“Núi Phú Sỹ vừa được công nhận là di sản thế giới, hôm qua nhà tôi và phu nhân Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã đi thăm núi Phú Sỹ. Ngày hôm qua trời rất đẹp, đó là biểu hiện của một tương lai tốt đẹp trong quan hệ Việt Nam - Nhật Bản” - Thủ tướng Shinzo Abe đã nói như vậy khi mở đầu cuộc họp báo - nơi cả hai vị thủ tướng khẳng định “đưa quan hệ Việt - Nhật lên một tầm cao mới”.

Rõ ràng là đã có một tầm cao mới, nếu nhìn vào những kết quả cụ thể của cuộc hội đàm, và hơn thế là niềm tin đang được vun đắp cho tương lai. Trong ba ngày ở thăm Nhật Bản, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã nhiều lần nói trong các cuộc tiếp xúc song phương rằng “mối quan hệ hữu nghị Việt - Nhật đang trong giai đoạn phát triển tốt đẹp nhất từ trước đến nay”. Chiến lược - lâu dài - bền chặt là ba từ Thủ tướng nước ta đã sử dụng trong cuộc họp báo.

“VN và Nhật có nhiều điểm tương đồng về văn hóa, tập quán và chia sẻ lợi ích chung. Trong cuộc chiêu đãi của Thủ tướng Nhật vừa qua, tôi có ngồi cạnh một người từng là nghị sỹ Nhật Bản, ông nói rằng có lần ông sang VN du lịch về vùng nông thôn, đến tỉnh Lạng Sơn thì gặp một đám ma và nhìn hình ảnh ấy ông tưởng rằng như đang ở Nhật Bản. Sự tương đồng ấy là điều kiện để mối quan hệ của VN và Nhật Bản lâu dài, bền vững” - Thủ tướng kể lại.

Suy nghĩ của Thủ tướng nước ta dường như cũng là suy nghĩ của Thủ tướng Nhật, khi ông gửi thư mời cầu thủ Công Vinh (người từng thi đấu tại Nhật) tham dự tiệc chiêu đãi tối 14-12 nhân thành công của Hội nghị cấp cao kỷ niệm 40 năm quan hệ ASEAN - Nhật Bản. Còn nhớ, Thủ tướng Abe cũng chính là người khởi động giao lưu văn hóa nhân dân ASEAN - Nhật Bản khi ông lên nhậm chức lần đầu, năm 2006. Và khi nhậm chức lần thứ hai, lại chính ông khởi động chương trình này, mà ví dụ cụ thể là chương trình giao lưu sinh viên ASEAN - Nhật Bản “thế hệ 2” vừa được tổ chức tại Tokyo. Với riêng VN, để nói về tình cảm của mình, ông Abe đã nhắc lại rằng VN là quốc gia mà ông đã chọn đến thăm đầu tiên khi vừa nhậm chức (tháng 1-2013).

Và như để cảm ơn “mối tình” của những người Nhật Bản yêu VN, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tuy dày đặc lịch làm việc tại Tokyo, đã dành thời gian tiếp thân tình GS Natsume Nagato - Chủ tịch Hiệp hội Hở môi hàm ếch Nhật Bản, chuyên gia mổ hàm ếch nhân đạo cho trẻ em VN - người được bà con xứ dừa Bến Tre gọi là “ông Bụt”. Trong 20 năm qua, kể từ khi GS Nagato đến VN, hàng ngàn trẻ em khó khăn đã được trả lại nụ cười…

Nếu nhìn vào quan hệ lịch sử Nhật - Việt thì không phải là không có những khúc quanh, ví như trong Thế chiến 2 hoặc giai đoạn 1979-1990 trong vấn đề Campuchia… Nhưng, “bánh thì cần hơn là hoa” - câu ngạn ngữ của người Nhật, ý nói rằng quan trọng là thực chất. Người Nhật nay thường nói “cái gì từ trái tim sẽ đến được trái tim”…

Lúc mở đầu cuộc hội đàm, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã gửi lời cảm ơn Nhà Vua Nhật Bản đã mời Chủ tịch nước Trương Tấn Sang thăm Nhật Bản vào tháng 3-2014, mong sớm được đón Nhà Vua, Hoàng Hậu và hoàng thân Nhật đến Việt Nam.

Tokyo đầu đông, trời lạnh dưới 10 độ C, nhưng mối thân tình Việt - Nhật thì đã được thắt chặt hơn và đoàn khách VN cảm nhận được sự nồng ấm từ đất nước mặt trời mọc.