyện Tiên Lãng đã tiến hành kiểm điểm, rút kinh nghiệm trong việc xét xử và ra quyết định. Các cá nhân chịu trách nhiệm trực tiếp cũng phải kiểm điểm. Thủ tướng yêu cầu chánh án TAND tối cao ra bản kháng nghị tái thẩm. Sai phạm của thẩm phán TP, thẩm phán huyện Tiên Lãng đến đâu sẽ do TAND tối cao quyết định và có hình thức xử lý cụ thể”.

Sửa sai thế nào, bắt đầu từ đâu? Vụ việc cưỡng chế thu hồi đất ở xã Vinh Quang, huyện Tiên Lãng, TP Hải Phòng đã được Thủ tướng kết luận là sai từ khâu giao đất đến việc thu hồi, cưỡng chế, dẫn đến cuộc đụng độ giữa lực lượng cưỡng chế và gia đình ông Vươn. Ai đúng, ai sai bước đầu đã được xác định, nhưng vấn đề quan trọng là sửa sai như thế nào, bắt đâu từ đâu? Việc phải làm ngay là xác định việc khởi tố, bắt giam bốn người trong gia đình ông Đoàn Văn Vươn về tội giết người đã đúng chưa? Đành rằng chỉ có tòa án mới có thẩm quyền kết tội, nhưng cơ quan điều tra và viện kiểm sát cũng phải xác định hành vi của ông Vươn và ba người khác có phải là hành vi phạm tội giết người? Pháp luật tố tụng hình sự cho phép trong quá trình khởi tố, điều tra, cơ quan điều tra có quyền thay đổi quyết định khởi tố bị can nếu xét thấy tội danh đã bị khởi tố không đúng với quy định của Bộ luật hình sự. Từ khi xảy ra sự việc cũng đã có một số ý kiến cho rằng hành vi của ông Vươn và những người trong gia đình là hành vi tự vệ, nguyên chủ tịch nước Lê Đức Anh cũng nói: “Chính quyền cố tình vi phạm luật pháp, dồn người dân vào chân tường, làm họ uất ức đến mức phải chống lại”. Có hay không “vụ án giết người” cần phải xác định cho chính xác. Việc thứ hai cần phải làm ngay, cùng với việc khởi tố bị can phá nhà ông Vươn thì chính quyền huyện Tiên Lãng cần họp dân, xin lỗi gia đình ông Vươn và xin phép gia đình ông Vươn được xây lại ngôi nhà đã bị lực lượng cưỡng chế phá hủy.