Nghề bảo mẫu - Kỳ 3: Vú em chuyên nghiệp

TT - Khi con được bốn tháng, hết hạn nghỉ sinh trong hợp đồng lao động nên các bà mẹ phải gửi con khi con còn chưa quen hơi mẹ. Khắt khe hơn so với việc tuyển bảo mẫu của lứa tuổi từ một tuổi trở lên, để trở thành vú em của trẻ sơ sinh tại các trường mầm non tư thục, tôi được yêu cầu phải có bằng sơ cấp mầm non (nghiệp vụ nuôi trẻ sáu tháng) và thẻ xanh khi khám sức khỏe (khám tổng quát tại các trung tâm y tế).

Chỉ cần trải qua khóa nghiệp vụ bảo mẫu sáu tháng hay đơn giản nhất là có kinh nghiệm chăm bé sơ sinh, tôi nhập vai một vú em và thấu hiểu nỗi vất vả của những “bà mẹ” có lúc phải xoay xở với sáu đứa con từ bốn đến tám tháng tuổi.

>> Kỳ 1: Cảnh đông con >> Kỳ 2: Cuộc "hành xác" >> Ý kiến bạn đọc: Mong cô vượt khó và xem các cháu như con

Bảo mẫu Trường CCN cho các bé ăn - Ảnh: Lê Vân

Sáu “con”, một “mẹ”

Trường mầm non CCN nằm trong một con hẻm rộng ở phường 2, quận Tân Bình (TP.HCM). Đây là một trong những trường mầm non tư thục hiếm hoi nhận giữ trẻ sơ sinh ở quận Tân Bình. Thông thường các trường chỉ nhận bé từ một tuổi trở lên nên CCN là một trong những trường mầm non thuộc dạng hàng hiếm ở Tân Bình vì nhận giữ các bé từ bốn tháng tuổi trở lên.

Tôi vào làm bảo mẫu tại lớp sơ sinh của trường. Lớp của chúng tôi có sáu bé sơ sinh từ 4-12 tháng tuổi. Do một cô bảo mẫu xin nghỉ một ngày nên hôm nay chỉ mình H., bảo mẫu của lớp sơ sinh, phải chăm tới sáu “con”, buổi chiều thì mới có thêm cô chủ trường tới cùng làm.

Mới biết bò nhưng dù với tốc độ bò như ốc sên thì tôi cũng tá hỏa vì loáng một cái bé “su mô gái” đã bò theo H. đang đi rửa cho bé “ốc tiêu” ở ngoài sân. Cô chủ trường tên N. cũng phải phụ H. và tôi giữ các bé mới ngăn được những cú nhoài người, trườn, bò mọi hướng có thể va đập làm bé đau. Vậy mà cũng không xuể!

Bé Q. vừa sểnh cô N. ra một phút đã va đầu ngay vào cạnh cửa làm trán đỏ lựng và khóc òa lên. Như phản xạ, mấy bé khác cũng khóc theo làm cả phòng giữ trẻ ầm ĩ ngay lập tức. Cô N. vội vã xốc ngay bé Q. lên ôm, xoa và vờ mắng cái tường đã làm bé đau rồi nhanh tay lấy miếng vòng nhựa cho Q. cầm, dỗ cho bé nín thì mấy đứa còn lại cũng nín theo. Ở góc phòng, H. đang bắt đầu vỗ tay hát “dụ” mấy bé khác tròn xoe mắt, cười tít nhìn theo cô.

Giữa trưa, cái nóng hầm hập bên ngoài bắt đầu lan tỏa trong phòng. Chúng tôi cuống lên vì các con thi nhau gắt ngủ. Dỗ được “ốc tiêu” nằm ngoan trong nôi thì “su mô gái” bỗng dưng khóc ré lên làm “ốc tiêu” giật mình tỉnh dậy khóc tiếp... Nhìn H., đồng nghiệp của tôi, rịn mồ hôi, bơ phờ dỗ hết bé này tới bé khác thật tội. H. chuyển bé N. đã bắt đầu thiu thiu ngủ cho tôi và bắt đầu tiếng ầu ơ nho nhỏ với “ốc tiêu”.

Tôi được cô H. “luyện” thêm các thói quen của cả sáu bé trong lớp để chuẩn bị cho việc chăm “con”. Dù mới hơn 4 tháng tuổi nhưng bé nào cũng thể hiện những chứng nết khác nhau mà đã là “mẹ” thì buộc phải biết rõ.

Nào là “su mô gái” thì háu ăn nên phải cho ăn trước để bé không giành ăn rồi khóc làm các bé khác khóc “dây chuyền”. Rồi “ốc tiêu” thì lúc nào cũng chỉ thích ngồi dựa trên một chiếc ghế bé xíu (“ốc tiêu” đã hơn 12 tháng mà bé hơn cả “su mô gái”) nhìn các bạn chơi; bé N. thì hễ khóc là mẹ phải ẵm nựng nịu ngay mới chịu nín; “su mô trai” có thói quen khi ngủ phải ngậm bình sữa một lúc lâu...

Cuống nhất là lúc các bé thi nhau tè hay giành đồ chơi. Các “con” của tôi hầu hết đều đang mọc răng. Đứa nào cũng có 2-4 răng cửa nên rất háu, gặm bất kỳ thứ gì nhặt được, kể cả vai, tay, áo của “mẹ” hay các bé khác. Đó cũng là lý do mà H. luôn miệng dặn tôi phải canh chừng để các bé không bị đau khi chơi.

Bị theo dõi từ xa

Buổi trưa trong căn phòng rộng chợt tĩnh lặng và rộng thênh khi tất cả các bé đều ngủ. Trong một góc lớp học, tôi chợt để ý thấy chiếc máy camera ghi hình nhấp nháy đỏ. Hóa ra chủ trường có gắn máy quay kết nối Internet để các bà mẹ có thể yên tâm nhìn thấy con ngay cả khi đang ở nơi làm việc.

Một cảm giác sường sượng sau lưng khi tôi xoay người về phía bé “su mô gái” đang ngủ vì biết rằng chiếc máy quay phim liên tục hoạt động phía sau mình. Vậy mà ngày nào đồng nghiệp tên H. của tôi cũng phải chăm các “con” với áp lực không chỉ vì bữa ăn, giấc ngủ mà còn với sự quan tâm sát sao của chiếc máy quay luôn kết nối Internet để các phụ huynh theo dõi từ xa.

Hầu hết đồng nghiệp của tôi ở Trường CCN và AM (đường Lương Hữu Khánh, Q.1) đều độc thân, chưa có con nhưng rất mát tay khi chăm các bé sơ sinh. Buổi sáng mới hơn 6g T. đã tất tả chạy lên chạy xuống từ lầu 3 xuống tầng trệt để đón cháu. T. sinh năm 1987, nhà ở quận 9 nên ngày nào cũng phải dậy lúc 5g sáng để chạy lên quận 1 cho kịp giờ làm. Khuôn mặt bơ phờ của một người thường xuyên dậy sớm khiến T. già hơn nhiều so với tuổi 22.

Bảy giờ sáng đã có bốn cháu tới, T. và B. tranh thủ cho các cháu ăn trước vì tới 8g cả mười bé của lớp nhỏ ở Trường AM sẽ được bố mẹ đưa đến lớp. T. tâm sự: “Ở trường chỉ học lý thuyết, đi làm phải mất cả tháng mới quen được nhịp độ làm việc với các bé. Mỗi đứa mỗi chứng mà!”.

Một đứa con với một bà mẹ đã trở tay không kịp, vậy mà những đồng nghiệp của tôi hằng ngày phải chăm chút cho ba, bốn đứa con cùng lúc. B., một vú em trong lớp, bộc bạch: “Thấy bé khóc thì thương nhưng không được ôm bất kỳ bé nào lâu, nếu không bé “bén hơi” thì không lo cho bé khác được! Đã vậy đôi khi sơ suất làm bé trầy xước một chút là cô nọ đẩy cô kia, không dám ra gặp mẹ các bé. Biết là không gì bằng mẹ xót con nhưng gặp mấy bà mẹ khó tính cũng sợ lắm. Có khi các bà mẹ bóng gió nặng nhẹ chỉ biết tủi thân mà khóc. Cái nghề này là vậy!”.

Ấm ức nói chuyện với nhau là vậy nhưng tôi lại thấy T. hạnh phúc như một bà mẹ thật sự khi khoe bé K. đã 18 tháng tuổi múp míp đang ăn gần hết chén cháo xay. K. đã ở Trường AM từ khi mới 4 tháng tuổi. Lẽ ra bé được chuyển sang lớp lớn nhưng vì đã quen với các “mẹ” trong lớp sơ sinh nên mẹ của bé vẫn nhờ các cô ở lớp giữ giùm. Còn cô B. khi đón bé D. từ tay mẹ luôn miệng xuýt xoa thương con vì hôm chủ nhật bé ở nhà với mẹ bò lên cầu thang bị té làm trán sưng một cục còn vết thâm xanh lè.

Gần 5g chiều, lác đác có vài phụ huynh Trường mầm non CCN tới đón con. Các bảo mẫu lại tất tả lấy đồ chuẩn bị cho các bé về với mẹ. Cả ngày chỉ quanh quẩn với các bé trong một căn phòng kín gió, hạn chế tiếng ồn mà lúc ra về đầu tôi còn ong lên những tiếng khóc, tiếng cười của “các con” như đang ở lớp.

LÊ VÂN

-------------------------------------------

Những kiến thức mà tôi học được ở lớp đào tạo bảo mẫu cấp tốc đều khác xa với thực tế khi tôi phải một lúc chăm 20 đứa trẻ ở độ tuổi chưa biết nói. Bởi vậy, chỉ cần có kinh nghiệm chứ không cần bằng cấp. Kinh nghiệm là gì?

Kỳ tới: Ngón nghề

====================================================================

Ý kiến bạn đọc

* Sáu "con” mà một "mẹ" với lứa tuổi 4-12 tháng quả là một điều rất khó cho các cô, không tài nào tránh khỏi sự va chạm, cấu cắn lẫn nhau ở lứa tuổi đang mọc răng. Ở lứa tuổi này, nếu không chăm sóc kỹ dễ dẫn đến sự hóc sặc sửa, thức ăn, nếu không can thiệp kịp trẻ sẽ bị tím tái và ngạt thở. Chính vì ở lứa tuổi nhỏ dễ xảy ra tai nạn khó lường này mà hầu như các trường mầm non công lập không một trường nào dám mở lớp với lứa tuổi 4-12 tháng như thế.

Đấy là vấn đề đau đầu cho các bà mẹ có con khi hết hạn nghỉ sinh, nếu không có người trông con thì phải đi kiếm trường để gởi. Nhưng chỉ có vài trường tư thục dám nhận trẻ lứa tuổi ấy. Thử hỏi không diễn ra tình trạng đông trẻ sao được. Phụ huynh hoàn toàn không an tâm khi phải gởi con với một lớp đông như thế, nhưng không còn giải pháp nào khác, đành bó tay vậy.

Do đó các cơ quan chức năng nên khuyến khích các trường công mở thêm lớp lứa tuổi sơ sinh để giảm bớt cảnh đông con ở các trường tư thục.

LE TRINH

* Cám ơn phóng viên báo đã đi thực tế, qua đó cho các phụ huynh và mọi người hiểu rõ hơn nghề bảo mẫu. Tôi có 2 đứa con, một bé 4 tuổi và 1một bé 2 tuồi. Giữ 1-2 đứa con của mình ở nhà lắm lúc còn nổi cơn điên vì mệt và bực. Vì vậy rất hiểu và thông cảm cho các bảo mẫu. Tuy nhiên nếu các cô có phương pháp sư phạm và thương yêu các cháu nhiều  hơn thì chắc chắn sẽ giúp phụ huynh bớt lo âu.

Mong rằng nhà nước có chế độ đãi ngộ như lương thưởng và ưu đãi nhiều cho ngành mầm non. Vì các em là tương lai của đất nước, chăm sóc mầm non tốt thì tương lai mới mong sáng sủa.

TRAN THUY NGUYEN

* Em rất thông cảm cho các cô giáo cũng như các cô bảo mẫu, vì chính em là mẹ đây mà đôi lúc hai đứa con của con em "dần" em còn muốn xỉu chứ nói chi một lớp có đến hai mươi mấy trẻ mà chỉ có 2 - 3 cô chăm sóc.

Vì vậy em mong các cấp lãnh đạo hãy hỗ trợ lương bổng cho các cô. Bản thân em tháng nào cũng nhín chút lương để bồi dưỡng thêm cho các cô, các hoạt động của trường lúc nào em cũng cố gắng phụ giúp thêm..Con em 2 đứa mà đứa nhỏ 2 tuổi, tiền học còn nhiều hơn đứa lớn! Nhưng đó là do em tự nguyện, chứ có ai ép buộc đâu!

MAI PHUONG

* Con tôi học ở 1 trường mầm non công lập nổi tiếng mà một lớp sỉ số là 60 bé/4 cô. Tôi có tham dự lớp học với con, thấy rằng các cô luôn chân luôn tay, bận rộn liên tục. Tôi cho rằng chính cái quy định về sỉ số lớp như vậy là cái điều phải sửa đổi để cho việc dạy của các cô nhẹ nhàng hơn, các cháu được chăm sóc tốt hơn. Mong nhà báo chất vấn các cơ quan chức năng về vấn đề này.

NGUYEN LAN

* Những điều nêu trong các bài báo vừa qua là sự thật ở hầu hết các nhóm trẻ và trường mầm non tư thục và có cả trường công lập nữa. Nếu quy tội cho cô giáo hay cô bảo mẫu không có lương tâm, không thương yêu trẻ cũng không đúng lắm. Tôi chỉ có một điều muốn chia sẻ thế này: Nếu tìm được công việc lương thiện khác có thu nhập cao hơn chút đỉnh so với công việc nuôi dạy trẻ, tôi cam đoan là 99,9% cô giáo và bảo mẫu sẽ bỏ nghề lập tức. Công việc nặng nhọc + đồng lương chết đói = Nghề nuôi dạy trẻ.

VAN THO

* Tôi nghĩ đây là vấn đề vĩ mô, nhà nước cần quan tâm hơn cho đầu tư hơn vào lĩnh vực giáo dục mầm non. Nhà nước cần có sự hỗ trợ không chỉ về quản lý, đào tạo mà còn cả về tài chính. Với mức thu không cao và mong muốn kiếm nhiều lợi nhuận thì rất dễ để các đơn vị dân lập có chủ trương hạn chế tối đa đầu tư cơ sở vật chất, chi phí đào tạo, cắt giảm tối đa mức lương và nhân sự. Với thực trạng ít nhân sự mà nhiều trẻ và nhiều việc thì đương nhiên đưa đến thực trạng như bài báo đang đề cập

Nếu để các đơn vị giáo dục mầm non tự lập về tài chính thì chỉ các gia đình khá giả mới có thể cho con em vào các trường tốt về chất lượng và sĩ số. Trong khi số lượng trẻ thuộc các gia đình có thu nhập trung bình và thấp quá nhiều. Mặt khác, số lượng trường công lập nói chung và trường "đạt chuẩn" nói riêng vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của xã hội. Trẻ thơ là nền tảng của tương lai cả một dân tôc. Chúng ta không thể chỉ mãi nói suông về vấn đề này.

TRƯỜNG GIANG

* Tôi có 2 bé gửi học ở trường mầm non công lập của phường. Ngay cả trong trường công lập cũng rất đông trẻ, trong một lớp mầm có đến hơn 40 bé nhưng cũng chỉ có 2 cô giáo. Mặc dù các cô ở đây được đào tạo có bằng cấp hẳn hoi, Nhưng đông bé như vậy làm sao các cháu được chăm sóc tốt?

Trung bình tôi thấy các cô phải làm việc từ 6 giờ sáng đến 5 giờ chiều. Gần 12 tiếng đồng hồ một ngày. Môi trường làm việc rất căng thẳng, tiếp xúc tiếng la khóc, cười giỡn của các bé suốt ngày. Có cô tôi thấy cứ đền chiều là cô nói không thành tiếng vì bị khàn tiềng. Ngoài công việc, các cô còn chịu áp lưc từ phụ huynh nữa. Các bé còn nhỏ nên nhiều khi không vừa ý một chút xíu là đánh, cắn, cào nhau liền. Phụ huynh thấy con mình chỉ bị trầy một tý là đứt ruột lắm, lúc đó lại nặng lời la mắng cô liền. Lương của cô giáo mầm non cũng trên dưới khoảng 1,3 triệu đồng.

Tôi kể sơ qua những điều này để thấy sao mà thương cô giáo mầm non quá.

VŨ THỊ KIM LOAN

* Có lẽ ai làm nghề bảo mẫu mới biết được sự cơ cực của nghề này. Giống như cô phóng viên và chủ trường trên cũng nói, đây là nghề "hành xác". Tôi nghĩ hành xác cô hay trẻ? Có lẽ là cả hai.

yuenu@...

* Tôi là chủ nhóm tư thục, cũng là một giáo viên lâu năm trong nghề, cũng có con nhỏ phải đi gửi tư thục nên cũng hơn ai hết rất hiểu nỗi vất vả của các cô giáo và bảo mẫu.

Tôi nhận thấy không phải chúng tôi không muốn tìm giáo viên có bằng cấp, mà là không thể tìm được, họ không gắn bó lâu, ngay cả trường công lập hằng năm được phòng giáo dục cho chỉ tiêu biên chế vậy mà năm nào cũng thiếu giáo viên. Thế thì hệ thống tư thục chúng tôi tìm đâu ra người nếu không tìm bảo mẫu?

Tôi không khuyến khích việc bảo mẫu có những hành xử không tốt với trẻ, nhưng dù sao nếu không có các cô bảo mẫu chịu thương, chịu khó thì hệ thống tư thục khó tồn tại. Các anh chị đếm xem có bao nhiêu trường công ở TP.HCM nhận trẻ từ 4 tháng đến 12 tháng, mà qui định là nghỉ hộ sản 4 tháng, sau 4 tháng nếu không có ông, bà trông nom, không có đủ tiền thuê “Osin” thì phải để con ở đâu? Dĩ nhiên là phải tìm ở hệ thống tư thục rồi. Còn nhóm trẻ tư thục nếu nhận ít trẻ thì không đủ kinh phí.

Tôi thiết nghĩ trong chuỵên này nhà nước phải đi đầu trong chủ trường thành lập nhóm trẻ dưới 12 tháng trong tất cả trường công.

PHẠM THỊ XUÂN LAN