Phóng to

Điều này ai cũng hiểu nhưng... đành vậy!

Mặc dù ra đời và tồn tại hàng chục năm nhưng Bệnh viện Phụ sản Hà Nội vẫn chưa xây dựng được hệ thống xử lý nước thải để có thể đảm bảo tiêu chuẩn xả nước thải loại B ra môi trường. Cho đến nay, bệnh viện mới chỉ xử lý được chất thải rắn bằng cách ký hợp đồng với các lò đốt và hằng ngày đến tận bệnh viện lấy rác mang về xử lý. Tại khu vực giặt, xả của Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, tất cả đều được thực hiện trong một căn phòng rộng khoảng 50m2. Nước thải giặt chăn, drap, gối đệm thậm chí nhiều thứ còn dính đầy máu đều được xả thẳng xuống hệ thống cống ngầm phía dưới.

Khi hệ thống máy giặt xả quá nhiều nước tràn thẳng lên miệng ống ga, lênh láng ra cả khu vực phía sau của bệnh viện. Thực tế cho thấy toàn bộ số nước thải giặt đồ của bệnh viện đều được xả xuống cống rồi nhập vào hệ thống tiêu thải, thoát nước. Và không chỉ Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, còn hàng chục bệnh viện khác ngày đêm xả nước thải bẩn vào hệ thống cống thoát nước chung của thủ đô.

Không dám móc cống

Theo Công ty TNHH một thành viên thoát nước Hà Nội, hiện chỉ có trên mười bệnh viện có đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung, còn lại các cơ sở y tế cũng như bệnh viện vừa và nhỏ đều xử lý bằng hệ thống bể chứa kết hợp với khử trùng bằng chloramine B nên lượng nước thải độc hại còn lớn.

Theo bản đồ của công ty, mỗi bệnh viện có một họng cống đổ ra đường thoát chung, tại những điểm này hầu như không một nhân viên nào của công ty dám chui xuống cống để khai thông đường ống. Điển hình là khu vực nước thải của các bệnh viện Việt Đức, K, Phụ sản trung ương nằm quanh tuyến đường Quán Sứ, Tràng Thi. Ở các điểm nước xả ra từ khu dân cư, nhân viên công ty phụ trách thông đường ống vẫn có thể xuống để cào rác chuyển lên, nhưng với những điểm ống xả của ba bệnh viện này thì công ty bắt buộc phải cho xe cơ giới hút bùn từ các đường ống cống.

Theo nhận xét của công nhân thoát nước, tại những điểm ống xả của ba bệnh viện Việt Đức, K và Phụ sản trung ương luôn có mùi hôi thối như chuột chết, mùi khí gas và các chất bẩn khác nồng nặc, đây là thứ mùi đặc trưng của nước thải bệnh viện. Theo anh Hùng - công nhân của công ty, nước thải bệnh viện gồm đủ thứ như dịch, đàm, máu, thậm chí cả các bộ phận bị hoại của cơ thể người cũng thi nhau xả xuống cống. Các loại hóa chất điều trị ung thư và các sản phẩm chuyển hóa cũng có thể được xả thẳng ra cống. Chính vì vậy, đối với các điểm cống của bệnh viện, công nhân nạo vét đường ống thoát nước đều không dám chui xuống hệ thống cống để nạo vét.

Không thể xử lý...

Theo đánh giá của Công ty thoát nước Hà Nội về hệ thống thoát nước của các bệnh viện, cơ sở y tế thì tổng lượng nước thải từ hoạt động khám chữa bệnh so với lượng nước sinh hoạt không lớn nếu so với nước thải sinh hoạt nhưng mức độ ô nhiễm lại rất lớn do có chứa nhiều vi khuẩn gây bệnh, chất phóng xạ, các loại dung môi hữu cơ.

Để đánh giá mức độ ô nhiễm của hệ thống nước thải bệnh viện, công ty đã lấy mẫu nước tại vị trí các hố ga trước khi chảy vào hệ thống thoát nước chung của TP từ năm bệnh viện Đống Đa, Nhi, Phụ sản, Bảo vệ bà mẹ & trẻ em và Bưu điện. Việc lấy mẫu này được tiến hành thường xuyên một tháng/lần từ cuối năm 2004 đến đầu năm 2007. Kết quả phân tích đối chiếu với tiêu chuẩn VN cho thấy các mẫu đều bẩn và độc hại, hàm lượng chất bất hữu cơ BOD5 cao gấp nhiều lần cho phép. Đặc biệt, trong nước thải bệnh viện có chứa nhiều vi trùng, nồng độ oxy hòa tan <1mg/l, chứng tỏ nước thải tại các bệnh viện đều bị yếm khí.

Việc xả nước thải chưa qua khử trùng và xử lý đã làm nhiễm bẩn một số nguồn nước khu vực xung quanh, trong đó hệ thống mương hở Quỳnh Lôi, Thanh Nhàn, Láng Trung đều đang bị ô nhiễm nặng do một phần lượng chất bẩn từ các bệnh viện xả vào. Mặc dù biết là bẩn, ô nhiễm như vậy nhưng theo bà Nguyễn Thị Thúy Nga - trưởng phòng kỹ thuật môi trường Công ty TNHH một thành viên thoát nước Hà Nội, công nhân công ty vẫn phải tiến hành nạo vét, làm việc vì không thể xử lý hay kiến nghị cơ quan, đơn vị nào giải quyết tình trạng này.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, thượng tá Trần Trọng Bình - trưởng Phòng cảnh sát môi trường Công an Hà Nội - cho biết nước thải bệnh viện vốn là vấn đề đau đầu của lực lượng cảnh sát môi trường trong thời gian qua. Ai cũng biết nước thải này độc hại và vẫn xả vào môi trường. Thủ tướng Chính phủ cũng đã có quyết định về việc xử lý triệt để các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, trong đó Hà Nội có sáu bệnh viện phải thực hiện ngay quyết định này (Việt Đức, K, Phụ sản trung ương, Phụ sản Hà Nội, Đống Đa, Hai Bà Trưng - Thanh Nhàn). Nhưng quyết định của Thủ tướng có lộ trình nên khi kiểm tra thì chỉ có thể xử lý về mặt tiến độ, không thể xử lý về góc độ gây ô nhiễm môi trường.