Lời dân trước kỳ họp Quốc hộiThủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhận lỗi trước Quốc hội

Phóng to

Người nộp thuế thực hiện quyết toán thuế thu nhập cá nhân tại Cục Thuế TP.HCM - Ảnh: T.Đạm

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, ngân sách của Quốc hội Phùng Quốc Hiển có ý kiến đề nghị bổ sung vào dự thảo luật này quy định về tổ chức lực lượng “điều tra” hoặc “cảnh sát thuế”.

Tuy nhiên Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) nhận thấy hoạt động điều tra về cơ bản là hoạt động chuyên ngành thuộc lĩnh vực tố tụng hình sự và đã được quy định trong Bộ luật tố tụng hình sự; trong trường hợp có dấu hiệu tội phạm về thuế, cơ quan có chức năng điều tra theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự sẽ thực hiện điều tra.

Bên cạnh đó, để có cơ sở pháp lý cho việc tổ chức thực hiện chức năng điều tra thuế thì không chỉ sửa đổi, bổ sung các quy định của Luật quản lý thuế mà phải sửa đồng bộ các quy định của pháp luật có liên quan (pháp luật về tổ chức cơ quan điều tra, pháp luật về tố tụng...). Vì vậy, đề nghị không bổ sung quy định trên vào nội dung dự thảo luật.

Theo quy định của Luật quản lý thuế hiện hành thì việc gia hạn nộp thuế do Thủ tướng Chính phủ quyết định. Có ý kiến đề nghị sửa đổi theo hướng UBTVQH quyết định việc gia hạn nộp thuế vượt quá niên độ ngân sách; Chính phủ quyết định gia hạn nộp thuế trong niên độ ngân sách.

Ông Hiển nói: “UBTVQH cho rằng việc gia hạn nộp thuế chỉ nên áp dụng khi nền kinh tế gặp khó khăn nhằm kịp thời hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi, duy trì sản xuất. Do đó trong một số trường hợp nhất định, việc giao Chính phủ quyết định gia hạn nộp thuế là cần thiết nhằm bảo đảm tính linh hoạt trong áp dụng chính sách. Tuy nhiên, tình trạng gia hạn nộp thuế trên diện rộng, vượt quá niên độ ngân sách trong những năm gần đây đã ảnh hưởng nhất định đến số thu ngân sách nhà nước trong niên độ theo dự toán đã được Quốc hội phê duyệt”.

Từ cách tiếp cận nêu trên, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, UBTVQH xin bổ sung vào luật hiện hành nội dung: Chính phủ gia hạn nộp thuế trong trường hợp việc gia hạn nộp thuế không dẫn đến điều chỉnh dự toán thu ngân sách nhà nước đã được Quốc hội phê duyệt.

Quy định mức phạt theo biểu lũy tiến

Một trong những nội dung được quan tâm trong dự thảo luật lần này là về xử lý đối với việc chậm nộp tiền thuế, xử phạt đối với hành vi khai sai. Theo ông Phùng Quốc Hiển, có ý kiến cho rằng mức phạt 0,07% là quá cao; đề nghị giữ như quy định hiện hành. Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị tăng mức phạt chậm nộp lên 0,1%; quy định mức phạt chậm nộp theo biểu lũy tiến.

UBTVQH nhận thấy một trong những mục tiêu quan trọng của việc sửa đổi Luật quản lý thuế là nhằm tăng cường quản lý, khắc phục tình trạng thất thu. Thực tế cho thấy mức xử phạt 0,05%/ngày (không phân biệt thời hạn chậm nộp) như quy định hiện hành là quá thấp, dẫn đến tình trạng người nộp thuế cố tình chây ỳ nhằm chiếm dụng tiền thuế, gây thất thu cho ngân sách nhà nước. Vì vậy, UBTVQH xin tiếp thu theo hướng quy định mức phạt theo biểu lũy tiến đối với hành vi chậm nộp.

Theo đó, đưa vào dự thảo luật quy định như sau: “Người nộp thuế chậm nộp so với thời hạn quy định, thời hạn gia hạn nộp thuế, thời hạn ghi trong thông báo của cơ quan quản lý thuế, thời hạn trong quyết định xử lý của cơ quan quản lý thuế thì phải nộp đủ tiền thuế và tiền chậm nộp theo mức lũy tiến: 0,05%/ngày tính trên số tiền thuế chậm nộp đối với số ngày chậm nộp không quá 90 ngày, 0,07%/ngày tính trên số tiền thuế chậm nộp đối với số ngày chậm nộp vượt quá thời hạn 90 ngày”.

Trước ý kiến đề nghị tăng mức xử phạt cao hơn quy định của dự thảo luật (có thể tăng gấp 2-3 lần); nâng mức xử phạt đối với hành vi khai sai lên 50%; quy định chung mức phạt đối với hành vi khai sai là 10%, UBTVQH nhận thấy việc tăng mức xử phạt là cần thiết nhằm hạn chế tình trạng chây ỳ, chiếm dụng tiền thuế.

“Tuy nhiên, việc tăng mức xử phạt vẫn phải bảo đảm tính hợp lý, khả thi, phù hợp với khả năng của người nộp thuế. Nếu quy định mức xử phạt quá cao, vượt quá khả năng của người nộp thuế có thể sẽ dẫn đến hành vi tiêu cực như bỏ trốn nhằm trốn tránh nghĩa vụ hoặc thông đồng giữa cán bộ thuế và người nộp thuế, dẫn đến tình trạng nợ đọng thuế tăng cao, gây thất thu ngân sách nhà nước. Vì vậy, xin cho giữ mức xử phạt như quy định của dự thảo luật” - ông Hiển nói.