Các nhà khoa học nói rằng “rừng ở Việt Nam đang bị cạo trọc”! Rừng bị “cạo” bởi các công trình thủy điện, bởi lâm tặc. Tuy nhiên cũng có những người sống chết để giữ rừng, trồng rừng...

Phóng to

Già Hồ Văn Ba bên gốc cây rừng hàng trăm năm tuổi ở rừng Nà Trút - Ảnh: V.Minh

Đi tiên phong trong việc giữ rừng Nà Trút là già làng Hồ Văn Ba (80 tuổi). Ngôi làng nhỏ nằm dưới tán rừng Nà Trút ngoài nhà của gia đình già làng Ba sinh sống còn có thêm bảy ngôi nhà khác.

Trong một ngày nắng nóng của tháng 6-2011, già làng Hồ Văn Ba và bà con trong xóm nhỏ tổ 4 đã đưa chúng tôi vào khu rừng Nà Trút. Bốn bề che phủ một màu xanh, khí trời mát lạnh. Già Hồ Văn Ba chỉ vào thân một cây lim cao chót vót, ba người ôm không xuể, bảo: “Cây này thấp nhất cũng đã hàng trăm năm tuổi. Hồi ông nội của tôi còn sống cho biết khi ông còn rất bé thì cây lim này đã rất to rồi. Ở rừng Nà Trút này có rất nhiều cây gỗ đã sống được hàng trăm năm tuổi như thế”.

Trải qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp rồi chống Mỹ, già Ba từng “nếm mật nằm gai” ở rừng Nà Trút. Năm 1975 khi hòa bình lập lại, già Ba rời quân ngũ trở về làng sinh sống, gầy dựng một cuộc sống mới. Già Ba thấu hiểu hơn ai hết về những giá trị mà rừng mang lại. Nhờ rừng mà già Ba và những đồng chí, đồng đội của mình tránh được những loạt bom, đạn của quân địch.

Vậy là già Ba ra sức kêu gọi bà con trong xóm cùng với mình đẩy đuổi, ngăn chặn mọi hành vi phá rừng của lâm tặc. “Hồi mới đầu, lâm tặc từ huyện miền núi Sơn Hà vào rừng Nà Trút đốn trộm cây, bà con phát hiện ngăn chặn thì bị lâm tặc dọa sẽ cúng, làm phép cho cả làng chết nên ai cũng sợ. Lúc đó, tôi nói với bà con rằng người đi ăn cắp, đi phá rừng mới có tội. Họ không thể cúng, không thể làm phép cho mình chết được.

Nghe theo tôi, mọi người cùng bắt tay rượt bọn lâm tặc ra khỏi rừng”.

Không thể đốn chặt cây rừng bằng cách dọa dẫm, lâm tặc quay sang mua chuộc đồng bào Cor ở tổ 4 như hứa cho rượu, tiền nếu cho đốn cây nhưng già Ba cùng bà con trong xóm thẳng thừng khước từ. “Ai cho tôi một triệu, hai triệu thì tôi ăn một ngày, hai ngày cũng hết. Nhưng giữ được cái cây trong rừng này thì có nhiều cái lợi để lại cho con cháu” - già Ba đưa ra triết lý đáng trân trọng của mình.