Phía ngân hàng cũng không vui khi căng mình ra phục vụ nhưng vẫn bị chê trách. Chuyện này sẽ còn lặp lại trong những ngày cuối tuần, dịp lễ, tết của những năm tới.

Phóng to

Cuối năm, lượng giao dịch qua ATM tăng đột biến dẫn đến nhiều chuyện dở khóc dở cười - Ảnh TTO

Chuyện phiền toái với ATM lặp đi lặp lại dù Ngân hàng (NH) Nhà nước nhiều lần yêu cầu NH nâng cao chất lượng. Nguyên nhân sâu xa là ba bên có liên quan: đơn vị trả lương, NH, người nhận lương đã không gặp nhau trong dịch vụ trả lương qua tài khoản.

Trả lương qua tài khoản là đúng nhưng do triển khai đại trà, chưa tính thấu đáo hoàn cảnh và quyền lợi của người nhận lương. Trả lương qua tài khoản được lợi là đơn vị trả lương, nhất là doanh nghiệp. Thay vì phải thêm người ở bộ phận kế toán - tài vụ, người để phát lương, bên trả lương chỉ cần chuyển bảng lương và trong tài khoản của đơn vị tại NH có tiền là xong. Cảnh đang giờ làm việc đi nhận lương, phải bố trí giờ cho người lao động nhận lương tại phòng tài vụ chấm dứt, tiết giảm được chi phí.

Với NH, mục tiêu khi nhận trả lương qua tài khoản là có thêm khách hàng để bán các dịch vụ khác như cho vay, huy động vốn, thanh toán... Vì thế khi nhận trả lương, NH luôn kèm theo thẻ ATM để khách hàng sử dụng các dịch vụ NH khác.

Thế nhưng với người nhận lương, nhất là người có thu nhập thấp (công nhân, nhân viên hành chính sự nghiệp, người nghỉ hưu...) thì họ cần tiền mặt để chi xài. Hằng ngày trong giờ làm việc, họ không thể đến NH để rút tiền, phần lớn phải rút tiền ngoài giờ làm việc tại các ATM. Rắc rối nảy sinh từ đây.

Nhiều người cùng rút tiền tại ATM mà ít sử dụng các dịch vụ khác, trong khi đầu tư và duy trì hoạt động cho ATM chi phí rất lớn nên NH không thể dàn trải, cứ thế cung chạy không kịp theo cầu. NH thì muốn chủ thẻ ATM mua hàng trả tiền bằng cách cà thẻ, một dịch vụ của thẻ ATM, nhưng công nhân không thể mua trứng, bó rau, dăm ký gạo mà trả bằng thẻ. Vì vậy, họ chỉ là khách hàng tiềm năng chứ chưa đem lại lợi nhuận cho NH. Còn người thu nhập thấp thì thấy rằng họ chẳng được lợi gì khi nhận lương qua thẻ, thậm chí còn phiền phức và bị thiệt hại...

Khi “khổ với ATM” là chuyện dài nhiều tập, nhiều người dị ứng với ATM, NH muốn mở rộng thu phí từ người dùng thẻ nhưng liên tục bị phản ứng vì cho rằng chất lượng dịch vụ không cao... thì cần phải xem lại việc mở rộng dịch vụ này, kể cả thay đổi cách đã làm như những năm qua.

Chuyện lùm xùm về ATM chỉ giảm đi khi việc trả lương qua tài khoản phải dựa trên cơ sở tự nguyện (thông qua đăng ký của người nhận lương) hoặc biểu quyết của tập thể người lao động. Hằng tháng doanh nghiệp cũng cần hỗ trợ người nhận lương qua tài khoản, có thể là một khoản tương ứng với vài lần rút tiền có thu phí từ ATM. Xem đó là khoản bù đắp do phải nhận lương ngoài giờ làm việc.

Đặc biệt, NH cũng không thể chạy đua phát hành thẻ theo số người được trả lương qua tài khoản, bởi khá đông trong số này chỉ rút tiền chứ không sử dụng dịch vụ NH. Chỉ phát thẻ ATM cho người có nhu cầu dùng dịch vụ NH, giúp tạo thêm doanh thu, khi đó buộc NH phải đầu tư để nâng chất dịch vụ.

Xem ra bớt lùm xùm về ATM phải bắt đầu từ hướng phát triển dịch vụ ATM của các NH. Nếu cứ theo lối cũ, những phiền toái đến hẹn lại trút lên người nhận lương qua tài khoản.