Phóng to

Nhiều người dân kéo đến nhà bà Trương Thị Mai Thanh để đòi nợ (ảnh chụp chiều 23-7) - Ảnh: Đ. Nam

TT - Trong hai tháng trở lại đây liên tục xảy ra các vụ vỡ nợ, vỡ hụi ở Đà Nẵng, khiến hàng trăm gia đình khốn đốn. Thực tế cho thấy nhiều chủ nợ, chủ hụi đã huy động vốn nóng để đổ vào đất, trong khi đó đất đai không bán được và lại giảm giá, dẫn đến việc chủ nợ mất khả năng thanh toán.

Vụ bể hụi mới nhất của bà Trương Thị Mai Thanh (trú ở tổ 13, khối Quang Thành 3B, P.Hòa Khánh Bắc, Q.Liên Chiểu, Đà Nẵng) làm xôn xao dư luận Đà Nẵng cả ngày 22-7. Đến chiều 23-7 vẫn còn rất đông người dân tiếp tục kéo đến nhà bà Thanh để đòi lại số nợ mà trước đó bà Thanh đứng ra huy động dưới hình thức chơi hụi.

Đổ tiền vào nhà đất

Vụ vỡ nợ tại Gia Lai: Truy nã Mai Quý Thọ Gia Lai - Ngày 23-7, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Gia Lai đã phê chuẩn quyết định khởi tố bị can đối với Mai Quý Thọ (38 tuổi, thường trú tại phường Thọ Quang, quận Sơn Trà, TP Đà Nẵng) về hành vi "lừa đảo chiếm đoạt tài sản". Cũng trong ngày hôm qua, cơ quan cảnh sát điều tra đã phát lệnh truy nã đối với Mai Quý Thọ. Theo cơ quan điều tra, Mai Quý Thọ đã lập dự án "ma" về phát triển lưới điện và làm đường giao thông tại Gia Lai - Kontum để vay của bà Phan Thị Hồng (40 tuổi, thường trú tại 40 Lê Hồng Phong, TP Pleiku) trên 100 tỉ đồng và 230 lượng vàng. Các vụ vỡ nợ dây chuyền xảy ra đầu tháng bảy tại Gia Lai gây thiệt hại 310 tỉ đồng, trong đó đường dây huy động vốn của bà Phan Thị Hồng lên tới trên 200 tỉ đồng. Bảo Trung - Hoa Lư

Theo phản ảnh của nhiều người dân (chủ yếu buôn bán tại chợ Hòa Khánh), bà Thanh làm chủ hụi được chừng ba năm, thường trả lãi lớn, có uy tín nên hụi của bà Thanh rất đông người tham gia. Đặc biệt, thời gian sau tết, bà Thanh huy động một lượng tiền khá lớn với lãi suất cao, thu hút hơn 120 người tham gia. Khoảng vài ngày trở lại đây, nhiều con hụi đổ xô đến vây gia đình bà Thanh khi cho rằng bà Thanh không có khả năng chi trả số tiền ước khoảng 35-40 tỉ đồng.

Chiều 23-7, trao đổi với PV Tuổi Trẻ, bà Trương Thị Mai Thanh tỏ ra mệt mỏi khi thừa nhận việc bà huy động tiền của nhiều người là có nhưng không đến con số 100 tỉ đồng như lời đồn đại. "Hiện số tiền này chưa đến thời điểm trả nên không thể nói gì được cả” - bà Thanh khẳng định.

Theo xác nhận của bà Thanh, bà đã nhận được giấy triệu tập của cơ quan công an và TAND quận Liên Chiểu về việc giải quyết những khiếu nại giữa bà với bà Hà Thị Phận - người cho bà Thanh vay 1,2 tỉ đồng. Theo một số người chơi hụi, nguyên nhân vỡ hụi là do bà Thanh huy động tiền để mua đất. Nhiều tháng nay, đất "đóng băng" không bán được, ngân hàng không cho vay nên bà Thanh hết vốn trả. Tuy nhiên, trung tá Huỳnh Ngọc Diệp - trưởng Công an phường Hòa Khánh Bắc - nói rằng đơn vị chưa nhận được đơn thư khiếu nại, tố cáo nào của công dân về việc vỡ hụi của bà Thanh.

Trước đó, bà Mỹ Ngọc - giám đốc Công ty TNHH Ngọc Bội - đi Mỹ cũng gây nên "cơn địa chấn" vay mượn ở Đà Nẵng. Nhiều người tố cáo bà Mỹ Ngọc vay của họ gần 200 tỉ đồng. Không ít người cho vay kéo đến nhà bà Ngọc đòi nợ, gửi đơn khắp nơi, công an đang điều tra. Sau đó một tuần, dư luận ở Đà Nẵng tiếp tục xôn xao khi thông tin bà M. (phường Hòa Cường Bắc) trốn nợ với số tiền khoảng 14 tỉ đồng. Những người cho vay kéo đến nhà khiến gia đình bà M. hốt hoảng báo công an. Chưa hết, một số giám đốc công ty TNHH vay nợ lẫn nhau rồi xảy ra tranh chấp khiến tình hình càng "nóng" hơn. Theo những người cho vay tố cáo, phần lớn những chủ nợ, chủ hụi huy động vốn để đầu tư nhà, đất khi thời điểm lên cơn sốt.

Khó tránh khỏi

Phân tích tình hình hàng loạt vụ vỡ hụi hoặc vỡ nợ ở Đà Nẵng trong thời gian gần đây, phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước VN chi nhánh Đà Nẵng Võ Minh cho rằng những vụ đổ bể này đã được báo trước. Những loại tín dụng không chính thức ngoài thị trường là do chủ nợ đánh trúng vào sự hám lợi của người cho vay. Nhiều người không những vét tiền tiết kiệm mà còn thế chấp tài sản để vay ngân hàng, vay từ gia đình, bạn bè rồi đem cho vay lại. Vì thế, khi một chủ nợ bể thì kéo theo nhiều người lâm vào cảnh khốn đốn.

Theo ông Minh, "nguyên nhân chính của những vụ vỡ hụi, vỡ nợ gần đây ở Đà Nẵng là do thị trường địa ốc đóng băng và giá giảm nên có một số chủ nợ mất khả năng thanh toán". Phần lớn số tiền vay được chủ nợ đổ vào đầu tư nhà đất. Khi nhà đất "đóng băng" và ngân hàng siết chặt các khoản vay cũng như các khoản đáo hạn thì tranh chấp vay nợ tất yếu sẽ xảy ra.

Ông Võ Minh nhận định: "Từ nay đến cuối năm 2008 và đầu năm 2009, ngân hàng tiếp tục siết chặt chính sách tiền tệ theo chủ trương của Chính phủ. Các ngân hàng rất cẩn trọng trong cho vay, tích cực thu hồi vốn, vì thế những trường hợp đã vay mua nhà đất và những trường hợp đáo hạn sẽ vô cùng khó khăn, tiềm ẩn những rủi ro rất lớn". Ông Minh nói thêm việc xử lý hậu quả những loại tín dụng không chính thức này "vô cùng gian nan", vì việc cho vay rất nhiều loại: có giấy tờ, có hợp đồng, vay mượn bằng miệng, hợp tác kinh doanh...