Phóng to

Nguyễn Thị Thanh Thảo ở Leverkusen (Đức)

Giải thưởng do Tập đoàn Bayer AG và Ban môi trường Liên Hiệp Quốc dành tặng bốn sinh viên xuất sắc nhất trong tuần lễ sinh thái tại Đức (gồm sinh viên của Việt Nam, Ấn Độ, Philippines, Brazil).

Từ "Bài tập toán xanh"

Tổng lượng bụi trong khí thải của TP.HCM ước tính đạt 60.000m3/năm. Hỏi bé, lượng bụi trung bình mỗi người dân phải hít trong một năm là bao nhiêu khi biết số dân thành phố là 7,6 triệu người? Hay có 1,4 triệu loài trong đó có 751.000 loài côn trùng, 4.000 loài thú, 9.000 loài chim, 10.400 loài bò sát và lưỡng cư và hơn 180.000 loài cá. Bé hãy vẽ biểu đồ tròn thể hiện tỉ lệ các loài sinh vật trên Trái đất?

Những bài toán đơn giản đầy thú vị ấy xuất hiện trong cuốn sách Bài tập toán xanh với nhiều hình ảnh cụ thể, vui nhộn về các chủ đề thực vật, động vật, tài nguyên đất, không khí... dành cho lứa tuổi từ 6-14 tuổi của Nguyễn Thị Thanh Thảo. Cuốn sách là thành tựu của dự án "Lồng ghép giáo dục kiến thức và ý thức bảo vệ môi trường vào bài tập toán ngoại khóa cho học sinh tiểu học" mà Thảo tham gia chương trình đại sứ môi trường Bayer Việt Nam 2010.

"Đại sứ môi trường Bayer VN 2010" là tên cuộc thi môi trường dành cho sinh viên trong cả nước với nội dung xây dựng các dự án có tính thực tiễn liên quan đến công tác bảo vệ môi trường do Công ty Bayer VN, Bộ GD-ĐT, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Chi cục Bảo vệ môi trường TP.HCM phối hợp tổ chức. Thí sinh xuất sắc nhất được sang Đức tham gia chuyến du khảo sinh thái vào tháng 11, qua đó chủ nhân của những dự án được đánh giá cao sẽ trở thành “Lãnh đạo toàn cầu”.

Cô sinh viên cựu học sinh chuyên Lê Hồng Phong TP.HCM hằng ngày chứng kiến chất lượng môi trường đi xuống của thành phố, phải tuyên truyền ý thức bảo vệ môi trường, đặc biệt ở những học sinh tiểu học là việc cần thiết nên làm. Và môn toán là môn học sinh nào cũng phải làm, tại sao không cho những con số thống kê khô khan về môi trường vào bài tập toán như vậy sẽ sinh động, cuốn hút hơn. Từ đó ý tưởng "bài tập toán xanh" ra đời.

Hai tháng hè Thảo cắm cúi vào máy vi tính thiết kế, viết và in. Toàn bộ 100 bản được in màu, khổ lớn từ số tiền 3 triệu mà ban giám khảo tài trợ cùng phần dành dụm từ công việc gia sư của mình được đưa cho các học sinh, thầy cô, bạn bè xem thử. Những tín hiệu mà Thảo thu nhận được rất tích cực. "Mấy bạn nhỏ làm bài tập rất nhiệt tình, chăm chỉ mà còn làm rất đúng" - Thảo cho biết.

Những số liệu được Thảo và bạn bè tổng hợp từ website của Sở Điện lực TP.HCM, Chi cục Bảo vệ môi trường TP.HCM, Quỹ Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (WWF)... Từ những con số khô khan ấy khi đi vào cuốn sách lại trở nên thú vị, giàu hình ảnh, qua đó trực tiếp mang đến cho các em nhỏ những thông tin về các tài nguyên thiên nhiên, các thiết bị dùng điện, về tác hại khói thải... Thông điệp gửi gắm trong cuốn sách cũng rất cụ thể: động vật - thực vật - con người có tác động mật thiết đến nhau, các tài nguyên thiên nhiên như đất, nước, không khí đều có nguy cơ cạn kiệt.

Trở thành "lãnh đạo toàn cầu"

Dự án của Thảo đã vượt qua 70 thí sinh tham dự đại sứ môi trường Bayer Việt Nam, trở thành đại sứ môi trường của Việt Nam sang Leverkusen, Đức tham gia chương trình du khảo sinh thái quốc tế với 50 đại sứ khác đến từ 18 quốc gia.

Thảo cùng các đại sứ khác được nghe báo cáo và đánh giá những dự án, thành tựu bảo vệ môi trường lớn được thực hiện ở Đức. Tìm hiểu những chương trình hành động mới của Ủy ban Môi trường Liên Hiệp Quốc. Làm thí nghiệm phủ nano lên vật liệu (vải, thủy tinh...) để đánh giá những ưu điểm của loại vật liệu mới này và tham quan những nhà máy xử lý rác thải, nước thải, nhà máy tái chế...

Có nhiều dự án của sinh viên các nước khác. Thảo thích nhất "bạn Claudia đến từ Venezuela với dự án xây dựng một dây chuyền khép kín, thu gom,tái sử dụng giấy và sách vở cũ tại khuôn viên trường đại học của bạn suốt hai năm nay. Claudia còn làm ra những cuốn sổ tay từ giấy cũ và bán như một sản phẩm thương mại hoàn chỉnh". Tuy nhiên dự án của Thảo vẫn được đánh giá cao mà theo như Thảo là vì "dự án của mình nhỏ, đơn giản nhưng có tính bền vững, độ lan tỏa, liên kết với các lĩnh vực khác cao. Tính khả thi, phù hợp giáo dục ý thức môi trường cho trẻ em, những người sẽ thừa hưởng công nghệ".

Tuy không phải là sinh viên môi trường nhưng Thảo vẫn tự tin vì các bạn khác cũng có nhiều người theo học kiến trúc, luật, kinh tế, điện tử... Quan trọng hơn là trách nhiệm của một đại sứ môi trường, làm cho mọi người hiểu về môi trường kêu gọi ý thức chứ không phải giảng giải kiến thức về môi trường, do đó điều cần chính là sự nhiệt huyết, còn kiến thức có thể bổ sung dần.

Hiện tại, dự án của Thảo đã được CLB Go Green, CLB Yêu môi trường (TP.HCM) và một số CLB của các bạn trẻ quốc tế mà Thanh Thảo có dịp quen biết qua những chuyến đi giao lưu ngỏ ý sử dụng. Ba nước Venezuela, Philippines, Chile cũng đã mua bản quyền. Thảo sẽ dành toàn bộ số tiền 1.000 euro từ giải thưởng "Lãnh đạo toàn cầu" vào phát triển và nhân rộng dự án "Bài tập toán xanh" đến học sinh tiểu học ở các thành phố lớn, nhằm nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của các em. Sắp tới Thảo sẽ tiếp tục chỉnh sửa, nhân rộng dự án cũng như phối hợp với các đại sứ khác hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Bạn có thể làm quen với Thanh Thảo qua Email: thaosbasket@gmail.com.

Phóng to Áo Trắng số 1 (ra ngày 1-1-2011) hiện đã có mặt tại các sạp báo. Mời bạn đọc đón mua để thưởng thức được toàn bộ nội dung của ấn phẩm này.