Trong mắt người nước ngoài

Người “lơ lớ” tiếng Việt hơi phổ biến

TT - Đúng như những điều báo Tuổi Trẻ đề cập, tôi nhận thấy việc sử dụng ngoại ngữ đang ngày một phổ biến tại VN, cụ thể hơn là ở TP.HCM. Đó là xu hướng phát triển tự nhiên khi giới trẻ và người Việt hiện đang có quá nhiều cơ hội tiếp xúc với tiếng Anh từ tivi, Internet... Sẽ quá nghiêm khắc nếu chỉ nhìn việc đó theo một góc độ nhất định.

Các bạn trẻ sinh hoạt tại CLB tiếng Anh trong một quán cà phê ở quận Bình Thạnh (TP.HCM). Nói tiếng Anh đúng chỗ cũng là văn hóa sử dụng ngoại ngữ - Ảnh: Minh Đức

Tôi từng lắng nghe, tiếp xúc với nhiều bạn trẻ Việt và nhận thấy hầu hết các đoạn đối thoại giữa họ đều chêm ít nhiều tiếng Anh vào. Đừng lên án điều đó vì giới trẻ Hàn, Nhật hay bất kỳ quốc gia châu Á nào khác cũng đang làm như vậy, thậm chí người Mỹ chúng tôi cũng thích chêm tiếng Pháp vào câu chuyện để làm nó thú vị, lạ tai hơn...

Tôi là người đang theo học tiếng Việt tôi cũng thường tranh thủ mọi lúc mọi nơi để thực tập dẫu nhiều khi biết chắc mình đang nói không đúng. Chúng ta có câu “Có công mài sắt có ngày nên kim”, nếu không chịu khó nói thì làm sao cải thiện tình hình? Hi vọng mọi người đừng quá lên án các bạn trẻ sử dụng ngoại ngữ hay khép họ vào tội “sính ngoại”, vì như thế sẽ khiến họ bị ức chế không đáng có và từ đó có tâm lý e ngại, sợ sệt mỗi khi phải sử dụng ngoại ngữ.

Ảnh: Gia Tiến Zach Safford Người Mỹ, 27 tuổi. Anh đã hai lần sang VN. Vào năm 2008 anh ở gần một năm. Lần này anh đã ở sáu tháng. Zach hiện là giảng viên một trường nghệ thuật dành cho người nước ngoài, có tên The performing arts academy of HCMC (Viện Nghệ thuật trình diễn TP.HCM). Anh nói tiếng Việt khá sõi.

Tất nhiên nói như vậy không có nghĩa tôi đồng ý với việc lạm dụng ngoại ngữ mọi lúc mọi nơi. Nếu ngồi ở một quán cà phê lề đường hay vào một khu lao động nghèo mà bạn lại sử dụng ngoại ngữ để nói oang oang thì tất nhiên sẽ khiến mọi người vô cùng khó chịu, họ chắc chắn sẽ nghĩ rằng bạn đang phô trương kiến thức của mình!

Tôi cũng đặc biệt dị ứng khi nhiều bạn trẻ Việt nói tiếng Anh kha khá lại tỏ ra “yếu” tiếng Việt. Có người rất khó khăn khi diễn đạt ngôn ngữ bằng tiếng mẹ đẻ trong khi tiếng Anh cũng không tốt là mấy, điều đó khiến hình ảnh của các bạn trở nên khôi hài trong mắt người nước ngoài mà thôi. Nói tiếng Anh nhiều mà vẫn giữ được tiếng mẹ đẻ thì đó mới là điều hoàn hảo. Theo quan sát của tôi, số lượng người Việt nói tiếng Anh lưu loát, có thể sử dụng trong công việc không nhiều lắm, còn số nói đủ để người khác hiểu những ý căn bản khoảng 60%... Thế nhưng tại sao số người “lơ lớ” tiếng Việt hình như lại hơi phổ biến?

Bên cạnh đó, việc treo băngrôn, dán bảng... ngoài đường bằng tiếng Anh cũng không nên. Xem ảnh tấm bảng treo về cuộc thi hoa hậu thế giới ở Tiền Giang, tôi cảm thấy lo lắng thật sự. Liệu người dân ở đó (một khu vực nghèo của VN) sẽ cảm thấy yêu cuộc thi hơn hay sẽ càng xa lạ, ác cảm với cuộc thi? Tấm băngrôn ấy xin lỗi ai? Nếu xin lỗi người Việt thì liệu có bao nhiêu người sống ở khu vực ấy hiểu? Còn nếu xin lỗi người nước ngoài thì liệu số người nước ngoài tới đó đã có ai chưa? Dẫu sao đi nữa lời xin lỗi ấy cũng nên viết bằng tiếng Việt vì chính những người dân ở khu vực đó đang hứng chịu sự phiền toái từ việc xây dựng chứ đâu phải người nước ngoài?

Những tấm biển quảng cáo bằng tiếng Anh nhan nhản trên phố cũng tốt thôi, nhưng nên chăng có phần tiếng Việt tương đương để ít ra mọi người còn biết con đường đang đi là ở VN chứ không phải một thành phố phương Tây nào đó. Hòa nhập và hòa tan đôi khi rất khó để tách biệt!

ZACH SAFFORD

CÔNG NHẬT ghi

* Quả thật khá dị hợm Tôi chỉ là khách du lịch mới đến VN vài tuần, tuy vậy tôi cũng nhận ra nhiều người Việt không chỉ có vẻ thích sử dụng ngoại ngữ mà còn cố tạo ra vẻ phong cách Tây bằng cách nhuộm đầu vàng hoe và bận đồ ngắn cũn cỡn... ngay cả khi tới văn phòng làm việc. Điều này quả thật khá dị hợm. Tôi thật sự thắc mắc tại sao các bạn dùng tiếng Việt với nhau dễ hơn tiếng Anh thế nhưng vẫn sử dụng tiếng Anh để trò chuyện? Và khi bạn sinh ra là người Việt với tóc đen, da vàng thì tại sao lại chạy theo mốt da trắng, tóc vàng..., những thứ không hề thuộc về mình? JOHN THOMPSON (kiến trúc sư, người Anh) * Trong nước nói như gió, ra ngoài im re? Tôi thấy một điều khá nghịch lý là nhiều người Việt tôi biết ở trong nước nói tiếng Anh vèo vèo, đụng đâu cũng chỉ tiếng Anh, thế nhưng khi ra nước ngoài thì lại im bặt. Vì sao? Tôi nghĩ nếu muốn sử dụng theo hướng cải thiện ngoại ngữ thì tới các câu lạc bộ hay học nhóm với nhau, các quán cà phê có người nước ngoài... là đủ rồi, đừng quá phô trương ở những nơi công cộng. ĐÀO TRỌNG NHÂN (đang theo học Trường Ruthin, Anh) * Chỉ là bổ sung vốn từ Việc dùng ngoại ngữ chêm vào đôi khi chỉ là “bổ sung” cho vốn từ tiếng Việt mà thôi. Cụ thể việc chúng ta sẽ dùng tiếng Việt như thế nào cho các từ “blog”, “Internet”, “fax”...? Có rất nhiều từ khi chúng ta cố ép chúng vào tiếng Việt sẽ trở nên rất khiên cưỡng và đôi khi phản cảm. HOÀNG HIỆP (nhân viên Công ty FPT)

=====================================================================

Ý kiến bạn đọc

* Chúng ta là người Việt, nước ta lại đang trên đà phát triển và hội nhập. Việc học thêm ngoại ngữ sẽ giúp ích cho chúng ta rất rất nhiều, thế nhưng chúng ta vẫn phải sử dụng tiếng Việt của chúng ta. Chúng ta chỉ biết thêm ngoai ngữ để giao tiếp trong công việc với đối tác là người nước ngoài... chứ không phải sử dụng chúng trở thành ngôn ngữ trọng yếu trong cuộc sống hằng ngày.

<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

 

Nhớ năm xưa, khi quân phương Bắc đô hộ ta ngàn năm nhằm biến ta thành quận huyện mà ta vẫn không khuất phục và vẫn giữ được ngôn ngữ riêng của chúng ta. Như vậy cha ông ta làm được chúng ta phải cũng phải làm được.

                                                                                                              nippon_1988@...

* Ngôn ngữ của chúng ta là một "sinh ngữ", vì vậy nó cũng không nằm ngoài quy luật phát triển và bổ sung. Nếu như tiếng Pháp cho chúng ta những từ như "cafe" thì tiếng Anh cho chúng ta từ "taxi". Có thể trong giao tiếp, một số người vì tính chất công việc có thể lười dịch những từ thông dụng như "container" ra tiếng Việt để sử dụng gây nên một cuộc đối thoại nửa nạc nửa mỡ.

Nhưng tôi nghĩ vì Việt Nam chúng ta còn ít người có thể sử dụng tiếng Anh lưu loát nên nói tiếng Anh để khẳng định mình là điều dễ hiểu, nhưng khi tiếng Anh trở nên phổ cập như biết chạy xe gắn máy thì mọi người sẽ thấy lố bịch. Lúc đó, sử dụng chính xác tiếng Việt sẽ là tiêu chuẩn đánh giá người Việt <?xml:namespace prefix = st1 ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:smarttags" />Nam sành điệu.

                                                                                                                        LÊ KHANG