Phóng to

Cơ sở tiện phay số 130 Nguyễn Thái Bình, P.12, Q.Tân Bình, TP.HCM phải ngưng hoạt động vì mất điện - Ảnh: H.L.

Cúp điện tràn lan, dân kêu trời!Điện cúp, chịu hết nổiChưa thiếu điện, vẫn bị cúp tràn lanThiếu điện hay thiếu trách nhiệm?Quảng Ngãi: Đệ đơn “xin” thêm điện

* Luật sư Đinh Văn Thảo (trưởng văn phòng luật sư Tân Luật):

Bên bán điện phải bồi thường

Luật quy định trong trường hợp ngừng, giảm cung cấp điện để sửa chữa, xây lắp... thì bên điện lực phải có nghĩa vụ thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng ít nhất năm ngày. Trường hợp nào khách hàng bị thiệt do cúp điện đột ngột, không được báo trước hoặc có thông báo nhưng chậm hoặc không đảm bảo thời hạn theo quy định thì khách hàng hoàn toàn có quyền đòi ngành điện phải bồi thường thiệt hại. Ngoài việc đòi bồi thường thiệt hại vật chất, khách hàng có thể yêu cầu ngành điện bồi thường thiệt hại về tinh thần.

Để đảm bảo việc đòi bồi thường thiệt hại được tòa án chấp thuận, khách hàng phải chứng minh: thiệt hại cụ thể là bao nhiêu, nguyên nhân thiệt hại là do việc cúp điện gây ra. Vì ngần ngại nghĩa vụ chứng minh, thủ tục tố tụng phức tạp và kéo dài nên nhiều khách hàng không muốn kiện. Hơn nữa, hiện chúng ta vẫn còn cơ chế độc quyền trong kinh doanh điện, dù chất lượng điện không đảm bảo như cam kết trong hợp đồng thì khách hàng cũng không muốn kiện cáo.

Nếu bị thiệt hại do cúp điện, khách hàng cần thu thập đầy đủ chứng cứ để chứng minh thiệt hại, chẳng hạn như hợp đồng bị hủy, văn bản bồi thường do không thực hiện đúng hợp đồng sản xuất... Hiện TP.HCM mới được thí điểm cơ chế thừa phát lại, khách hàng cũng có thể nhờ thừa phát lại làm biên bản ghi nhận sự kiện cúp điện đột xuất, những thiệt hại của khách hàng để làm bằng chứng khởi kiện ra tòa.

* Luật sư Trương Thị Hòa (Đoàn luật sư TP.HCM):

Ngành điện phải chứng minh “bất khả kháng”

Giữa khách hàng và ngành điện có ký hợp đồng mua bán điện nên theo nguyên tắc, bên nào vi phạm hợp đồng thì phải có nghĩa vụ bồi thường. Nếu ngành điện cúp điện không theo quy định, gây thiệt hại thì khách hàng có quyền khởi kiện ra tòa để đòi bồi thường.

Tuy nhiên, theo thông tin tôi nắm được, từ trước đến nay tại TP.HCM chưa từng có vụ kiện nào của khách hàng đòi ngành điện bồi thường thiệt hại vì cúp điện đột xuất. Nhiều người bị ảnh hưởng trong sinh hoạt cũng không kiện vì nghĩ thiệt hại của mình nhỏ nên... thông cảm. Các doanh nghiệp, sản xuất kinh doanh thường phải chịu thiệt hại nhiều hơn nhưng cũng có tâm lý ngại kiện cáo phiền phức.

Thông thường mỗi khi xảy ra tình trạng thiếu điện là lại cúp điện và ngành điện thường cho rằng việc thiếu điện (có thể do thời tiết hạn hán, thiếu nước) là nguyên nhân “bất khả kháng”. Theo tôi, nếu bị kiện ra tòa, ngành điện cần phải chứng minh được nguyên nhân “bất khả kháng” là thế nào? Chẳng hạn như dây truyền tải điện bị đứt ngang do quá tải, bị sét đánh... nên ngành điện phải tiến hành sửa chữa thì có thể coi là “bất khả kháng”. Trong trường hợp này, ngành điện phải có nghĩa vụ chứng minh mình đã làm hết khả năng để khắc phục hư hỏng trong thời gian nhanh nhất, hạn chế đến tối thiểu thiệt hại cho khách hàng.

Trong trường hợp thiếu điện trên cả hệ thống dẫn tới việc phải cúp điện luân phiên thì ngành điện phải có nghĩa vụ thông báo trước theo thời hạn quy định để khách hàng có kế hoạch đảm bảo kinh doanh, sản xuất, không phải là trường hợp “bất khả kháng”.