Sơ đồ kết nối các đường cao tốc phía Nam  Đồ họa: V.Anh

Trong năm nay sẽ khởi công dự án đường cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ. Như vậy, tuyến đường cao tốc TP.HCM đi Trung Lương (đã đưa vào sử dụng tháng 10-2010), từ Trung Lương đến Mỹ Thuận (đã khởi công lại vào tháng 2-2015) đang tiếp tục chuyển động kết nối về TP Cần Thơ - trung tâm của vùng ĐBSCL.

TP.HCM về Cần Thơ: 1 giờ 45 phút

Theo ông Dương Tuấn Minh - tổng giám đốc Tổng công ty đầu tư phát triển và quản lý hạ tầng giao thông Cửu Long (Cửu Long CIPM, thuộc Bộ Giao thông vận tải - GTVT), đầu tháng 4-2015, báo cáo nghiên cứu khả thi dự án đường cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ dài 24km sẽ được trình Bộ GTVT và Thủ tướng xem xét phương án tài chính đầu tư dự án.

Mặc dù dự án vẫn còn trong giai đoạn làm thủ tục, nhưng hiện nay có nhiều doanh nghiệp đề nghị được tham gia đầu tư dự án này theo hình thức BOT (đầu tư, kinh doanh và chuyển giao).

Trước đó, Bộ GTVT đã phê duyệt dự án đường cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ. Thế nhưng suốt nhiều năm qua, dự án giậm chân tại chỗ vì không có nhà đầu tư tham gia.

Nguyên nhân chính là vốn đầu tư dự án quá lớn, trong khi đó phương án tài chính thu hồi vốn không khả thi.

Ông Minh cho biết vấn đề chính để hấp dẫn nhà đầu tư là phải có phương án tài chính phù hợp. Do đó, lần này dự án đã thu hẹp quy mô mặt đường rộng 13,75m cho hai làn ôtô lưu thông với tốc độ 80 km/giờ với tổng mức đầu tư khoảng 6.000 tỉ đồng, thay vì quy mô xây dựng mặt đường rộng 27,5m cho bốn làn ôtô khiến vốn đầu tư cao hơn gấp đôi như trước đây.

Để khuyến khích các nhà đầu tư, Cửu Long CIPM đề xuất ngân sách nhà nước hỗ trợ toàn bộ kinh phí giải phóng mặt bằng cho cả giai đoạn đầu tư sau mở rộng đường cao tốc này lên bốn làn xe và hỗ trợ một phần kinh phí xây lắp.

Nếu có nhiều doanh nghiệp tham gia dự án sẽ tổ chức đấu thầu BOT. Trường hợp ít doanh nghiệp sẽ chỉ định nhà đầu tư BOT, theo đó quý 4-2015 khởi công và dự án sẽ hoàn thành trong năm 2018.

“Như vậy, cùng với dự án đường cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận (khởi công tháng 2-2015, dài 51,5km) đang có sáu nhà đầu tư xây dựng dự kiến cũng hoàn thành vào cuối năm 2018, khi đó đường cao tốc từ TP.HCM về đến Cần Thơ, là đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông, chỉ mất khoảng 1 giờ 45 phút, thay vì mất 3 giờ 30 phút đến 4 giờ như hiện nay” - ông Minh nói.

Trong khi đó, ông Nguyễn Chung Khánh - tổng giám đốc Ban quản lý dự án 7, Bộ GTVT - cho biết đơn vị đang xúc tiến lập dự án xây dựng cầu Mỹ Thuận 2 (cầu Mỹ Thuận hiện hữu dành cho xe đi trên quốc lộ 1) bắc qua sông Tiền nối Tiền Giang - Vĩnh Long dành cho ôtô đi đường cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận.

Dự án cầu Mỹ Thuận 2 đang được một số doanh nghiệp đề nghị đầu tư theo hình thức BOT. Ban quản lý dự án 7 đang đẩy nhanh tiến độ để sớm khởi công và hoàn thành cầu Mỹ Thuận 2 trong năm 2018 cùng lúc với dự án Trung Lương - Mỹ Thuận.

Hình thành đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây

Cũng trong quý 4-2015 sẽ khởi công dự án xây dựng tuyến đường Lộ Tẻ - Rạch Sỏi (Cần Thơ và Kiên Giang) dài khoảng 55km.

Theo Cửu Long CIPM, đến nay Chính phủ Hàn Quốc đã chấp thuận tài trợ 200 triệu USD cho dự án và vốn đối ứng của VN là 94 triệu USD. Dự án Lộ Tẻ - Rạch Sỏi trong tương lai trở thành đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây.

Theo ông Dương Tuấn Minh, mặc dù đường Lộ Tẻ - Rạch Sỏi được xây dựng giai đoạn trước mắt cho hai làn xe lưu thông nhưng thiết kế nền đường là đường cao tốc. Bởi vì tuyến đường này sẽ kết nối với hai công trình có quy mô lớn đang được triển khai thi công là cầu Vàm Cống qua sông Hậu nối Đồng Tháp - Cần Thơ (khởi công tháng 9-2013) và cầu Cao Lãnh qua sông Tiền tỉnh Đồng Tháp (khởi công tháng 10-2013). Dự kiến các công trình này sẽ hoàn thành vào năm 2017.

Như vậy, các công trình trên khi hoàn thành sẽ nối khu vực phía tây của ĐBSCL tạo thành trục giao thông huyết mạch thứ hai song song với quốc lộ 1.

Theo kế hoạch, đến năm 2019 hoàn thành tuyến đường Lộ Tẻ - Rạch Sỏi, cùng với cầu Vàm Cống và cầu Cao Lãnh đưa vào sử dụng góp phần giảm áp lực giao thông trên quốc lộ 1. Đồng thời rút ngắn vài chục kilômet đi từ TP.HCM về các tỉnh Đồng Tháp, An Giang, Kiên Giang so với đi quốc lộ 1.

Theo các chuyên gia kinh tế, việc hình thành các tuyến đường cao tốc về các tỉnh miền Tây sẽ góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội khu vực vựa lúa, thủy sản lớn nhất cả nước.