Hút thuốc lá là nguyên nhân gây ra cái chết của hơn 40.000 người Việt mỗi năm. Hưởng ứng Ngày Thế giới không hút thuốc lá năm 2014 (ngày 31/5), Tổ chức Y tế thế giới - WHO và các đối tác đã kêu gọi các nước hãy tăng thuế thuốc lá. Năm nay, WHO chọn chủ đề “Tăng thuế thuốc lá” nhằm kêu gọi các quốc gia thực hiện chính sách thuế và giá các sản phẩm thuốc lá như một biện pháp hiệu quả để giảm tiêu thụ thuốc lá, giảm tỷ lệ mắc các bệnh và tử vong do sử dụng thuốc lá.

Theo WHO, sử dụng thuốc lá gây tử vong cho gần 6 triệu người mỗi năm trên toàn cầu, trong đó hơn 600.000 ca tử vong do các bệnh liên quan đến hút thuốc lá thụ động. Nếu các quốc gia không có các hành động kịp thời, con số tử vong do thuốc lá sẽ tăng lên hơn 8 triệu ca mỗi năm vào năm 2030. Hơn 80% các trường hợp tử vong do thuốc lá xảy ra ở các nước có thu nhập thấp và trung bình, những ca tử vong này lẽ ra đã có thể tránh được. Ước tính của WHO, mỗi năm Việt Nam có khoảng 40.000 người tử vong vì các bệnh liên quan đến thuốc lá. Con số này đến năm 2030 có thể tăng tới 70.000 người/năm.

Trước tình hình trên, để giảm mức tiêu thụ thuốc lá theo Chiến lược quốc gia về phòng chống thuốc lá đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Bộ Y tế đã đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá từ 65% lên 105% vào thời điểm 2015 cho giai đoạn 3 năm từ 2015 đến 2017; tăng thuế tiêu thụ đặc biệt từ 105% lên 145% vào thời điểm năm 2018 cho giai đoạn hai năm 2018-2019 và sẽ tiếp tục xem xét điều chỉnh thuế vào năm 2020.

Hiện tỷ lệ thuế thuốc lá tại Việt Nam chiếm 41,6% giá bán lẻ (65% giá xuất xưởng). Việt Nam là nước có mức thuế thuốc lá thấp so với các nước trong khu vực (chỉ cao hơn Campuchia) và rất thấp so với các nước phát triển như Pháp (80%), Đức (73%), Australia (60%)... Khuyến cáo của WHO và Ngân hàng thế giới (WB) cũng cho biết, để kiềm chế có hiệu quả việc sử dụng thuốc lá, thuế thuốc lá tại Việt Nam phải chiếm từ 65 - 70% giá bán lẻ.

Theo ước tính của WB, khi tăng thuế thuốc lá để giá tăng 10%, sẽ giảm tiêu dùng khoảng 4% (ở các nước phát triển) và 8% ở các nước đang phát triển. Ngoài ra khi tăng giá khoảng 10% sẽ giảm tiêu thụ tới 10% ở lớp trẻ và người nghèo.

Nguồn: Cổng thông tin điện tử Chính phủ