Phóng to

Sau khi PV Gas giảm giá, một loạt công ty bắt đầu giảm theo - Ảnh: T.ĐẠM

Động thái này diễn ra sau khi bốn thương hiệu gas thuộc sở hữu của Công ty CP Kinh doanh khí hóa lỏng miền Nam (PV Gas South) bất ngờ giảm 8.000đ/bình 12kg và 30.000đ/bình 45kg trước đó hai ngày. Dự báo giá gas bán lẻ sẽ giảm tối thiểu 5.000đ/bình 12kg.

Bắt đầu giảm giá

Chiều 10-12, đã có năm công ty thông báo giảm 5.000đ/bình gas 12kg, áp dụng từ ngày 11-12. Mức giảm này trùng hợp với dự đoán của PV Gas khi giảm giá bán buôn 20 USD/tấn. Nhưng theo một số công ty chưa công bố giảm giá, mức giảm sẽ còn tùy vào chi phí, tính toán của từng doanh nghiệp.

Theo PV Gas, tổng giá trị đợt giảm giá tham gia bình ổn thị trường này khoảng 23 tỉ đồng. Ông Bùi Minh Tiến, phó tổng giám đốc PV Gas, cho biết việc giảm giá thực hiện được một phần nhờ vào nguồn cung cấp từ Nhà máy khí Dinh Cố (Bà Rịa - Vũng Tàu) vì nguồn nhập khẩu đang ở mức giá rất cao.

Trong khi các công ty kinh doanh gas có hợp đồng mua hàng với PV Gas tuyên bố sẽ giảm giá bán lẻ, thì một số công ty không có hợp đồng với PV Gas đang sốt vó bởi theo họ, dựa vào giá gas nhập khẩu thì không thể giảm giá. Những ngày qua các đại lý gas gần như ngưng mua hàng vì trông đợi đợt giảm giá từ các công ty kinh doanh sau khi PV Gas South giảm giá mạnh.

Hiệp hội Gas VN cho biết đã gửi kiến nghị lên Thủ tướng Chính phủ và Bộ Tài chính để giảm thuế nhập khẩu nhằm giảm giá bán lẻ, bởi giá gas trong nước hiện đang đứng ở mức cao nhất từ trước đến nay.

Phóng to

Giá gas tăng trong 4 tháng gần đây - Đồ họa: VĨ CƯỜNG

Có thể giảm nhiều hơn

Khi bốn thương hiệu của PV Gas South giảm giá, rất nhiều công ty kinh doanh gas bất bình vì cho rằng công ty này giảm nhờ được hỗ trợ bởi nguồn gas trong nước.

Mặc dù ông Trần Văn Nghị, phó tổng giám đốc PV Gas South, khẳng định việc giảm giá là do công ty cân đối được chi phí để tham gia bình ổn giá chứ không nhận được sự hỗ trợ cụ thể nào từ Tập đoàn Dầu khí quốc gia VN (Petrovietnam).

Tuy nhiên, ai cũng biết PV Gas South được dành 25% nguồn gas từ Nhà máy Dinh Cố không phải qua đấu giá và hiện là một trong bốn đơn vị được chỉ định bao tiêu gas từ Nhà máy lọc dầu Dung Quất.

Nhiều công ty cho rằng PV Gas South giảm mạnh giá gas bán lẻ tạo ra sự cạnh tranh không bình đẳng ở thị trường. Nhưng khách quan mà nói, động thái này có lợi cho người tiêu dùng bởi giá giảm được PV Gas South xác định đến tận tay người tiêu dùng. Tháng trước một số công ty kinh doanh gas đã giảm 4.000đ/bình 12kg, nhưng đợt giảm giá này chỉ nhằm đến các đại lý, người tiêu dùng nằm ngoài “cuộc chơi”.

Không chỉ tháng trước mà rất nhiều lần trước đó các công ty kinh doanh gas đã giảm giá nhưng chỉ thực hiện âm thầm nhằm tăng sức mua từ đại lý. Còn người tiêu dùng hoàn toàn không có thông tin bởi các đại lý cũng im lặng hưởng lợi một mình.

Giám đốc một công ty lớn cho rằng dù giá gas thế giới đang tăng cao nhưng giá gas ở VN vẫn cao hơn mức bình quân của thế giới bởi hệ thống phân phối qua nhiều tầng nấc. Hiện nay, theo tính toán của công ty này, mức lãi đang nằm ở phân khúc trung gian từ 50.000-60.000đ/bình gas.

“Mức này là quá cao. Nếu hệ thống phân phối không phải qua trung gian quá nhiều thì vẫn có thể giảm giá bán lẻ thêm cho người tiêu dùng” - vị giám đốc này nói.

Thực tế các công ty kinh doanh gas đang áp dụng hình thức mua đứt bán đoạn nên dù có quy định mức giá tối đa, các đại lý có “múa” thì các công ty kinh doanh đầu mối cũng không kiểm soát được.

Phó giám đốc một công ty phân phối gas thừa nhận phần lãi trong kinh doanh gas đang nằm ở khâu trung gian quá nhiều nhưng khó có cách khắc phục bởi những chi phí “không tên” bất hợp lý vẫn đang tồn tại. Một ví dụ được đưa ra là chi phí cho việc các xe tải chở gas quá tải.

“Tôi bảo đảm khi kiểm tra, tất cả các xe tải chở gas từ ngoại thành vào trung tâm TP.HCM đều chở quá tải. Nhưng chúng tôi vẫn phải làm vì nếu chở đúng tải vào khu trung tâm theo đúng quy định, mỗi ngày chúng tôi chỉ có thể đi được một vòng vì vướng “lô cốt”, giờ cao điểm...” - ông này nói.

Và để có thể chở quá tải, theo vị này, các công ty phải “biết điều”. Chi phí cứ thế tăng lên.

Sự bất hợp lý trong khâu phân phối gas đã nhiều lần được nhắc đến nhưng đến nay, sau khi nghị định về kinh doanh mặt hàng này đã có hiệu lực thi hành, mọi việc vẫn như cũ.